Masaż piersi – sposób na ból i obrzęk piersi w PMS, ciąży i w czasie karmienia

Masaż piersi a zespół napięcia przedmiesiączkowego

Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) jest zespołem objawów somatycznych jak i psychicznych, który pojawia się u miesiączkujących kobiet kilka dni przed spodziewanym krwawieniem miesiączkowym. Charakteryzuje się szeregiem nieprzyjemnych objawów, do których zaliczamy:

• bóle podbrzusza,
• rozdrażnienie,
• niepokój,
• stany spadku nastroju,
• spadek koncentracji,
• zwiększone łaknienie,
• przyrost masy ciała,
• wzdęcia, zaparcia,
• obrzęki,
• bolesność i obrzęk piersi.

Bolesność i obrzęk piersi nazywamy mastodynią. Jest to uczucie napięcia, powiększenia piersi oraz nadwrażliwości na dotyk. Występuje cyklicznie i przeważnie mija wraz z pojawieniem się miesiączki. Mastodynia wynika z zatrzymania płynów w organizmie na skutek zmian hormonalnych. Podwyższone stężenie progesteronu w drugiej fazie cyklu sprzyja obrzękom przed miesiączką. Obrzęki dotyczą całego ciała, a zatrzymany nadmiar wody w organizmie najbardziej widać w obrębie piersi oraz podudzi. Także kilka centymetrów więcej o obwodzie brzucha i wzrost masy ciała przed miesiączką są skutkiem zatrzymania wody w organizmie. Mastodynii, w przeciwieństwie do mastopatii, nie towarzyszą zmiany w strukturze piersi zmiany rozrostowe i degeneracyjne o charakterze grudek lub guzków.

Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?

Masaż piersi – sposób na obrzęk piersi przed miesiączką

Aby zapobiegać lub niwelować bolesność piersi związaną z PMS warto zmienić na ten czas dietę – unikać soli, mocnej kawy, słodyczy oraz pić dużo niegazowanej wody mineralnej. Zmniejszy to zatrzymywanie płynów w organizmie. Jeżeli jednak obrzęk piersi jest bardzo dokuczliwy, można spróbować stosować delikatny masaż piersi.

Kuliste ruchy od zewnątrz ku brodawce piersiowej (podobne do tych podczas samobadania piersi) w połączeniu z ciepłym prysznicem (kierujemy strumień wody na piersi, omijając brodawki) powinny usprawnić krążenie limfy w piersiach i zmniejszyć obrzęk. Niekiedy masaż z użyciem kojących żeli o lekko chłodzącym działaniu (np. z dodatkiem mentolu) jest bardziej skuteczny u części kobiet. Oprócz masażu warto zadbać o wygodny biustonosz, który nie będzie uciskał lub wpijał się w pierś. Nawet tak prozaiczny powód jak uwierająca fiszbina biustonosza może powodować zaburzenia w przepływie limfy i nasilać obrzęk, a tym samym mastodynię piersi.

Czytaj również: Drenaż limfatyczny – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, przebieg, efekty

Masaż piersi w ciąży

Ciąża jest okresem, w którym dochodzi do największych zmian, jeżeli chodzi o kształt i rozmiar piersi. W krótkim czasie dochodzi do znacznego ich powiększenia i wzrostu masy gruczołu piersiowego. Wynika to ze zmian hormonalnych – bardzo wysokie stężenia estrogenów i progesteronu powodują rozrost gruczołów, natomiast prolaktyna zapoczątkowuje produkcję pokarmu. W wyniku zmian hormonalnych piersi stają się cięższe i tkliwe.

W związku z tym, że powyższe zmiany zachodzą w dość krótkim czasie, skóra na piersiach może „nie nadążać” za wzrostem gruczołu piersiowego. Stąd pojawiające się u części kobiet nieestetyczne rozstępy na piersiach. Wynikają one z rozciągnięcia włókien kolagenowych i ich pękania. Początkowo rozstępy są sino-czerwone, po pewnym czasie zmieniają kolor na biały.

Aby im zapobiec, warto już od pierwszego trymestru, kiedy jeszcze piersi nie zaczęły się powiększać, regularnie wykonywać ich masaż, korzystając z dostępnych na rynku kremów przeciwko rozstępom. Zawarte w nich składniki mają za zadanie ujędrnić i nawilżyć skórę, aby poprawić jej elastyczność, a tym samym poprawić elastyczność i wytrzymałość włókien kolagenowych. Bardziej odporne, sprężyste włókna nie zrywają się tak łatwo, stad rozstępy nie pojawią się lub będzie ich zdecydowanie mniej. W trakcie masażu składniki kremu łatwiej wnikają w głąb piersi a sam masaż piersi ma też działanie relaksujące i przeciwbólowe. Zmniejsza bolesność piersi, spowodowaną zmianami hormonalnymi i rozpoczynającą się produkcją pokarmu.

Masaż piersi a karmienie piersią

W czasie karmienia piersią może dojść do zaburzeń laktacji. Zarówno produkcja pokarmu, jak i jego transport przez przewody wprowadzające gruczołów może być upośledzony. Konsekwencją może być nie tylko zatrzymanie pokarmu, ale także bolesny obrzęk piersi, nawał mleczny, a także powstanie torbieli mlecznej, zapalenia gruczołu piersiowego czy też powstanie ropnia.

By laktacja przebiegała sprawnie, warto stosować się do kilku zasad prawidłowego karmienia piersią:

• przystawiać dziecko do piersi regularnie, minimum 8–10 razy dziennie;
• karmić na zmianę raz jedną, raz drugą piersią;
• w przypadku produkcji mleka większej niż potrzeby noworodka należy dodatkowo ściągać pokarm laktatorem;
• karmić bez pośpiechu, by dziecko zdążyło się najeść (jest to kwestia indywidualna, jedno dziecko potrzebuje 10 minut, drugie nawet 40 minut);
• przed karmieniem delikatnie rozmasować piersi, by ułatwić wyciek pokarmu;
• po karmieniu przykładać do piersi chłodzące nakładki żelowe lub chłodne, rozbite młotkiem kuchennym, liście kapusty.

Jeżeli jednak doszło do powikłań w postaci laktacji, np. zatrzymania pokarmu i nawału mlecznego, warto spróbować ułatwić karmienie delikatnym masażem piersi. W trakcie karmienia piersią można również ostrożnie uciskać, masować pierś, by pomóc maluchowi w ssaniu pokarmu. Masaż ma jednak bardziej przypominać głaskanie piersi niż ich ugniatanie. Doradcy laktacyjni są zgodni, iż forsowny masaż piersi i ich silne uciskanie nie tylko nie przyczyni się do poprawy wypływania pokarmu z piersi, ale może skutkować szeregiem powikłań.

Forsowne gniecenie, uciskanie piersi może spowodować pękanie mniejszych, delikatnych przewodów wyprowadzających gruczołów piersiowych. Przepełnione pokarmem, delikatne struktury są bardzo wrażliwe na ucisk z zewnątrz, więc silny masaż może nawet doprowadzić do ich uszkodzenia i powstania stanu zapalnego piersi.