Dieta łatwostrawna

Kto powinien stosować dietę łatwostrawną?

Duża część zaleceń diety łatwostrawnej ma charakter uniwersalny i w związku z tym powinny być one stosowane również przez osoby zdrowe w codziennym jadłospisie. Dieta lekkostrawna dla dzieci, osób starszych czy chorych opiera się na ogólnie przyjętych zasadach zdrowego żywienia. Zawiera jednak pewne modyfikacje, które ułatwiają pracę przewodu pokarmowego.

Kto powinien stosować dietę łatwostrawną? Ten model żywienia polecany jest :

• małym dzieciom;
• osobom starszym;
• osobom chorującym na stanu zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego oraz wrzody żołądka i dwunastnicy;
• w okresie rekonwalescencji po operacjach;
• w chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką;
• chorobach wątroby, chorobach trzustki i chorobach pęcherzyka żółciowego;
• w niektórych chorobach jelit;
• w chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego.

Zobacz też: Najlepsze wiosenne warzywa i zioła na odchudzanie

Jakie są zasady diety łatwostrawnej?

W diecie łatwostrawnej, zwanej też czasami dietą lekkostrawną, podstawową modyfikacją jest ograniczenie lub całkowite wykluczenie produktów i dań ciężkostrawnych.

Warto wiedzieć, że do produktów wzdymających zaliczamy: warzywa cebulowe, kapustne, nasiona roślin strączkowych. Taki jadłospis wiąże się również ze zmniejszeniem spożycia produktów o wysokiej zawartości włókna pokarmowego, czyli błonnika. W diecie łatwostrawnej ilość tego składnika nie powinna przekraczać około 24 gram na dobę. Warto jednak pamiętać, że nie należy nadmiernie ograniczać podaży włókna pokarmowego, gdyż pełni ono bardzo ważną rolę w regulacji pracy przewodu pokarmowego. Odpowiednią ilości błonnika w diecie zapewnimy organizmowi, wybierając delikatne warzywa i dojrzałe owoce (gotowane bądź w postaci przecierów), a także spożywając produkty zbożowe z mąki oczyszczonej.

Dieta łatwostrawna – jak przygotowywać posiłki?

Podstawowymi technikami przygotowywania posiłków w diecie łatwostrawnej powinny być :

• gotowanie w wodzie;
• gotowanie na parze;
• pieczenie bez tłuszczu;
• duszenie bez obsmażania.

Nie należy podawać potraw smażonych i pieczonych na tłuszczu oraz stosować zasmażek. Do zagęszczania potraw można użyć jogurtu greckiego lub zawiesiny z mąki i mleka. Posiłki należy przygotowywać bezpośrednio przed spożyciem. Powinniśmy unikać odgrzewania dań.

Jadłospis dla diety łatwostrawnej wyklucza spożywanie alkoholu, napojów i wód gazowanych, kawy oraz mocnej herbaty. To samo dotyczy ostrych przypraw, takich jak: chilli, pieprz, musztarda, papryka, ocet, gorczyca, ziele angielskie. Smak można nadać potrawom, używając: majeranku, kopru, pietruszki, cukru czy soku z cytryny. Nie należy spożywać także czekolad, kakao, batoników, ciast i tortów z kremem oraz orzechów czy suszonych owoców.

Ważnym elementem diety łatwostrawnej jest zaplanowanie częstych, lecz małych objętościowo, posiłków. Nie należy jednorazowo obciążać przewodu pokarmowego zbyt dużą ilością pokarmu, gdyż będzie to prowadzić do zalegania treści pokarmowej w żołądku i wydłuży czas trawienia. Zaleca się spożywanie 5–6 małych posiłków na dobę w regularnych odstępach czasowych. Podawane posiłki powinny mieć umiarkowaną temperaturę. Ostatni posiłek powinien być spożywany na 2 godziny przed snem. Należy jeść powoli oraz unikać intensywnego wysiłku bezpośrednio przed czy tuż po jedzeniu.

