Rak pęcherzykowy tarczycy – przyczyny, objawy, leczenie guza tarczycy

Czym jest rak tarczycy?

Spośród wszystkich nowotworów złośliwych hormonalnego układu wydzielania wewnętrznego najczęściej spotykany jest rak tarczycy. Ryzykiem wystąpienia choroby o wiele bardziej zagrożone są kobiety zapadające na to schorzenie onkologiczne nawet sześciokrotnie częściej niż mężczyźni.

W większości przypadków mamy do czynienia z nowotworem tarczycy wywodzącym się z komórek pęcherzykowych, czyli takich, które w prawidłowych warunkach zajmują się magazynowaniem cząsteczek jodu lub wydzielaniem hormonów – trójjodotyroniny i tyroksyny.

Zwykle są to raki bardzo zróżnicowane (nawet w 90% przypadków), wśród których wyróżniamy raka brodawkowatego oraz raka pęcherzykowego tarczycy. Pozostałe nowotwory tarczycy należą do raków anaplastycznych (niezróżnicowanych, gdzie trudno jest stwierdzić, z jakiej komórki pierwotnie rozwinął się guz tarczycy).

Rzadziej można się spotkać z rakiem rdzeniastym tarczycy rozwijającym się z okołopęcherzykowych komórek C, wydzielających kalcytoninę, a wyjątkowo rzadko z chłoniakiem.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Rak pęcherzykowy tarczycy – przyczyny

Chociaż rozróżniamy dwa rodzaje nowotworów tarczycy rozwijających się z komórek pęcherzykowych, przyczyny i ryzyko ich powstania różnią się, co zasadniczo wynika z pełnionych przez nie funkcji. W większości przypadków złośliwych guzów tarczycy mamy do czynienia z rakiem brodawkowatym. Ryzyko rozwoju tej choroby tarczycy wzrasta w przypadku narażenia na działanie promieniowania jonizującego, zwłaszcza jeśli ekspozycja wystąpiła w dzieciństwie.

Natomiast wśród ludności zamieszkującej tereny ubogie w jod przewaga występowania raka brodawkowatego nad rakiem pęcherzykowym tarczycy zaczyna spadać. Zdaje się to wskazywać na zależność pomiędzy dostępnością tego pierwiastka a zagrożeniem rozwoju nowotworu pęcherzykowego tarczycy.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Jak objawia się rak pęcherzykowy tarczycy?

Nowotwory tarczycy przez długi czas mogą rozwijać się nie dając żadnych charakterystycznych dolegliwości. Wzrastający guz tarczycy przeważnie nie jest możliwy do odróżnienia od postaci łagodnej, a powiększona tarczyca często długo nie jest przez pacjentów zauważana. Jedyną możliwością, aby rozpoznać nowotwór na wczesnym etapie rozwoju jest wykonanie biopsji tarczycy.

Objawy raka pęcherzykowego tarczycy to:

• wzrastający guz (dostępny w badaniu palpacyjnym lub USG tarczycy),
• powiększone węzły chłonne szyi (objaw późny, kiedy guzy tarczycy dają przerzuty),
• chrypka (wskazuje na naciekanie nerwu krtaniowego wstecznego),
• ból i duszność (stanowią pierwszy sygnał nowotworu tarczycy w raku niezróżnicowanym).

W niektórych przypadkach rozwijający się rak pęcherzykowy tarczycy może nie dawać żadnych charakterystycznych dolegliwości, zwłaszcza jeśli zostanie zauważony na wczesnym etapie rozwoju i szybko podejmie się leczenie polegające na operacyjnym usunięciu guza tarczycy. Zwłaszcza, iż w przypadku raka pęcherzykowego badanie cytologiczne materiału uzyskanego z biopsji tarczycy nie pozwala na postawienie rozpoznania i dopiero pooperacyjna analiza histopatologiczna preparatu pozwala na potwierdzenie diagnozy.

Jak rozpoznać nowotwór tarczycy? Jakie badania wykonać?

W razie wystąpienia niepokojących objawów, wyczucia nietypowej zmiany w trakcie samodzielnego badania szyi, zauważenia guza tarczycy widocznego nieustannie bądź w przypadku wyczucia mniejszych zmian w trakcie przełykania pokarmów (kiedy gruczoł tarczycy na krótką chwilę przesuwa się ku górze), należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza.

Jest to bardzo ważne, ponieważ wcześnie postawione rozpoznanie zwiększa możliwości terapeutyczne i poprawia rokowanie. Spośród badań tarczycy najistotniejsze celem postawienia właściwej diagnozy są:

• biopsja tarczycy,
• USG szyi,
• scyntygrafia,
• badania laboratoryjne z surowicy krwi.

Jak leczyć chorą tarczycę?

Za podstawowe leczenie raka pęcherzykowego tarczycy uważa się wykonanie zabiegu całkowitego wycięcia gruczołu wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. W przypadku przerzutów drogą naczyń limfatycznych może istnieć konieczność poszerzenia operacji.

Po zabiegu pacjentów poddaje się leczeniu uzupełniającemu (jeśli w badaniu histopatologicznym potwierdzono doszczętność usunięcia guza na tarczycy) lub leczeniu radykalnemu (jeśli występują przerzuty odległe).

Terapia polega na podawaniu jodu promieniotwórczego celem wyeliminowania przetrwałych komórek nowotworu tarczycy.

W przypadku guzów rozpoznanych późno leczenie operacyjne może się okazać niemożliwe do przeprowadzenia. Stosuje się wtedy radioaktywny jod celem zmniejszenia masy zmiany, spowolnienia jej wzrostu oraz zminimalizowania nasilenia niektórych dolegliwości.