Dieta w niedoczynności tarczycy – co jeść, a czego unikać?

Niedoczynność tarczycy – jaka jest rola diety?

Dieta w niedoczynności tarczycy może wspierać leczenie farmakologiczne. Niedoczynność tarczycy to stan chorobowy wywołany niedoborem lub niedostatecznym działaniem hormonów tarczycy w wyniku uszkodzenia samego gruczołu tarczowego lub niedoboru tyreotropiny przysadkowej (TSH). Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, w którym dochodzi do produkcji przeciwciał atakujących komórki tarczycy, co prowadzi do spadku produkcji hormonów. Jednym z czynników może być również brak jodu niezbędnego do wytwarzania hormonów tarczycy.

Charakterystyczne objawy niedoczynności tarczycy to:

• ciągłe zmęczenie, osłabienie, senność,
• pogorszenie kondycji włosów, skóry i paznokci (suchość skóry, suchość i łamliwość włosów),
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• zaburzenia miesiączkowania u kobiet oraz trudności z zajściem w ciążę i jej utrzymaniu, obniżenie libido u mężczyzn,
• spowolnienie akcji serca.

Żywienie przy niedoczynności tarczycy powinno uwzględniać fakt, iż osoby z chorą tarczycą często zmagają się także z uciążliwymi zaparciami. Problemem bywa także nagły, niekontrolowany wzrost masy ciała przy braku zmian w codziennym jadłospisie. Dieta w nadczynności tarczycy zakłada także dostarczenie pierwiastków wspierających pracę gruczołu, przyspieszenie procesów metabolicznych, a tym samym, utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Przeczytaj: Wysokie TSH – co oznacza?

Dieta w niedoczynności tarczycy – zasady żywienia

Niedoczynność tarczycy prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych w organizmie. Jeśli tempo przemiany materii spada, to znacznie trudniej spalana jest energia dostarczana do ustroju wraz z pożywieniem. Stąd niedoczynność tarczycy bardzo często wiąże się z nagłym wzrostem masy ciała, pomimo braku zmian w codziennej diecie. Dlatego bardzo istotną rolę w leczeniu odgrywa odpowiednia dieta na tarczycę. Przestrzeganie określonych zasad żywienia nie tylko wspomoże funkcjonowanie organizmu, ale także pomoże zmniejszyć nadwagę, z którą często zmagają się osoby chore.

Przy chorej tarczycy zaleca się jeść 4–5 posiłków dziennie w odstępach 3–4 godzinnych, przy czym ostatni posiłek w ciągu dnia powinien zostać spożyty 2–3 godziny przed pójściem spać.

Dieta powinna być bogata w pełnowartościowe białko zwierzęce, które stanowi źródło tyroksyny niezbędnej do produkcji hormonów tarczycy. Zapotrzebowanie na białko należy zaspokajać poprzez produkty chude, o niskiej zawartości tłuszczu. Jadłospis przy niedoczynności tarczycy powinien uwzględniać także węglowodany złożone, o niskim indeksie glikemicznym, które zapobiegają wahaniom poziomu glukozy we krwi. Jednocześnie są też źródłem błonnika pokarmowego, który przyspiesza pasaż treści pokarmowej. Dieta musi więc obfitować w pełnoziarniste produkty zbożowe oraz warzywa i owoce.

Tłuszcze powinny być ograniczane w codziennej diecie. Kluczowe jest, aby wyeliminować tłuszcze nasycone, natomiast wprowadzić do jadłospisu produkty dostarczające nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dieta dla osób z niedoczynnością tarczycy wymaga zapewnienia zwiększonej podaży niektórych witamin i składników mineralnych, takich jak selen, cynk, jod oraz witamina E. Są one bowiem niezbędne do prawidłowej pracy tarczycy. Każdego dnia należy wypijać przynajmniej 2 l płynów w postaci wody mineralnej, herbat czy naparów ziołowych.

Dieta zawsze powinna iść w parze z aktywnością fizyczną, gdyż tylko wtedy można uzyskać zamierzone efekty.

Co jeść przy niedoczynności tarczycy?

Żywienie w niedoczynności tarczycy wymaga wprowadzenia do codziennego jadłospisu produktów, które korzystnie wpływają na tempo przemian metabolicznych oraz poprawiają pracę tarczycy. Co jeść przy niedoczynności tarczycy?

W niedoczynności tarczycy zaleca się jedzenie produktów stanowiących źródło pełnowartościowego białka, takich jak chude gatunki mięs (np. drób, cielęcina, wołowina), chude wędliny, chude oraz tłuste ryby morskie (np. dorsz, łosoś, śledź), jaja, przetwory mleczne (np. chude twarogi, sery, kefiry, jogurty). W jadłospisie na chorą tarczycę powinna znaleźć się żywność bogata w węglowodany złożone, o niskim indeksie glikemicznym i wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, a więc pełnoziarniste produkty zbożowe (np. razowe pieczywo, pełnoziarnisty makaron, kasza gryczana, płatki owsiane), owoce (np. jabłka, cytrusy), warzywa (np. cukinia, pomidor, marchew, papryka).

Ważnym składnikiem diety w niedoczynności tarczycy jest, oczywiście, jod warunkujący prawidłową syntezę hormonów tarczycy. Dostarczy go sól jodowana, ryby morskie i owoce morza.

Na talerzach osób z problemami z tarczycą powinny gościć także produkty bogate w cynk, czyli orzechy, ryby (głównie makrela, dorsz, śledź, halibut), nasiona roślin strączkowych, produkty pełnoziarniste, jak również pokarmy obfitujące w cynk, takie jak nasiona i pestki (np. nasiona słonecznika, dyni, lnu), jaja, kiełki, ostrygi.

Czytaj również: Dieta jogurtowa – na czym polega? Zasady, efekty, jadłospis

Niedoczynność tarczycy – jakich pokarmów unikać?

Dieta w chorobach tarczycy wiąże się z pewnymi ograniczeniami żywieniowymi. Dieta w niedoczynności tarczycy wymaga wykluczenia produktów, które mogą negatywnie wpływać na pracę gruczołu oraz przyczyniać się do wzrostu masy ciała. Żywność, którą koniecznie trzeba wyeliminować z diety przy chorej tarczycy to:

• produkty o działaniu wolotwórczym, głównie rośliny krzyżowe, np. kapusta, rzepa, brukselka, kalarepa, z uwagi na to, iż zmniejszają przyswajanie jodu potrzebnego do produkcji hormonów tarczycy;
• soja, gdyż zawiera fityniany, obniżające wchłanianie jodu w organizmie, a także hamujące przyswajanie wapnia, cynku i żelaza z żywności;
• produkty dostarczające węglowodanów prostych, o wysokim indeksie glikemicznym, które utrudniają odchudzanie i negatywnie wpływają na pracę tarczycy, np. jasne pieczywo, biały ryż, jasne makarony, wyroby cukiernicze, słodycze.

Ponadto dieta w niedoczynności tarczycy wymaga eliminacji żywności o wysokim stopniu przetworzenia, dań typu fast- food, alkoholu, wszelkiego rodzaju słodzonych napojów oraz innych produktów uważanych powszechnie za niezdrowe.