Stosowanie antykoncepcji hormonalnej ma na celu niedopuszczanie do występowania owulacji, co uniemożliwia zajście kobiety w ciąże. Warto wiedzieć, że wprowadzanie do organizmu różnych dawek syntetycznych hormonów wiąże się jednak z ryzykiem niedoborów określonych składników odżywczych. Stosowanie odpowiedniej diety przy antykoncepcji zmniejsza ryzyko wystąpienia negatywnych skutków zażywania tabletek.
Dieta przy antykoncepcji hormonalnej
Antykoncepcja a tycie
Zawarte w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych estrogeny to żeńskie hormony płciowe odpowiedzialne za regulacje wielu ważnych funkcji organizmu w tym także funkcji rozrodczych. Wpływają one na gospodarkę wapniową, lipidową czy krzepliwość krwi. Składnikiem preparatów w antykoncepcji hormonalnej są także progestageny, czyli odpowiedniki progesteronu.
Tabletka antykoncepcyjna może być stosowana doustnie, ale także drogą iniekcji, w formie wkładek domacicznych bądź aplikowana przez skórę. Przez wiele lat rozpowszechniano opinię, że jej stosowanie może dawać szczególnie przykry niepożądany skutek w postaci wzrostu masy ciała. Aktualnie analizy badań pokazują, że przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej nie stanowi niezależnego czynnika ryzyka podniesienia wagi.
Pewnym odstępstwem od tej reguły jest opisywany w niektórych pracach badawczych wzrost masy ciała kobiet stosujących antykoncepcję podawaną w postaci iniekcji oraz wkładek wewnątrzmacicznych. Nowoczesne preparaty doustne zawierają dużo niższe dawki hormonów niż kiedyś, które same w sobie nie podnoszą ryzyka wzrostu masy ciała. Najczęściej dodatkowe kilogramy wiążą się z nadmierną ilością spożywanej energii i brakiem aktywności fizycznej. Mogą również wynikać z niezdiagnozowanych problemów zdrowotnych, takich jak np. niedoczynność tarczycy.
Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie
Negatywne skutki antykoncepcji
Stosowanie antykoncepcji hormonalnej niesie za sobą określone konsekwencje dla zdrowia. Wiąże się przede wszystkim z zwiększonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego. Wpływa na podniesienie poziomu trójglicerydów oraz homocysteiny, co stanowi poważny czynnik sprzyjający występowaniu chorób krążenia. Podnosi także ryzyko choroby zatorowo-zakrzepowej poprzez wpływ na wzrost stężenia czynnika krzepnięcia – fibrynogenu.
Może także powodować zaburzenia metabolizmu węglowodanów i przemian tryptofanu. Jest to aminokwas, z którego syntetyzowana jest serotonina zwana hormonem szczęścia. Jej niskie poziomy wiążą się z wyższym ryzykiem:
- depresji;
- osłabieniem libido;
- zaburzeniami snu;
- problemami z koncentracją.
Zobacz też: Migdały – właściwości, zastosowanie
Dieta przy antykoncepcji – najważniejsze składniki pokarmowe
Istnieje kilka istotnych składników pożywienia, które odgrywają ważną rolę w profilaktyce ryzyka wymienionych chorób. W diecie przy antykoncepcji należy skupić się na dostarczeniu do organizmu składników, takich jak:
- witamina B6 (produkty zbożowe, zielone warzywa np. groszek zielony, fasolka szparagowa, ziemniaki, marchewka, pestki dyni, orzechy ziemne, mięso, jaja – wymienione produkty będą także źródłem cynku);
- witamina B12 (źródłami tej witaminy w tradycyjnej diecie są tylko produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak mięso, jaja, nabiał; weganie powinni postawić na suplementację);
- kwas foliowy (brukselka, bób, brokuł, szpinak, pamarańcze, banany, wątróbka, jaja);
- selen (orzechy brazyliskie, owoce morza, ryby morskie);
- magnez (płatki owsiane, kiełki, nasiona roślin strączkowych, zielone warzywa, migdały, orzechy, gorzka czekolada i kakao);
- bakterie probiotyczne;
- witamina C i witamina E;
- kwasy omega 3 (orzechy włoskie, nasiona chia, tłuste ryby morskie, olej lniany i rzepakowy tłoczony na zimno i spożywany na surowo, siemię lniane nieodtuszczone);
- inne antyoksydanty (zielona herbata czy gorzkie kakao)
Zasady diety przy antykoncepcji hormonalnej
Dieta stosowana przy antykoncepcji hormonalnej ma na celu dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz odpowiedniej ilości energii. Opiera się ona na powszechnie znanych zasadach odżywiania, akcentując potrzebę spożycia większej ilości substancji, których niedobory mogą wiązać się z przyjmowaniem syntetycznych hormonów płciowych. Zasady jadłospisu przy antykoncepcji hormonalnej obejmują:
- dostarczanie odpowiedniej dawki kalorii wynikającej z indywidualnego zapotrzebowania na energię;
- spożycie regularnych kilku posiłków w ciągu doby;
- spożycie produktów, które odznaczają się niskim lub średnim indeksem glikemicznym czyli niepowodujących szybkiego wzrostu poziomu glukozy we krwi;
- rezygnację lub znaczące ograniczenie słodyczy, cukru i słodzonych napojów;
- ograniczenie używek typu kawa i alkohol;
- spożycie różnokolorowych, sezonowych warzyw i owoców w ilości około 1 kilograma dziennie – dostarczą ważnego błonnika, witamin oraz antyoksydantów;
- unikanie spożycia grejpfrutów i dziurawca- mogą obniżać skuteczność antykoncepcji;
- konsumpcję kiszonek i fermentowanych napojów mlecznych zawierających bakterie probiotyczne;
- ograniczenie spożycia soli i żywności przetworzonej;
- wypijanie około 2 litrów płynów dziennie z dużym udziałem wody mineralnej niegazowanej, zielonej herbaty, herbat owocowych, soków warzywnych.
Ważnym elementem stylu życia powinna być również dostosowana do stanu zdrowia regularna aktywność fizyczna.
Marzena Rojek
Dietetyk
Dietetyk, specjalista ds. zdrowia publicznego. Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki. Posiada ponad dziesięcioletnie doświadczenie w pracy z pacjentami indywidualnymi, także cierpiącymi na zaburzenia odżywiania. Prowadzi szkolenia oraz warsztaty kulinarne z zakresu prawidłowego odżywiania dla dorosłych, dzieci i młodzieży, zajmuje się przygotowywaniem i realizacją programów profilaktyki zdrowotnej. Pracuje jako nauczyciel i wykładowca. Autorka wydanej w 2018 roku książki „Polskie superfoods”. Prezentuje racjonalne podejście do prawidłowego odżywiania, oparte na aktualnej wiedzy z tego zakresu. Sprzeciwia się radykalnym dietom „cud” i stara się przekonywać, że zdrowy styl życia może być łatwy i przyjemny. Prywatnie szczęśliwa mama, pasjonatka długich spacerów i rowerowych wycieczek. Wolne chwile spędza w kuchni, gdzie doskonali i testuje przepisy dietetyczne.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 16.04.2021