Krwawienie z pochwy – co oznacza, przyczyny

Cechy krwawienia z pochwy

Krwawienie z narządów rodnych może być widoczne na zewnątrz albo w trakcie badania we wzierniku jako śladowe. Podstawowe informacje uzyskane od pacjentki o charakterze krwawienia, mogą przybliżyć do właściwej diagnozy.

Nasilenie krwawienia:

• skąpe nazywane plamieniami,
• o średnim nasileniu,
• obfite, często wtedy współwystępują skrzepy.

Wygląd krwi:

• jasnoczerwona,
• ciemnoczerwona,
• ciemna, prawie czarna.

Ważne jest ustalenie źródła krwawienia. Może ono pochodzić z:

• przedsionka pochwy,
• ścian pochwy,
• szyjki macicy – zarówno z tarczy jak i z kanału,
• trzonu macicy,
• jajowodów,
• jajników.

To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?

Krwawienie z pochwy a miesiączka

Plamienia w środku cyklu

W przypadku cykli 28-dniowych, zazwyczaj występuje między 14 a 16 dniem. Jest to mało nasilone krwawienie związane z owulacją. Uważa się, że odpowiedzialnych za to może być kilka mechanizmów. Niektórzy twierdzą, że to spadek stężenia estrogenów podczas owulacji oddziałuje na błonę śluzową macicy i tym samym powoduje niezbyt nasilone złuszczanie i krwawienie. Z kolei inni uważają, że to pęknięty pęcherzyk Graafa w jajniku, znajdujący się przy powierzchni jajnika, powoduje krwawienie do dróg rodnych.

Zazwyczaj plamienie w tym przypadku jest śladowe, może trwać 2-3 godziny i nie dłużej. Najczęściej widoczne jest jako plamka lub smużka krwi w obfitym śluzie na bieliźnie. Plamieniu okołoowulacyjnemu może towarzyszyć ból po jednej stronie podbrzusza, który nasila się przy chodzeniu. Pobolewanie trwa zazwyczaj 12-24 godzin.

Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji

Krwawienia z pochwy a zaburzenia miesiączkowe

Zaburzenia cyklu miesięcznego mogą wynikać z nieprawidłowych stężeń hormonów. Daje to obraz nieprawidłowej czynności jajników (przyczyny – nieprawidłowa długość fazy lutealnej, zespół policystycznych jajników, nagłe zaprzestanie przyjmowania antykoncepcji hormonalnej). Skutkuje to najczęściej zaburzeniem stosunku estrogenów do progestagenów. Nagłe spadki stężenia estrogenów powodują krwawienia. W zespole policystycznych jajników dochodzi do nieregularnych owulacji, często ich brak, a tym samym jest zaburzona równowaga hormonalna.

Krwawienia z pochwy a antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna w zależności od rodzaju stosowanego środka zapobiegania ciąży, może przyczyniać się do powstania plamień, niewielkich krwawień, przedłużających się miesiączek.

Preparaty 2-składnikowe estrogenowo-progesteronowe – najczęściej w ciągu pierwszych kilku miesięcy ich stosowania mogą pojawić się plamienia pomiędzy krwawieniami miesięcznymi, zwłaszcza w przypadkach, gdy preparaty nie są przyjmowane o tej samej porze każdego dnia. Jest to spowodowane tym, że 2-składnikowe tabletki antykoncepcyjne naśladują fizjologiczny rytm wytwarzania hormonów płciowych u kobiety. Tym samym w środku cyklu może wystąpić krwawienie podobne do około owulacyjnego – ze spadku stężenia estrogenów w śluzówce macicy;

Preparaty 1-składnikowe – zawierają wyłącznie składnik progesteronowy. Dużo częściej mogą powodować krwawienia. Metoda ta stosowana najczęściej jako antykoncepcja w połogu i w trakcie laktacji. Wykazano, że karmienie piersią nie jest skuteczne w 100 % w zapobieganiu ciąży. Właśnie plamienia w środku cyklu są najczęstszym działaniem niepożądanym przy ich stosowaniu i z tego powodu wiele kobiet rezygnuje ze stosowania tej antykoncepcji;

Wkładka wewnątrzmaciczna – zbudowana z tworzywa sztucznego, zawiera niewielki dodatek miedzi i srebra na swojej powierzchni. Powoduje to niewielkiego stopnia zapalenie śluzówki jamy macicy, co uniemożliwia zagnieżdżenie komórki jajowej. Charakterystyczne są tu obfite, przedłużające się miesiączki. Zdecydowanie rzadziej mogą pojawiać się niewielkie krwawienia w środku cyklu.

