Menopauza a migrena – czy menopauza może być przyczyną migreny?

Objawy menopauzy i przyczyny migreny w czasie menopauzy

Menopauza to ostatnie krwawienie miesięczne, po którym miesiączka nie występuje przez następne 12 miesięcy. Wiek, w którym najczęściej u kobiety występuje menopauza to 50 lat. W tym okresie dochodzi do wielu zmian w organizmie kobiecym, głównie zaburzeń hormonalnych. Menopauza większości osób kojarzy się tylko z zakończeniem miesiączkowania. Należy jednak pamiętać, że poprzez zaburzenia hormonalne – kobiety mogą uskarżać się na inne dolegliwości. Główną przyczyną objawów menopauzy jest spadek poziomu estrogenów (hormonów syntetyzowanych w jajnikach), które odpowiadają za rozwój żeńskich cech płciowych oraz za procesy rozrodcze. Na objawy menopauzy wpływa również zmniejszone wydzielani progesteronu oraz zaburzenie równowagi pomiędzy estrogenami i progesteronem.

Bóle głowy, w tym bóle migrenowe mogą wystąpić już w okresie premenopauzalnym (kilka lat przed wystąpieniem menopauzy). Jest to czas poważnych zaburzeń hormonalnych, przez co kobiety uskarżają się na wiele dolegliwości, dopóki poziomy hormonów się nie ustabilizują. Do objawów towarzyszących migrenom w menopauzie należą:

• nocne poty,
• uderzenia gorąca,
• problemy ze snem,
• spadek libido,
• suchość pochwy,
• zawroty głowy,
• wzrost drażliwości,
• obniżenie koncentracji,
• problemy z pamięcią,
• szybkie zmiany nastroju,
• skłonność do depresji.

Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?

Bóle migrenowe w okresie menopauzy

Migrena bardzo często jest kojarzona z okresem menopauzy. Jednak trudno jednoznacznie ocenić wpływ zaburzeń hormonalnych na stopień nasilenia lub złagodzenia migreny. Opcji jest kilka: migrena może wystąpić pierwszy raz u kobiety w trakcie menopauzy, natężenie bólu może się zmniejszyć lub zwiększyć. U niektórych kobiet menopauza nie wpływa na stopień nasilenia migreny.

Część kobiet, która nigdy wcześniej nie skarżyła się na bóle głowy, w okresie menopauzy zgłasza silne bóle migrenowe. W zależności od tego, czy menopauza wystąpiła u kobiety w sposób naturalny czy nie (np. menopauza wywołana operacją usunięcia macicy z przydatkami), objawy migrenowe mogą różnić się nasileniem.

Jeśli menopauza została wywołana sztucznie – po operacji – pacjentki mają znacznie większe nasilenie bólów migrenowych niż przed menopauzą (u ok. 2/3 pacjentek), tylko 1/3 kobiet zgłasza złagodzenie objawów. Dużo częściej bóle głowy są wyraźniejsze u kobiet, które w przeszłości cierpiały na zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki

Jeśli menopauza przebiega jako naturalny proces, nie pobudzany żadnymi zabiegami, początkowo skarżą się na objawy przed- i okołomenopauzalne, w tym m.in. bóle głowy. Dolegliwości zmieniają się wraz z przejściem kobiety w fazę postmenopauzalną. Większość pań (ok. 65%) w okresie pomenopauzalnym (kiedy poziomy hormonów wyrównują się) odczuwa poprawę, 10% kobiet zgłasza nasilenie objawów, a u 25 % nie występują większe zmiany.

Przeczytaj również: Progesteron – normy u kobiet, w ciąży i u mężczyzn

Migrena a HTZ – czy to skuteczny sposób na migreny w czasie menopauzy?

Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) polega na stosowaniu grup leków, które mają na celu zwiększenie poziomu hormonów we krwi. Do leków wykorzystywanych w HTZ należą: estrogeny, progesteron oraz progestageny. Jeśli hormonalna terapia zastępcza jest konieczna u kobiety, która cierpi na migrenowe bóle głowy należy zachować szczególną ostrożność. Trzeba przeanalizować indywidualne korzyści i ryzyko związane ze stosowaniem hormonów, gdyż każda kobieta inaczej reaguje na taką terapię. Wiadomo, że taka terapia niesie za sobą dużo korzyści m.in. zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy, zapobiega suchości pochwy oraz uderzeniom gorąca. Wiadomo również, że takie leczenie podnosi ryzyko wystąpienia raka piersi oraz raka jajnika.

Niestety badania nie wykazują jednoznacznego wpływu HTZ na migrenowe bóle głowy w okresie menopauzy. U części kobiet hormony nasilają bóle głowy – tak dzieje się np. u pań, które przez cały okres rozrodczy miewały już wcześniej migrenę. Kiedy zaczynają stosować terapię hormonalną ból głowy ma znacznie większe nasilenie. Jeśli migrena wystąpiła pierwszy raz dopiero w okresie menopauzy – HTZ łagodzi ból.

Gdy kobieta musi stosować terapię, lepszą opcją jest podawanie drogą przezskórną, a nie doustną, ponieważ tym sposobem łatwiej jest utrzymać wartości hormonów na stałym poziomie. Aby zapobiec nasileniu się bólów migrenowych przez hormonalną terapię zastępczą można również: zmniejszyć dawkę estrogenów, zamienić rodzaj estrogenu (skoniugowany na syntetyczny), zredukować dawkę progesteronu lub zmienić jego rodzaj, ewentualnie wycofać progesteron.

Należy przyjmować estrogeny w sposób ciągły oraz w najniższych dawkach, warto pamiętać aby nie robić przerw w stosowaniu hormonów.