Zapalenie warg sromowych – rodzaje infekcji, objawy, leczenie i domowe sposoby

Zapalenie warg sromowych – co to jest?

Zapalenie sromu to potoczne określenie stanu zapalnego warg sromowych. W języku anatomicznym mianem sromu określamy zewnętrzną część układu płciowego u kobiet, która składa się warg sromowych większych i mniejszych, spoidła przedniego i tylnego warg, a więc punktu, w którym wargi łączą się ze sobą, ponadto wędzidełka warg sromowych, wzgórka łonowego i łechtaczki.

Przeczytaj: Krostki na wargach sromowych – co to za choroba?

Zapalenie warg sromowych należy do uciążliwych dolegliwości, ale dosyć łatwo można zapobiegać chorobie, poprzez zachowanie odpowiednich zasad higieny intymnej, noszenie bawełnianej bielizny czy stosowanie globulek dopochwowych, które poprawiają funkcjonowanie naturalnych mechanizmów obronnych.

Do najczęstszych bakterii, które przyczyniają się do rozwoju infekcji zalicza się:

• gronkowce,
• paciorkowce,
• dwoinkę rzeżączki,
• chlamydie,
• grzyby (drożdżaki),
• wirus (wirus brodawczaka ludzkiego – HPV,
• wirus opryszczki – HSV.

W wielu przypadkach zapalenie sromu jest procesem zejściowym, a więc następuje bezpośrednio po zakończonej infekcji pęcherza moczowego.

Zapalenie warg sromowych – przyczyny

Do najczęstszych przyczyn zapalenia sromu zaliczamy:

• urazy mechaniczne sromu tj. szkodzenia błony śluzowej, otarcia naskórka;
• zaburzenia hormonalne – przede wszystkim znaczny niedobór estrogenów w okresie okołomenopauzalnym;
• choroby ogólne – cukrzyca (głownie towarzyszący cukromocz), zapalenie nerek, znaczna niedokrwistość
• czynniki chemiczne, np. podmywanie się przy użyciu drażniących substancji chemicznych czy stosowane prezerwatywy;

Na liście czynników nie bezpośrednio wpływających na rozwój zapalenia sromu, ale zwiększających ryzyko tej choroby są otyłość i nietrzymanie moczu.

Zobacz również: Jakie mogą być przyczyny opuchniętych (powiększonych) warg sromowych?

Zapalenie sromu – objawy

Do najczęściej występujących objawów zapalenia sromu zaliczamy:

• pieczenie warg sromowych,
• świąd sromu i warg sromowych,
• dolegliwości bólowe,
• zaczerwienienie okolicy sromu z towarzyszącym białym nalotem,
• zmiany skórne tj. drobne pęcherzyki czy owrzodzenia,
• obrzęk,
• zwiększone ucieplenie okolicy sromu.

Rodzaje zapalenia warg sromowych

• Alergiczne zapalenie sromu – najczęstszym alergenem są kosmetyki przeznaczone do higieny intymnej, które mogą uczulać i dawać nieprzyjemne dolegliwości. Zapalenie może przebiegać w postaci ograniczonej tzn. jako wyprysk kontaktowy w miejscu działania alergenu albo swoim zasięgiem obejmuje sąsiadujące okolice.
• Zapalenie pochwy i sromu – bardzo często zapalenie sromu współwystępuje z zapaleniem pochwy. Wówczas patologiczna wydzielina z pochwy przedostaje się na zewnątrz narządu rodnego i swoim zasięgiem obejmuje także srom.
• Grzybicze zapalenie sromu – najczęściej wynika z kolonizacji grzybami z rodzaju Candida, a dokładniej Candida albicans. W okolicy sromu występują sprzyjające warunki do rozwoju tego typu patogenów – znaczna wilgotność i podwyższona temperatura. Objawem patognomonicznym, a zatem sugerującym rozwój infekcji grzybiczej są białe upławy o kłaczkowatej konsystencji, które osadzają się na ścianach sromu.
• Atroficzne zapalenie sromu – dotyczy kobiet w wieku okołomenopauzalnym, które mają znaczne niedobory estrogenów. Wówczas nabłonek wyścielający srom ulega ścieńczeniu. Staję się bardzo podatny na uszkodzenia i transmisję patogenów chorobotwórczych. Ponadto pacjentki zgłaszają uczucie pieczenia, nadmierną suchość okolicy sromu, ból i otarcia o bieliznę. Czasami dodatkowym problemem jest nietrzymanie moczu.
• Wirusowe zapalenie sromu – zakażenie wirusem Herpes 1 lub 2 (HSV). Zmiany skórne występują pod postacią drobnych pęcherzyków, wypełnionych płynem które po opróżnieniu pękają i tworzą owrzodzenie. Zmiany te są bardzo bolesne, powodują zaczerwienienie skóry sromu, czasami nawet obrzęk. Jeżeli infekcja rozprzestrzenia się na sąsiednie okolice to wówczas może dojść do zakażenia np. węzłów chłonnych
• Bakteryjne zapalenie sromu – w niektórych przypadkach zakażenie tego typu przybiera bardziej złożoną formę. Mowa tu o stanie chorobowym określanym mianem czyraczności. Jest to stan zapalny mieszków włosowych, który manifestuje się rozsianymi zmianami ropnymi na skórze okolicy sromu zmienionej zapalnie – zaczerwienienie, obrzęk, nadmierne ucieplenie. Stan czyraczności występuje w przypadku znacznego osłabienia mechanizmów obronnych organizmu tj. cukrzyca, przewlekła terapia lekami immunosupresyjnymi.
• Ropień gruczołu przedsionkowego Bartholina – to bardzo częsta zmiana. Kiedy ewakuacja wydzieliny z gruczołu przedsionka pochwy jest zablokowana powstaje torbielowata struktura wypełniona treścią ropną. Pacjentki zgłaszają bardzo silne, narastające dolegliwości bólowe oraz obrzęk wargi sromowej, który utrudnia siadanie czy chodzenie.

Przeczytaj: Łechtaczka, budowa, funkcje, stymulacja łechtaczki, orgazm łechtaczkowy

Zapalenie warg sromowych – leczenie

Aby leczenie było skuteczne lekarz powinien pobrać wymaz z pochwy, w celu zastosowania odpowiedniego antybiotyku w przypadku zakażeń bakteryjnych. Oprócz antybiotykoterapii zasadne jest podawanie leków miejscowo działających, które łagodzą nieprzyjemne dolegliwości. Warto stosować maści przeciwświądowe, przeciwzapalne czy przeciwbólowe. W przypadku etiologii grzybiczej maści czy kremy przeciwgrzybicze.

Do domowych metod na zapalenie warg sromowych zaliczamy nasiadówki przy użyciu roztworu nadmanganianu potasu, roztworu kwasu bornego czy naparu rumianku. Można stosować ponadto pędzlowanie okolicy 1 proc. roztworem gencjany.

W przypadku zakażenia wirusowego skutecznym preparatem jest podofilina, która hamuje namnażanie się komórek nabłonka, zmniejszając wielkość brodawek powstałych w okolicy sromowej. W przypadku zapalenia wirusowego u ciężarnej, stwierdzonego w terminie porodu wskazane jest rozwiązanie ciąży drogą cięcia cesarskiego.