Bakteryjne zapalenie pochwy – przyczyny, objawy, leczenie

Bakteryjne zapalenie pochwy – jakie są przyczyny?

Bakteryjne zapalenie pochwy wywołuje jeden z kilku rodzajów bakterii, które w normalnych warunkach występują w pochwie. Najczęściej schorzenie to dotyka kobiet w wieku rozrodczym, jednak należy pamiętać, że każda kobieta jest narażona na ryzyko rozwoju tej choroby.

Lekarze nie do końca poznali przyczynę rozwoju tego rodzaju zapalenia pochwy, jednak pewne czynności, jak np. niezabezpieczony stosunek seksualny lub nadmierne dbanie o higienę intymną czy irygacje pochwy zwiększają ryzyko zachorowania na tę infekcję intymną.

Bakteryjne zakażenie pochwy jest spowodowane nadmiernym rozwojem jednego z kilku rodzajów bakterii w pochwie, występujących naturalnie u każdej kobiety.

Liczba „dobrych” bakterii (pałeczek kwasu mlekowego) jest zazwyczaj większa od liczby „złych” bakterii (beztlenowych). Jeśli jednak bakterie beztlenowe zaczynają zdecydowanie dominować, naturalna równowaga mikroorganizmów w pochwie zostaje naruszona, wywołując bakteryjne zapalenie pochwy.

Może być ono przenoszone drogą płciową, ale występuje także u osób, które nie prowadzą aktywnego życia seksualnego.

Bakteryjne zapalenie pochwy – objawy

Warto pamiętać, że bakteryjne zapalenie pochwy może przebiegać bezobjawowo. W przypadku kiedy infekcja daje symptomy, najczęstszymi oznakami infekcji intymnej są wodniste upławy o żółtym lub szarawo-białym odcieniu i charakterystycznym rybim zapachu. Pacjentki zgłaszają często nieprzyjemny zapach z pochwy, który pojawia się zazwyczaj po stosunku seksualnym.

Objawem bakteryjnego zapalenia pochwy jest także ból podczas stosunku. W przebiegu tej infekcji intymnej występuje podrażnienie lub świąd okolic intymnych. Zmianom ulega flora bakteryjna pochwy (pH wydzieliny wynosi powyżej 4,5).

Infekcji bakteryjnej pochwy może towarzyszyć uczucie pieczenia podczas oddawania moczu, a niekiedy lekkie krwawienie z dróg rodnych. Należy jednak podkreślić, że są to objawy występujące dosyć rzadko.

Bakteryjne zapalenie pochwy – kiedy do lekarza?

Bakteryjne zapalenie pochwy wywołuje jeden z kilku rodzajów bakterii, które w normalnych warunkach występują w pochwie. Lekarze nie do końca poznali przyczynę rozwoju bakteryjnego zapalenia pochwy, jednak pewne czynności, jak np. niezabezpieczony stosunek seksualny lub nadmierne dbanie o higienę intymną, zwiększają ryzyko zachorowania.

Wizyta w gabinecie lekarskim jest wskazana, jeśli pojawią się niepokojące objawy, które mogą sugerować wystąpienie infekcji. Szczególną uwagę należy zwrócić wtedy, gdy pojawiają się niepokojące objawy, które mogą sugerować rozwój bakteryjnego zapalenia pochwy u kobiet, które z takim schorzeniem nigdy wcześniej nie miały styczności. Wizyta u lekarza pozwoli określić przyczynę i umożliwi właściwe rozpoznanie objawów i symptomów.

Także panie, które wcześniej miały problemy z infekcjami pochwy, jednak tym razem pojawiające się objawy są inne od poprzednich, powinny ograniczyć samoleczenie i niezwłocznie zwrócić się o pomoc do specjalisty. Kobiety uprawiające seks z wieloma partnerami lub rozpoczynające współżycie z nowym partnerem są narażone na większe ryzyko infekcji przekazywanej drogą płciową.

