Indygotyna E132 – właściwości, zastosowanie, szkodliwość

Indygotyna – właściwości

Co to jest indygotyna? Chemicznie to sól sodowa kwasu 5,5'- indygodwusulfonowego. Indygotyna jest barwnikiem spożywczym oznaczanym symbolem E132. Jej inne nazwy to indygokarmin oraz błękit indygowy. Do zastosowań przemysłowych produkowana jest syntetycznie, jednak naturalnie występuje w krzewie Indigofera tinctoria (indygowiec barwierski, indygowiec farbiarski, indygowiec). Barwnik uzyskiwany ze sproszkowanych liści indygowca barwierskiego nazywany jest „indygo”.

Indygotyna ma postać drobnego proszku o ciemnym granatowo-fioletowym kolorze i miedzianym połysku. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, gorzej w alkoholu. Jest praktycznie nierozpuszczalna w innych rozpuszczalnikach organicznych. Kolor indygotyny sprawia, że jej roztwory barwią się na niebiesko z różną intensywnością, aż do głębokiego granatu. Ten niebieski barwnik łatwo blaknie w trakcie przechowywania z dostępem światła. Jest bardzo mało odporny na czynniki utleniające, które powodują jego odbarwianie.

Indygokarmin jest dostępny w sklepach z chemią spożywczą. Cena indygotyny jest zależna od wielkości opakowania i rozpoczyna się od około 200 zł za kilogram.

Sprawdź, w czym znajduje się barwnik annato.

Indygokarmin – zastosowanie

Barwnik indygotyna jest stosowany w diagnostyce medycznej jako barwnik kontrastowy, tzw. kontrast. Podawany jest donaczyniowo. W różnego rodzaju badaniach i procedurach medycznych używa się go m.in.:

• do wykrywania wczesnych nowotworów żołądka i jelita grubego,
• do oceny granic zmian nowotworowych usuwanych technikami endoskopowymi,
• do dostosowywania położenia cewnika w chemioterapii guzów wątroby i guzów jamy ustno-twarzowej,
• w zabiegach urologicznych i ginekologicznych do lokalizowania ujścia moczowodu.

Indygotyna w lekach dopuszczona jest do stosowania jako niebieski barwnik. Używana jest w kosmetykach do ciała o niebieskiej barwie, np. żelach pod prysznic. Indygokarmin jest również barwnikiem wełny, jedwabiu i nylonu stosowanym w przemyśle tekstylnym.

Indygotyna w żywności – w czym jest E132?

Indygokarmin to dodatek E132 stosowany w żywności jako niebieski barwnik. Dopuszczony jest do stosowania w takich grupach produktów, jak:

• aromatyzowane napoje bezalkoholowe (100 mg/l), kandyzowane owoce i warzywa, Mostarda di frutta (200 mg/kg), konserwy z czerwonych owoców (200 mg/kg),
• wyroby cukiernicze (300 mg/kg), dekoracje i powłoki (500 mg/kg), pieczywo cukiernicze, wyroby ciastkarskie (200 mg/kg), lody spożywcze (150 mg/kg),
• aromatyzowane sery topione (100 mg/kg), desery, łącznie z aromatyzowanymi przetworami mlecznymi (150 mg/kg), sosy, przyprawy (np. curry sproszkowane, tandoori), marynaty, ostry sos korzenny i korniszony z jarzynami w occie (500 mg/kg), musztarda (300 mg/kg),
• pasty rybne i pasty ze skorupiaków (100 mg/kg), wstępnie obgotowane skorupiaki (250 mg/kg), zamienniki łososia (500 mg/kg), surimi (500 mg/kg), ikra ryb (300 mg/kg), wędzone ryby (100 mg/kg),
• suche, smakowe, ziemniaczane, zbożowe lub skrobiowe wyroby typu sneksy, ekstrudowane lub ekspandowane smakowe wyroby typu sneksy (200 mg/kg), inne smakowe wyroby typu sneksy i smakowe powłoki orzechów (100 mg/kg), jadalne powłoki serów i jadalne osłonki (quantum satis),
• produkty dietetyczne zastępujące posiłek lub całkowite dzienne posiłki stosowane w dietach przeznaczonych do kontrolowania masy ciała (50 mg/kg), preparaty dietetyczne i uzupełniające dietę, przeznaczone do użycia pod kontrolą lekarza (50 mg/kg), dodatki uzupełniające w postaci płynnej do żywności dietetycznej (100 mg/l), dodatki uzupełniające w postaci stałej do żywności dietetycznej (300 mg/kg), zupy (50 mg/kg), substytuty przetworów mięsnych i rybnych produkowane na bazie białek roślinnych (100 mg/kg),
• napoje spirytusowe, napoje alkoholowe o zawartości alkoholu mniej niż 15 proc. objętości z wyjątkiem wyrobów winiarskich i piwa (200 mg/l), aromatyzowane napoje winiarskie (200 mg/l), fermentowane napoje winiarskie z wyjątkiem cidre bouché (200 mg/l), Wino Polskie aromatyzowane, napoje winopochodne owocowe, w tym napoje winopochodne owocowe aromatyzowane (200 mg/l).

Dowiedz się, czy żółcień cholinowa jest szkodliwa.

Indygotyna E132 – niebieski barwnik

Indygotyna w jedzeniu znajduje się w żywności wysoko przetworzonej o niebieskim kolorze, przykładowo w:

• galaretkach i żelkach,
• napojach energetycznych,
• napojach izotonicznych,
• gotowych drinkach alkoholowych,
• lodach,
• kremach do ciast,
• polewach i ozdobach do ciast,
• gumach do żucia,
• cukierkach, landrynkach.

Inne dodatki do żywności, które często występują łącznie z E132, to: E415, E521, E472f, E1451, E450, E210, E160b, E523, E529.

Indygodyna – szkodliwość

Potencjalna szkodliwość indygokarminu E132 została oceniona w 2014 roku przez panel ekspertów Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Analizując dostępną literaturę, stwierdzono, że indygotyna nie wykazuje chronicznej toksyczności ani nie jest rakotwórcza. Ze względu na niewielką zdolność wiązania się z białkami może jednak wywoływać reakcje alergiczne: wrażliwość skóry, wysypkę skórną, pokrzywkę, świąd, wysokie ciśnienie krwi i problemy z oddychaniem. Uczulenie na indygotynę może się też wiązać ze zwiększonym wydzielaniem histaminy. Na produkty zawierające indygotynę powinny zwracać uwagę osoby ze skłonnościami do alergii.

ADI, czyli dopuszczalne dzienne spożycie (ilość substancji, którą można spożywać codziennie przez całe życie bez uszczerbku na zdrowiu), zostało ustalone na poziomie 5 mg/kg masy ciała. Najbardziej narażone na E132 w jedzeniu są dzieci – ze względu na większe spożycie słodyczy.