Ropień gruczołu Bartholina – jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

Co to jest gruczoł Bartholina?

Gruczoł Bartholina, zwany również gruczołem przedsionkowym większym to parzyste struktury, znajdujące się wewnątrz warg sromowych większych, w ich środkowo-dolnej części. Są one odpowiedzialne za wytwarzanie śluzowej wydzieliny. Ich przewody wyprowadzające znajdują się na bocznych powierzchniach przedsionka pochwy. W trakcie podniecenia seksualnego gruczoły Bartholina produkują wspomnianą wydzielinę, zwilżając tym samym wejście do pochwy, co ułatwia odbycie stosunku płciowego.

Przyczyny i objawy ropnia gruczołu Bartholina

Ropień gruczołu Bartholina jest to jedno z najczęściej spotykanych schorzeń sromu. Występuje u młodych kobiet w wieku rozrodczym, zwykle między 20 a 40 rokiem życia. Stwierdzenie ropnia gruczołu Bartholina u kobiet po menopauzie nasuwa podejrzenie procesu nowotworowego i wymaga dalszej wnikliwej diagnostyki, w tym wykonania biopsji.

Za powstanie ropnia gruczołu Bartholina odpowiedzialne są bakterie, najczęściej jest to Escherichia coli. Do rozwoju takiego stanu dochodzi na skutek zablokowania ujścia przewodów wyprowadzających wspomnianego gruczołu. Produkowana wydzielina śluzowa w takiej sytuacji nie ma drogi odpływu i zaczyna zalegać prowadząc do wytworzenia cysty. Jeżeli na dalszym etapie dojdzie do zakażenia bakteryjnego zawartości cysty, wytworzy się ropień. Zmiana ta niekiedy może osiągać swoją średnicą do kilku centymetrów.

Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?

Pacjentki zgłaszające się do lekarza skarżą się na silny ból okolicy sromu, który narasta w trakcie stosunku płciowego, chodzenia, a podczas siedzenia jest nie do wytrzymania. W trakcie badania wskazywana przez pacjentkę okolica jest zaczerwieniona, obrzęknięta i bardziej ucieplona w porównaniu do sąsiadujących z nią zdrowych tkanek. Ropień zazwyczaj ma średnicę kilku centymetrów, zwykle od 1 do 5 i występuje tylko z jednej strony. Dolegliwości najczęściej narastają gwałtownie. W ciągu kilku dni zmiana może się znacznie powiększyć, a nawet samoistnie pęknąć.

Leczenie ropnia gruczołu Bartholina

Leczeniem z wyboru w przypadku ropnia gruczołu Bartholina jest jego dosyć szerokie nacięcie i opróżnienie z zalegającej zawartości. Najczęściej w takich sytuacjach wykonywany jest zabieg zwany marsupializacją. Marsupializacja polega na nacięciu skóry sromu, następnie nacięciu ściany torbieli i usunięciu jej treści. Na koniec wolne brzegi ściany torbieli są zszywane z błoną śluzową w taki sposób, żeby nie doszło do ich zejścia się, ponownego zamknięcia i wytworzenia nowej cysty. Zabieg ten jest wykonywany zwłaszcza w przypadku nawrotowych ropni gruczołu Bartholina.

W przypadku kiedy dojdzie do samoistnego pęknięcia ropnia, może zostać założony sączek do jego jamy, taki drenaż następnie jest utrzymywany przez kilka tygodni.

Ropień gruczołu Bartholina nie wymaga zastosowania antybiotykoterapii z wyjątkiem jego pojawienia się w okresie ciąży. W takiej sytuacji z uwagi na znaczny wzrost ryzyka rozprzestrzenienia się zakażenia zasadne jest podanie pacjentce odpowiednio dobranego antybiotyku na okres tygodnia do 10 dni.

Ropień gruczołu Bartholina - rokowanie

Ropień gruczołu Bartholina jest zmianą dającą nieprzyjemne dolegliwości, ale na szczęście łagodną. Nie istnieje specyficzne postępowanie profilaktyczne, poza należytym dbaniem o higienę miejsc intymnych i unikaniem sytuacji sprzyjających zakażeniom bakteryjnym okolic sromu.

Kobieta, u której raz doszło do rozwoju ropnia gruczołu Bartholina, musi się liczyć z możliwością jego nawrotu. Udowodniono, że prawidłowo wykonana marsupializacja z szerokim nacięciem znacznie wydłuża okres między kolejnymi infekcjami.

W sytuacji kiedy dochodzi do częstych wznowień można rozważyć chirurgiczne usunięcie całego gruczołu Bartholina. Po takim zabiegu należy się liczyć z bólem utrzymującym się zwykle około 3 dni. Do czasu wygojenia się rany należy powstrzymać się od współżycia i najlepiej nie korzystać z basenów.

Całkowite usunięcie gruczołu Bartholina może skutkować gorszym nawilżeniem przedsionka pochwy w trakcie stosunku płciowego. W takiej sytuacji, żeby nie ucierpiała na tym jakość współżycia, można używać nawilżających żeli intymnych dostępnych w aptece bez recepty. Żel należy zaaplikować w okolice przedsionka pochwy tuż przed rozpoczęciem współżycia.

Czytaj również: Lifting pochwy – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, jak wygląda zabieg?