Objawy i symptomy niektórych chorób wenerycznych są podobne do objawów bakteryjnego zapalenia pochwy. Jednak w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy, po zastosowaniu dostępnych bez recepty leków przeciwgrzybiczych objawy wciąż występują, a ponadto pojawia się gorączka lub wyczuwalny, specyficzny i nieprzyjemny zapach z pochwy.

Bakteryjne zapalenie pochwy – diagnostyka

Diagnozowanie bakteryjnego zapalenia pochwy składać się może z kilku etapów. Pierwszy z nich to wywiad medyczny. Jest on konieczny, aby lekarz mógł dowiedzieć się o ewentualnych infekcjach pochwy lub chorobach wenerycznych przebytych w przeszłości. Kolejny etap to badanie ginekologiczne. Lekarz wzrokowo ocenia narządy płciowe w poszukiwaniu symptomów infekcji pochwy. Następnie, w rękawiczkach, wprowadza do pochwy dwa palce, jednocześnie uciskając drugą dłonią brzuch kobiety. W ten sposób możliwe jest zbadanie wszystkich narządów znajdujących się w okolicy miednicy z myślą o wykryciu wszelkich nieprawidłowości.

W czasie badania lekarz może pobrać próbki upławów z pochwy do badania. Lekarz może pobrać próbkę, aby sprawdzić, czy bakterie beztlenowe nie dominują we florze pochwy. Upławy badane są pod mikroskopem, a lekarz poszukuje „komórek jeżowych”, czyli komórek nabłonka pochwy pokrytych bakteriami, które stanowią potwierdzenie rozpoznania bakteryjnego zapalenia pochwy.

Lekarz może też sprawdzić kwasowość środowiska wewnątrz pochwy poprzez umieszczenie w niej specjalnego paska pH. Jeśli pH wynosi 4,5 lub więcej, jest to kolejny dowód na bakteryjne zapalenie pochwy.

Bakteryjne zapalenie pochwy – leczenie

Leczenie grzybiczego zakażenia pochwy obejmuje stosowanie leków w postaci doustnej, a także żeli i kremów stosowanych miejscowo. Współżycie seksualne najlepiej przełożyć do momentu ustąpienia ostrych objawów zapalenia.

Jednym z częściej stosowanych preparatów jest metronidazol – lek pod postacią tabletek, przyjmowany doustnie dwa razy na dobę, przez 7 dni. Metronidazol może być również stosowany miejscowo jako żel, który wprowadza się do pochwy przez okres od 5 do 7 dni. Podczas terapii metronidazolem należy unikać spożywania alkoholu, który może wywoływać problemy żołądkowe, ból brzucha lub nudności.

Klindamycyna to antybiotyk stosowany pod postacią żelu stosowanego wewnątrz pochwy przez 7 dni. Krem z klindamycyną osłabia skuteczność prezerwatyw wykonanych z lateksu, a efekt ten może się utrzymywać nawet przez 5 dni po zakończeniu stosowania kremu.

Farmakoterapię należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza nawet po ustąpieniu objawów. Zbyt wczesne przerwanie leczenia zwiększa ryzyko nawrotu choroby.

Bakteryjne zapalenie pochwy a nawracające infekcje pochwy

Pomimo dostępności skutecznych metod leczenia bakteryjnego zapalenia pochwy, nawrót objawów w ciągu 3 do 6 miesięcy jest dość częsty. Badania nad różnymi sposobami leczenia nie pozwalają określić, która metoda gwarantuje najwyższą skuteczność. W przypadku ponownego wystąpienia objawów zaraz po zakończonym leczeniu należy umówić się na wizytę u lekarza, aby omówić inne opcje terapeutyczne, w tym także rozpoczęcie przedłużonej terapii z wykorzystaniem metronidazolu. Można także spróbować terapii polegającej na zwiększeniu liczebności pałeczek kwasu mlekowego w pochwie, aby przywrócić naturalną równowagę flory bakteryjnej pochwy.

Efekt taki jest możliwy do osiągnięcia poprzez stosowanie produktów do higieny intymnej zawierających szczepy Lactobacillus lub spożywanie pewnych rodzajów jogurtów bądź innych potraw bogatych w wyselekcjonowane kultury bakteryjne (tak zwane probiotyki).

