Podrażnienia i otarcia okolic intymnych i pochwy – jak zapobiegać i leczyć?

Jakie są przyczyny otarć i podrażnień pochwy?

Podrażnienia i otarcia pochwy może wywoływać wiele czynników. Najbardziej prozaiczną przyczyną podrażnienia pochwy jest noszenie obcisłej, nieprzewiewnej bielizny. Ta wykonana z włókien sztucznych, wykończona np. koronką, może powodować otarcia warg sromowych podczas chodzenia lub uprawiania sportu.

Także noszenie bielizny typu stringi predysponuje do nieprzyjemnego, czasem wręcz bolesnego podrażnienia przy wejściu do pochwy. Zwłaszcza długodystansowe biegi oraz jazda na rowerze, wskutek ciągłego ocierania ud czy uderzania o siodełko, mogą powodować powstawanie uszkodzeń skóry sromu i nabłonka pochwy.

Równie częste jest podrażnienie pochwy po basenie, które może powodować zawarty w wodzie chlor.

Przyczyn podrażnień intymnych jest o wiele więcej. Podrażnienia śluzówki pochwy w ciąży mogą wystąpić po luteinie przyjmowanej dopochwowo. Istnieje także ryzyko bolesnych otarć po badaniu ginekologicznym. Niejednokrotnie kobiety skarżą się również na podrażnienie miejsc intymnych po goleniu czy depilacji woskiem. Dyskomfort może być związany także z nieprawidłową higieną, zarówno niedostateczną, jak i zbyt intensywną.

U niektórych pań występuje skłonność do powstawania podrażnień pochwy przed okresem, kiedy, na skutek zmian hormonalnych, srom jest obrzęknięty i bardziej wrażliwy na bodźce.

Przeczytaj: Łechtaczka, budowa, funkcje, stymulacja łechtaczki, orgazm łechtaczkowy

Suchość pochwy – przyczyna podrażnienia miejsc intymnych

Podrażnienia i otarcia mogą też być wywołane suchością pochwy. Brak nawilżenia nabłonka pochwy sprzyja otarciom w trakcie współżycia lub uprawiania sportu. Suchość pochwy dotyczy szczególnie kobiet po menopauzie, a związane jest to ze spadkiem stężenia estrogenów.

Hormony te, produkowane przez jajniki, wykazują m.in. działanie aktywizujące gruczoły przedsionka i warg sromowych do wydzielania nawilżającego śluzu. Estrogeny zapewniają też prawidłową grubość i sprężystość śluzówki narządów płciowych. Ich niedobór wiąże się z atrofią pochwy, czyli zapaleniem zanikowym, które objawia się m.in. niedostatecznym nawilżeniem okolic intymnych.

Zaburzenia hormonalne i przyjmowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej może również powodować pojawienie się problemów z suchością pochwy i większej skłonności do powstawania podrażnień, mikrourazów, a także pieczenia i swędzenia pochwy.

Za brak odpowiedniej wilgotności odpowiada również podrażnienie pochwy po stosunku. Podłożem problemu mogą być zaburzenia hormonalne, choć niejednokrotnie winny jest brak tzw. gry wstępnej, pobudzającej gruczoły do produkcji wydzieliny ułatwiającej penetrację.

Otarcia i podrażnienia okolic pochwy i sromu – jakie dają objawy?

Podrażnienia miejsc intymnych mogą wywoływać szereg nieprzyjemnych dolegliwości, do których należą:

• ból okolic intymnych, zwłaszcza ból podczas stosunku (dyspareunia),
• krwawienie z okolic, gdzie skóra i nabłonek pochwy są uszkodzone,
• pieczenie pochwy,
• swędzenie pochwy,
• obrzęk, zaczerwienienie podrażnionych miejsc,
• nadkażenie i stan zapalny.

Mikrourazy i niewielkie ranki sprzyjają przenikaniu chorobotwórczych mikroorganizmów, predysponując do rozwoju infekcji intymnej w postaci bakteryjnej waginozy czy zapalenia grzybiczego.

Pochwa jest podrażniona – czy to infekcja intymna?

Podrażnienia i otarcia pochwy różnią się od infekcji intymnych – zarówno przyczyną, jak i objawami. Podrażnienia wynikają w większości przypadków z mechanicznego uszkodzenia skóry lub nabłonka. Niekiedy są też spowodowane używaniem uczulających lub drażniących środków do higieny intymnej.

Z kolei infekcje intymne są wywołane zakażeniem bakteryjnym, wirusowym lub grzybiczym. Czasem podrażnienie lub uszkodzenie może być powikłane infekcją. Przerwanie ciągłości nabłonka w pochwie to wrota zakażenia dla drobnoustrojów.

