Spuchnięte palce i spuchnięte dłonie – jakie są przyczyny?

Opuchnięte palce i opuchnięte dłonie a nadmiar wody w organizmie

Powstawanie opuchlizny dłoni i palców polega na gromadzeniu się nadmiernej ilości wody poza naczyniami krwionośnymi – w tkankach. Do wystąpienia tego zjawiska dochodzi na skutek nadmiernego ciśnienia onkotycznego w naczyniach w stanach odwodnienia, rozszerzenia naczyń i ułatwienia przepuszczalności ich ścian oraz zatrzymywania nadmiaru wody w organizmie.

Do najczęstszych przyczyn powstawania obrzęków dłoni i palców należą wahania hormonalne podczas cyklu miesiączkowego. W drugiej fazie cyklu, bezpośrednio przed miesiączką dochodzi do wzrostu poziomu progesteronu, który powoduje zatrzymywanie sodu i wody oraz rozszerzenie naczyń żylnych.

Wiele kobiet odczuwa wtedy przyrost masy ciała, obrzmienie piersi, uczucie ciężkości, pojawiają się obrzęki na twarzy, pod oczami, wokół kostek, puchną dłonie i palce. Często opuchlizna palców jest dyskretna, zauważalna jedynie przy próbie zdjęcia pierścionka czy obrączki. Objawy te ustępują w pierwszych dniach miesiączki.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

W okresie letnim bardzo częstą przyczyną puchnięcia palców i dłoni jest wysoka temperatura otoczenia, co prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, zwolnienia przepływu krwi oraz zwiększenia przepuszczalności ścian naczyń. Płyn zaczyna gromadzić się w otaczających tkankach, powodując powstawanie opuchlizny.

Ponadto ma miejsce nadmierna utrata wody poprzez pocenie się i parowanie, a nieuzupełnianie zapasów wody prowadzi paradoksalnie do jej gromadzenia w tkankach – ''na zapas''. W ten sposób organizm zabezpieczając się przed odwodnieniem, sprawia, że nasila się problem obrzęków.

Przeczytaj również: Progesteron – normy u kobiet, w ciąży i u mężczyzn

Dlaczego palce puchną?

Opuchlizna dłoni i palców bardzo często pojawia się w okresie ciąży. Tu winowajcą jest także progesteron. Obrzęki palców najczęściej występują w III trymestrze ciąży. Obrzęki mogą jednak mieć także inne przyczyny.

• Mała aktywność fizyczna – prowadzi ona do spowolnienia przepływu krwi i limfy w naczyniach. Obrzęki dłoni pojawiają się często po długotrwałych podróżach, np. samolotem.
• Restrykcyjna dieta odchudzająca – może doprowadzić do niedożywienia, nadmiernego spadku poziomu białek w organizmie. Gdy białka jest zbyt mało – spada tak zwane ciśnienie onkotyczne w naczyniach krwionośnych. Aby doprowadzić do jego ponownego wzrostu, dochodzi do przesączania wody ze światła naczyń krwionośnych do otaczających tkanek.
• Przyczyną obrzęków może być dieta bogata w sól – zawarty w niej sód powoduje wiązanie i zatrzymywanie wody w tkankach. Należy unikać nadmiernego dosalania potraw, spożywania produktów wysokoprzetworzonych, słonych przekąsek, żywności typu fast food, gotowych dań typu instant.
• Paradoksalnie, przyczyną opuchlizny palców i dłoni może być odwodnienie – zwłaszcza latem prowadzi ono do magazynowania zapasów wody, dlatego tak ważne jest jej stałe uzupełnianie poprzez wypijanie dziennie co najmniej 2 litrów wody, najlepiej mineralnej.
• Za spuchnięte palce odpowiadać mogą niektóre leki, zwłaszcza kortykosteroidy, niesteroidowe leki przeciwzapalne, antykoncepcja hormonalna, niektóre leki stosowane w leczeniu nadciśnienia.
• Spożywanie alkoholu w nadmiernych ilościach również prowadzi do odwodnienia.

Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki

Czy obrzęki palców i dłoni mogą oznaczać chorobę?

Gdy obrzęki utrzymują się przez wiele dni, nie zmniejszają się pomimo stosowania odpowiedniej diety, unikania odwodnienia, mogą być one spowodowane poważnymi schorzeniami, takimi jak:

• niedoczynność tarczycy – prowadzi do spadku poziomu hormonów regulujących metabolizm – dochodzi do wzrostu masy ciała oraz pojawienia się opuchlizny; obrzęki występują najczęściej na rękach, palcach dłoni, dolnych i górnych powiekach;
• choroby nerek – ''zespół nerczycowy'' prowadzi do utraty białka; niewydolność nerek powoduje gromadzenie się nadmiaru sodu wiążącego wodę w tkankach;
• choroby wątroby – ma miejsce zmniejszona produkcja białek – albumin w niewydolnej wątrobie;
• niewydolność krążenia czy serca – prowadzi do gromadzenia sodu i wody w tkankach;
• choroby reumatologiczne – reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów, młodzieńcze zapalenie stawów – obrzęki zazwyczaj dotyczą stawów objętych stanem zapalnym.

Spuchnięte dłonie i palce – jak sobie radzić?

Aby uniknąć powstawania obrzęków, należy działać na przyczyny ich powstawania.

• Jak wspomniano, należy unikać odwodnienia, wypijając co najmniej 2 litry płynów dziennie. Najlepiej jest sięgać po niegazowaną wodę mineralną, bogatą w odpowiednią kompozycję składników mineralnych.
• Sposobem na spuchnięte palce i dłonie jest zbilansowana dieta. Należy przy tym pamiętać, że zamiast rygorystycznych, restrykcyjnych diet lepiej wybierać codzienny, umiarkowany wysiłek fizyczny.
• Należy unikać nadmiaru soli i żywności wysokoprzetworzonej. Sól warto zastąpić mieszankami ziołowych przypraw.
• Nie jest wskazane picie alkoholu, zwłaszcza w gorące dni.
• Sposobem na obrzęki są zioła. Sprawdzi się herbata z pokrzywy – działa moczopędnie, pomagając tym samym usunąć nadmiar wody z organizmu.
• Pomocne może być także stosowanie preparatów z rutyną, zmniejszającą przepuszczalność naczyń, co zapobiega ucieczce wody do tkanek.