Można stosować także probiotyki ginekologiczne na zapalenie pochwy z pałeczkami kwasu mlekowego (doustne bądź w postaci globulek). Zakwaszają one środowisko pochwy i wspomagają namnażanie się pożytecznych bakterii. Niwelują także ryzyko nawracających infekcji bakteryjnych czy grzybiczych pochwy. Polecane są także w przypadku suchości pochwy (działają nawilżająco).

Bakteryjne zapalenie pochwy – zapobieganie

Aby uniknąć bakteryjnego zapalenia pochwy, trzeba zminimalizować podrażnienia. Należy unikać korzystania z jacuzzi i wanien z hydromasażem. Podczas codziennej kąpieli trzeba dokładnie spłukiwać pozostałości mydła z zewnętrznych powierzchni narządów płciowych, a następnie osuszyć cały obszar ręcznikiem, aby uniknąć podrażnienia.

Stosować należy delikatne, niepodrażniające mydło oraz bezzapachowe tampony lub podpaski. Najlepiej stosować specjalne płyny do higieny intymnej, które pozwalają zachować odpowiednie pH pochwy.

Poza zwykłą kąpielą pochwa nie wymaga żadnych dodatkowych czynności higienicznych. Nadmierne płukanie zakłóca naturalną równowagę bakteryjną i może zwiększać ryzyko infekcji. Irygacja pochwy nie likwiduje objawów infekcji intymnych.

Należy pamiętać o stosowaniu lateksowych prezerwatyw. Dobrze jest ograniczyć liczbę partnerów seksualnych. Trzeba również unikać współżycia z nowo poznanymi osobami, aby zminimalizować ryzyko zachorowania na chorobę przenoszą drogą płciową.

Bakteryjne zakażenie pochwy – czynniki ryzyka

Bakteryjne zapalenie pochwy a współżycie

Związek pomiędzy aktywnością seksualną a bakteryjnym zapaleniem pochwy nie został do końca poznany, ale infekcja ta występuje najczęściej u kobiet, które posiadają wielu partnerów seksualnych lub rozpoczęły współżycie z nowym partnerem.

Zapalenie bakteryjne pochwy – irygacja

Płukanie pochwy wodą (tzw. irygacja) lub płynem do higieny intymnej zakłóca naturalną równowagę środowiska i pH pochwy. Może to z kolei prowadzić do rozwoju bakterii beztlenowych, a w efekcie – bakteryjnego zapalenia pochwy. Pochwa jest w stanie oczyścić się samoistnie, dlatego płukanie lub inne czynności tego typu nie są wymagane.

Antykoncepcja – przyczyna infekcji bakteryjnej pochwy

Kobiety stosujące antykoncepcję pod postacią wkładek domacicznych są narażone na większe ryzyko zachorowania na infekcję bakteryjną pochwy.

Bakteryjna infekcja pochwy a deficyt pałeczek kwasu mlekowego

Jeśli w naturalnym środowisku pochwy brakuje „dobrych” pałeczek kwasu mlekowego, ryzyko bakteryjnego zapalenia pochwy jest wyższe.

Zapalenie bakteryjne pochwy – powikłania

W większości przypadków schorzenie nie wiążę się z jakimikolwiek powikłaniami. Jednak w pewnych okolicznościach prowadzi do poważnych komplikacji. Między innymi w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy w ciąży może prowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu – zakażenie bakteryjne zwiększa ryzyko poronienia, przedwczesnego porodu lub urodzenia noworodka o niskiej masie ciała.

Bakteryjne zakażenie pochwy sprawia, że kobiety są bardziej narażone na choroby przenoszone drogą płciową, takie jak HIV, opryszczka, rzeżączka lub chlamydioza. U kobiet zarażonych wirusem HIV i chorujących na bakteryjne zapalenie pochwy ryzyko przekazania wirusa partnerowi wzrasta.

Bakteryjne zapalenie pochwy może być także powiązane z zagrożeniem infekcji po takich zabiegach jak histerektomia (wycięcie macicy) lub łyżeczkowanie macicy.

Przyczyny zakażeń pochwy – video ze specjalistą