Stosowanie tego typu diety wiąże się z wieloma ograniczeniami. Nie jest ona jednak monotonna i niesmaczna. W grupie produktów dozwolonych w tego rodzaju jadłospisach znajdziemy wiele smacznych składników wykorzystywanych w przepisach na dietę łatwostrawną.

Dieta lekkostrawna – co wolno jeść?

Do produktów, z których możemy korzystać w diecie łatwostrawnej, należą:

• produkty zbożowe – jasne, pszenne i czerstwe pieczywo, biszkopty, herbatniki, sucharki, kasza manna, jęczmienna, ryż, drobne makarony, mąka pszenna, ziemniaczana, kukurydziana;
• produkty mleczne – słodkie i zsiadłe mleko, chude oraz półtłuste twarogi, jogurty, kefiry, serki homogenizowane, maślanki;
• jajka gotowane na miękko, w koszulkach, jajecznica przygotowana na parze;
• mięsa i wędliny – kurczak, indyk, chuda wołowina, cielęcina, chude wędliny;
• ryby – dorsz, leszcz, okoń, pstrąg, morszczuk, sandacz, sola (chude gatunki);
• ziemniaki – gotowane w wodzie, pieczone w folii, w postaci purée;
• warzywa – marchew, buraki, dynia, szpinak, sałata, pomidory bez skórki (wybierajmy młode warzywa; podajemy je gotowane, przecierane lub w postaci soków);
• owoce – dojrzałe, bez skórki i pestek, gotowane lub przecierane, np.: banany, morele, brzoskwinie, jabłka, owoce jagodowe można podawać w formie musów;
• tłuszcze – oleje, takie jak: rzepakowy, lniany; oliwa z oliwek, masło, miękka margaryna (podajemy na surowo jako dodatek do dania);
• miód, dżemy bez pestek, kisiele, galaretki, budynie, przeciery owocowe;
• napoje – słaba herbata czarna, kawa zbożowa, mleko, soki owocowe oraz warzywne, herbaty owocowe.

Dieta lekkostrawna i przepisy, jakie w jej ramach zastosujemy, powinny opierać się produktach dozwolonych z zastosowaniem wskazanych technik obróbki termicznej (gotowanie, duszenie bez obsmażania, pieczenie bez tłuszczu).

Dieta lekkostrawna – czego należy unikać?

Dieta łatwostrawna wyklucza spożywanie:

• chlebów żytnich i orkiszowych, pieczywa typy graham, świeżego pieczywa;
• kaszy gryczanej, grubych makaronów;
• serów topionych, typu feta, dużej ilości serów żółtych;
• tłustych mięs, takich jak: wieprzowina, baranina; tłustych i wędzonych wędlin;
• jaj na twardo oraz smażonych na tłuszczu;
• tłustych ryb, takich jak: węgorz, halibut, karp, ryby wędzone, konserwy rybne (w ograniczonych ilościach dozwolone są makrela, śledź);
• frytek, chipsów, smażonych ziemniaków;
• kapusty, czosnku, rzepy, pora, papryki, szczypiorku, cebuli, ogórków, rzodkiewek, warzyw konserwowych, surowych;
• fasoli, ciecierzycy, soi;
• owoców niedojrzałych, śliwek, czereśni, gruszek, agrestu, suszonych owoców;
• czekolady, chałwy, orzechów, kakao.

Zalecenia diety łatwostrawnej nie odbiegają od powszechnie znanych zasad zdrowej diety. Opierają się na kilku uniwersalnych wskazówkach, które powinny zagościć w naszych codziennych jadłospisach. Ograniczenie smażenia, spożycia tłustych i przetworzonych potraw, częstsze przygotowanie dań za pomocą gotowania czy pieczenia bez tłuszczu wpłynie korzystnie na stan zdrowia.