Czytaj również: Pęknięcie macicy – przyczyny, objawy, postępowanie

Krwawienia z pochwy – inne przyczyny

Pozostałe przyczyny krwawień z pochwy:

1. Krwawienie implantacyjne – czasami w skutek zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej w błonie śluzówki macicy dochodzi do krwawienia implantacyjnego. Zapłodniona komórka jajowa wytwarza enzymy, które trawią powierzchniową warstwę endometrium, co umożliwia głębsze zasiedlenie, a tym samym prawidłowe warunki do rozwoju zarodka. Często mylone jest z krwawieniem miesięcznym;
2. Krwawienia młodocianych – występuje w wyniku niedojrzałości osi hormonalnej nastolatek, które niedawno rozpoczęły miesiączkować. Zwykle trwa do 2 lat od momentu pierwszej miesiączki. Zazwyczaj są to długie 10-15 dniowe krwawienia miesięczne. Mogą występować dodatkowe krwawienia;
3. Polip szyjki macicy – krwawienie w tym przypadku następuje w wyniku stosunku płciowego, w trakcie albo niedługo po;
4. Zapalenie przydatków – najczęściej występuje krwawienie niezwiązane z miesiączką, któremu towarzyszy ból podbrzusza i wzrost temperatury ciała;
5. Zapalenie endometrium – dochodzi do przedłużania się miesiączek. Dodatkowo towarzyszy ból podbrzusza i wzrost temperatury;
6. Mięśniaki macicy – najczęściej przedłużające się, obfite krwawienia miesięczne. Rzadko dodatkowe krwawienia;
7. Endometrioza – zwykle ma postać plamień, ciemną prawie czarną krwią. Występuje najczęściej kilka dni przed miesiączką;
8. Nowotwory:
   1. rak szyjki macicy - najczęściej krwawienie następuje w wyniku kontaktu seksualnego, urazu bądź samoistnie w wyniku rozrostu nowotworu. W daleko zaawansowanym nowotworze mogą wystąpić krwotoki trudne do opanowania,
   2. rak endometrium, rozrosty endometrium - najczęściej po menopauzie, czyli po zatrzymaniu miesiączek. Są to krwawienia nieregularne, o zmiennej długości,
   3. nowotwory jajnika - krwawienia mają różne nasilenie. Ich obecność świadczy o dużym zaawansowaniu guza. W przypadku nowotworów wydzielających hormony mogą pojawić się zaburzenia miesiączkowania - bardzo obfite i długie miesiączki;
9. Uraz narządów płciowych – stopień uszkodzeń uzależnia wielkość krwawienia;
10. Ciąża ektopowa – może przebiegać dwojako. Albo jako mało nasilone krwawienie ciemną krwią z pobolewaniem podbrzusza albo może dojść do rozwoju gwałtownych dolegliwości bólowych, obfitego krwawienia i nagłego pogorszenia stanu ogólnego pacjentki. Niekiedy pacjentki opisują ostry, nagły, przeszywający ból, któremu towarzyszy utrata przytomności. Niezbędna w tych przypadkach jest szybka interwencja lekarska;
11. Poronienie – wystąpienie krwawienia po rozpoznaniu ciąży może oznaczać obumarcie zarodka i jego naturalne wydalanie z dróg rodnych;
12. Polipy i zrosty wewnątrzmaciczne – są źródłem przedłużających się krwawień miesięcznych, obfitych miesiączek bądź plamień w środku cyklu;
13. Okres około menopauzalny – najczęściej są to krwawienia nieregularne o różnej obfitości. W każdym przypadku konieczna kontrola histopatologiczna wycinka błony śluzowej macicy i kanału szyjki macicy;
14. Choroby zaburzające krzepnięcie bądź przyjmowanie leków hamujących układ krzepnięcia. Chodzi tu najczęściej o chorobę von Willebranda, hemofilię, leki przeciwpłytkowe (długotrwałe stosowanie aspiryny, klopidogrelu, acenokumarolu). Preparaty te zaburzają naturalne procesy krzepnięcia, co w obrębie macicy może skutkować krwawieniami;
15. Zanik śluzówki pochwy – w wyniku obniżenia stężenia hormonów płciowych, głównie estrogenów, dochodzi do ścieńczenia śluzówki wyściełającej pochwę. Źródłem krwawienia są mikrouszkodzenia np. wskutek kontaktów seksualnych;
16. Zapalenia pochwy – najczęściej występują plamienia z pochwy bądź niewielkie smużki krwi w obfitych upławach z pochwy.

Przeczytaj również: Gęsta krew – jakie są przyczyny nadmiernej lepkości krwi?

Rozpoznanie krwawienia z pochwy

Niezbędne jest znalezienie źródła krwawienia. Należy zróżnicować krwawienia z dróg rodnych, z takimi z przewodu pokarmowego bądź układu moczowego. Niezbędne jest badanie ginekologiczne z uwidocznieniem ścian pochwy i tarczy szyjki macicy. Ponadto wykorzystuje się badania obrazowe i laboratoryjne. Niezwykle ważne są informacje uzyskane od pacjentki, które w znaczącym stopniu przybliżają do prawidłowego rozpoznania.

Krwawienia z pochwy pozamiesiączkowe mogą towarzyszyć wielu stanom zarówno fizjologicznym, chorobowym w obrębie narządów płciowych. Odpowiednia diagnostyka i leczenie przyczynowe pozwalają w większości przypadków na zatrzymanie nieprawidłowych krwawień.