Objawy podrażnienia i otarcia okolic intymnych to: ból w pochwie, dyskomfort, czasem obecność rany, która może krwawić, zaczerwienienie.

Objawy infekcji intymnej to z kolei:

• świąd pochwy i sromu,
• pieczenie,
• upławy,
• nieprzyjemny zapach z pochwy,
• zmiana barwy wydzieliny pochwowej (zielone, żółte upławy),
• obrzęk, zaczerwienienie warg sromowych.

Jak łatwo zaobserwować, objawy infekcji intymnych, jak i uszkodzenia oraz otarć w pochwie różnią się od siebie i dość łatwo je odróżnić.

Co na otarcia i podrażnienia stref intymnych?

Dla zachowania zdrowia intymnego i jako profilaktykę infekcji i podrażnień okolic intymnych warto stosować specjalistyczne płyny do higieny intymnej. Środki do higieny intymnej powinny mieć odczyn zbliżony do pH pochwy. Najlepiej, aby zawierały też pożyteczne bakterie kwasu mlekowego.

Bakterie te odpowiadają za utrzymywanie odpowiedniego pH pochwy; mogą też prowadzić do bezpośredniego niszczenia drobnoustrojów. Pałeczki kwasu mlekowego normalnie bytują w mikrośrodowisku pochwy, ale wiele sytuacji powoduje, że bakterie te giną. Tym samym zwiększają ryzyko pojawiania się nie tylko podrażnień, otarć, ale także infekcji. Ich ryzyko wzrasta:

• w przypadku stosowania antybiotykoterapii,
• w przypadku przyjmowania doustnej antykoncepcji hormonalnej,
• w okresie menopauzy,
• przy stosowaniu drażniących płynów do higieny intymnej,
• zawsze, kiedy pojawiają się błędy w higienie intymnej.

Otarcia okolic intymnych u sportsmenek można wyeliminować, ćwicząc w bieliźnie sportowej. Lepiej wybierać spodnie i legginsy przylegające do ciała, niż luźne szorty – ryzyko otarć jest wtedy mniejsze.

Czytaj również: Grzybica pochwy, przyczyny, objawy leczenie

Otarcia pochwy po stosunku i w menopauzie

Jak wspomniano, suchość pochwy może być przyczyną otarć po stosunku. Te z kolei zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji intymnych. Zatem kolejnym aspektem, o którym warto pamiętać, przeciwdziałając podrażnieniom okolic intymnych, jest dbanie o prawidłową wilgotność pochwy.

W wielu sytuacjach dochodzi do utraty prawidłowego nawilżenia pochwy. Szczególnie nasilone staje się to u pań po menopauzie.

Obecnie dostępne są na rynku produkty nawilżające, żele, lubrykanty, niekiedy wzbogacone o kwas hialuronowy. Można stosować je właściwie u każdej kobiety, gdyż z reguły nie wykazują żadnych objawów ubocznych (wyjątek to rzadkie uczulenia na składniki żelu). Warto stosować je zwłaszcza przed współżyciem, aby zminimalizować ryzyko nieprzyjemnych otarć i podrażnień.

Jeżeli zależy nam na długoterminowych efektach przy terapii podrażnienia pochwy, lekiem bez recepty będą globulki dopochwowe zawierające kwas mlekowy i hialuronowy. Nie tylko nawilżają, ale dodatkowo regenerują uszkodzoną błonę śluzową, zmniejszając uczucie świądu, ściągnięcia i pieczenia. Są dostępne bez recepty.

O ile nie ma innych wskazań lekarskich, kuracja trwa jedynie tydzień. Globulki są polecane nie tylko kobietom zmagającym się z suchością i podrażnieniami w pochwie w okresie menopauzy czy po stosunku, ale także tym, które odstawiły tabletki antykoncepcyjne czy przeszły zabieg ginekologiczny.

Jak zapobiegać podrażnieniom okolic intymnych?

Otarć okolic intymnych można uniknąć. Wystarczy na co dzień stosować się do zasad higieny intymnej i zdrowego stylu życia. Przede wszystkim należy wybierać bieliznę z włókien naturalnych, najlepiej bawełnianą. Wszelkie dodatki czy koronki mogą powodować otarcia skóry i w dalszej konsekwencji jej uszkodzenia.

Niewskazane jest też noszenie stringów. Tego typu bielizna nie tylko predysponuje do otarć i uszkodzeń skóry i naskórka, ale też może ułatwiać przenoszenie bakterii z okolic odbytu do przedsionka pochwy.

Podrażnienia okolic intymnych mogą wynikać też ze stosowania silnych, drażniących środków do higieny intymnej. pH pochwy jest niskie, w normalnych warunkach nie przekracza wartości 4,5. Kwaśne środowisko pochwy chroni przed rozwojem wielu patogennych drobnoustrojów, które w takich warunkach giną.