Napoje roślinne – zdrowy sposób na nawadnianie organizmu

Napoje roślinne jako alternatywa dla mleka krowiego

Czym zastąpić mleko? Godną uwagi alternatywą mogą być tu napoje roślinne. Celowo nie nazywa się ich mlekiem, ponieważ nazwa ta została zarezerwowana dla wydzielin gruczołów sutkowych ssaków.

Napoje roślinne, takie jak: napój migdałowy, kokosowy czy ryżowy, polecane są osobom, które nie mogą konsumować tradycyjnego mleka ze względu na występujące alergie, nietolerancję laktozy lub też dietę wegańską. Ze względu na swoją wartość odżywczą posiadają często interesujący smak, co może stanowić urozmaicenie tradycyjnego jadłospisu.

Na rynku dostępne są produkty powstające ze: zbóż (np. napój ryżowy, owsiany), strączków (napój sojowy), pseudozbóż (napój gryczany), orzechów i pestek (napój migdałowy lub z pestek dyni) oraz bulw podziemnych roślin.

Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie

Właściwości napojów roślinnych

Napoje roślinne posiadają różną wartość odżywczą związaną bezpośrednio z surowcem, z którego powstają. Często są wzbogacane o witaminy czy składniki mineralne (np. wapń). Różnią się smakiem oraz – do pewnego stopnia – barwą i konsystencją. Mogą służyć do przygotowywania dań z dodatkiem mleka. Bardzo dobrze sprawdzą się jako napoje gaszące pragnienie pomiędzy posiłkami. Obecne w diecie są źródłem:

• dobrej jakości białka, witamin z grupy B (szczególnie kwasu foliowego i witaminy B₆), nienasyconych kwasów tłuszczowych, fitoestrogenów, potasu, magnezu, żelaza (w przypadku napoju sojowego);
• witaminy E, B₆ i magnezu, fosforu, żelaza, selenu (napój ryżowy);
• magnezu, manganu, witaminy E, żelaza, wapnia, potasu, nienasyconych kwasów tłuszczowych – w przypadku napoju migdałowego;
• beta-glukanu, czyli frakcji błonnika obniżającej poziom cholesterolu: witamin z grupy B, minerałów (napój owsiany).

Optymalnym rozwiązaniem byłoby przygotowywanie napojów roślinnych w domu. Te dostępne w sklepach zawierają bowiem zazwyczaj dużą ilość cukru oraz substancje poprawiające smak.

Zobacz też: Migdały – właściwości, zastosowanie

Aloes – sok czy napój?

Aloes to roślina, której właściwości lecznicze znane są od czasów starożytności. Stosuje się go zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Jedną z najważniejszych części tej rośliny jest zawarty w liściach miąższ składający się w 96 proc. z wody. Pozostała jego część bogata jest w: aminokwasy, beta-karoten, witaminę C, witaminy z grupy B, składniki mineralne, takie jak: potas, magnez, wapń, fosfor, cynk, siarka, żelazo, związki glikozydowe, mukopolisacharydy, enzymy i antyoksydanty.

Sok z aloesu stosowany jest leczniczo w celu: zapobiegania zaparciom (działanie przeczyszczające), wzmacniania układu odpornościowego, wspomagania utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej, odtruwania organizmu z toksyn, poprawy funkcjonowania układu nerwowego.

Przed wprowadzeniem aloesu do diety warto zapoznać się z przeciwwskazaniami do jego stosowania. Nie powinny po niego sięgać: kobiety w ciąży i karmiące piersią, dzieci, osoby ze stwierdzonymi chorobami wątroby i dróg żółciowych, a także alergicy. Sok z aloesu to naturalny produkt, który stosuje się głownie w celach leczniczych. Znacznie bardziej popularny jest natomiast napój aloesowy – to sok aloesowy rozcieńczony z wodą zwykle z dodatkiem pulpy, cukru, miodu i czasami aromatów.

Może on stanowić alternatywę dla pewnej części zalecanej codziennie porcji wody. Charakteryzuje się atrakcyjnym smakiem i aromatem. Dlatego też niektórzy konsumenci traktują go jako zamiennik niezdrowych słodzonych napojów gazowanych. Czerpie z dobroczynnych właściwości aloesu, jednak, przez dużą zawartość węglowodanów prostych, powinien być spożywany z umiarem. Nadmiar cukrów w diecie prowadzi bowiem do odkładania się tkanki tłuszczowej, sprzyja powstawaniu próchnicy i wielu poważnych chorób cywilizacyjnych.

Kwas chlebowy – zamiennik dla napojów typu cola?

Kwas chlebowy to znany od setek lat napój otrzymywany w wyniku fermentacji chleba. Jest on cennym źródłem bakterii probiotycznych korzystnych dla flory jelitowej człowieka. Prawidłowa mikroflora jest kluczowa dla zachowania odporności, wpływa na dobry nastrój, prawdopodobnie obniża ryzyko wielu poważnych chorób w tym otyłości.

W kwasie chlebowym znajdują się witaminy z grupy B niezbędne dla prawidłowej pracy układu nerwowego, witamina C i składniki mineralne, takie jak cynk czy selen. Tradycyjnie wytwarzany napój zawiera także pewne ilości alkoholu, dlatego nie zaleca się go kobietom w ciąży. Stanowi świetną alternatywę dla napojów typu oranżada i cola oraz dobrze gasi pragnienie. Jest prosty w przygotowaniu – wystarczy: woda źródlana, cukier lub miód, chleb razowy, drożdże i rodzynki.

Chleb należy podpiec do zarumienienia w piekarniku, a wodę zagotować. Gdy chleb lekko przestygnie, zalewa się go ciepłą woda i odstawia na 3 godziny. Z drożdży, cukru lub miodu przygotować należy zaczyn, który dodaje się do roztworu i odstawia na jedną dobę w temperaturze pokojowej. Po tym czasie trzeba odcedzić powstały napój i wlać go do wyparzonych butelek z dodatkiem rodzynek, które należy przechowywać w chłodnym pomieszczeniu przez około 3 dni (butelkę należy wypełnić w ¾).

Sok z brzozy – bogactwo elektrolitów

Sok z brzozy pozyskiwany jest z pnia drzewa, liści lub pączków. Jego właściwości lecznicze wykorzystywane są w medycynie ludowej od setek lat. Jest on skarbnicą składników odżywczych, takich jak:

• witaminy z grupy B, witamina C, aminokwasy;
• składniki mineralne – potas, wapń, żelazo, miedź, magnez, antyoksydanty;
• pochodne kwasu salicylowego.

Stosowany jest w pomocniczo w leczeniu i profilaktyce: problemów reumatycznych, infekcji wirusowych oraz bakteryjnych, kamicy nerkowej, choroby wrzodowej czy chorób serca. Ma delikatnie słodki smak. Ze względu na zawartość pochodnych kwasu salicylowego nie należy podawać go dzieciom. Sok brzozowy działa moczopędnie i ułatwia odtruwanie (detoks) organizmu. Dodatkowo wzmacnia odporność, dlatego warto go pić w okresach wzmożonej zachorowalności.