Krzem – właściwości, zapotrzebowanie, występowanie

Czym jest krzem?

Krzem (Si, łac. silicium) to naturalnie występujący minerał należący do grupy półmetali. Jest drugim, zaraz po tlenie, najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na Ziemi. Tlenek krzemu, zwany krzemionką, buduje skorupę ziemską, z kolei sam krzem jest też obecny w większości komórek żywych organizmów. To jeden z mikroskładników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Krzem obecny jest we wszystkich zdrowych tkankach organizmu, a jego największe ilości znajdziemy w kościach, nerkach, wątrobie, skórze, śledzionie oraz płucach.

Sprawdź również: Ketony w moczu – normy, przyczyny, objawy, leczenie

Właściwości krzemu

Krzem stanowi jeden z podstawowych składników tkanki łącznej, uczestniczy w procesach przemiany materii. Nie bez powodu nazywany jest „pierwiastkiem życia”. Bierze udział w syntezie elastyny, kolagenu i kwasu hialuronowego, a co za tym idzie jest niezbędny dla regeneracji skóry, jak i dobrej kondycji włosów i paznokci. Krzem bierze udział w syntezie włókien kolagenowych, a w konsekwencji czyni naczynia krwionośne elastyczniejszymi. Buduje ściany naczyń krwionośnych, wpływa korzystnie na stan układu kostnego i wspiera prawidłowe funkcjonowanie stawów. Pomaga przy krzywicy, jak i chorobach zwyrodnieniowych. Co ciekawe, krzem posiada zdolność neutralizowania nagromadzonych w organizmie toksyn. Pomaga w walce z bakteriami, grzybami, a nawet pasożytami. Pierwiastek ten łagodzi trądzik, stany zapalne, przeciwdziała przedwczesnemu starzeniu się. Krzem wspomaga odporność, poprawia koncentrację i zapamiętywanie. Działa przeciwzapalnie i usprawnia pracę nerek. Ponadto przyczynia się do efektywnego odchudzania.

Czytaj również: Kolagen – czym jest i jak działa?

Zapotrzebowanie na krzem

Dzienne zapotrzebowanie na krzem u osoby dorosłej wynosi 20–30 mg, jednak u kobiet w ciąży, dzieci oraz osób starszych jest ono zwiększone. Ponadto większe zapotrzebowanie na krzem występuje u osób stosujących diety niskokaloryczne lub bazujące na wysoce przetworzonej żywności. Zwiększone zapotrzebowanie na krzem występuje u osób po operacjach kości i stawów. Niestety ilość krzemu maleje wraz z wiekiem, dlatego tak ważne jest by pamiętać o stosowaniu suplementów zawierających krzem i dbać o jego odpowiednią ilość w diecie.

Przeczytaj: CPM – całkowita przemiana materii – co to jest?

Niedobór krzemu – objawy i skutki

Niedobór krzemu objawia się spowolnieniem wzrostu i pogorszeniem kondycji stawów oraz kości. Prowadzi do osłabienia skóry i tkanki łącznej, a także pogorszenia kondycji włosów i paznokci. Przyczynia się do ich łamliwości, rozdwojenia, a także do powstawania zmarszczek, cellulitu czy grzybicy skóry. Mogą pojawić się trudności w gojeniu ran, a także większa podatność na infekcje dróg oddechowych. Co więcej, u kobiet niedobór wspomnianego pierwiastka może przyczynić się do bolesnych i obfitych miesiączek.

Uzupełnienie niedoboru krzemu w organizmie

Niedobór krzemu niesie za sobą szkodliwe konsekwencje, jednak w prosty sposób można wzbogacić codzienne menu o produkty bogate w tenże pierwiastek. Cennym źródłem krzemu są płatki pełnoziarniste, otręby, chleb razowy, kasze. Znajdziemy go w marchewce, buraku, fasoli, kukurydzy, szczypiorku, czosnku czy skórce owoców. Jednak za jego najbogatsze źródło uznawany jest skrzyp polny (aż 60 proc.!), pokrzywa, czy rdest ptasi. Ponadto, dużą zawartość krzemu znajdziemy w wodzie źródlanej i mleczku pszczelim. By uzupełnić niedobór krzemu można rozpocząć jego suplementację, jednak w wielu przypadkach wzbogacenie diety o produkty bogate w „pierwiastek życia”, okazuje się wystarczające i stosowanie suplementów nie jest potrzebne. To właśnie w naturalnej formie krzem jest najlepiej przyswajalny.

Czytaj również: Skrzyp polny – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Przedawkowanie krzemu

Jak do tej pory nie odnotowano żadnych przypadków przedawkowania krzemu. Jego nadwyżka wydalana jest wraz z moczem.

Krzem organiczny – czym jest?

Przeciętne stężenie krzemu organicznego w organizmie wynosi 7 mg. Jego popularność rośnie, a wszystko za sprawą znakomitego wchłaniania. Ten rodzaj krzemu, w porównaniu do wersji koloidalnej (czyli występującej w skałach), wchłania się nawet do 60 proc. lepiej. Ponadto tylko niewielki procent zostaje wydalony wraz z moczem. Suplementację krzemu organicznego, który dostępny jest w formie tabletek lub płynu, zaleca się głównie osobom cierpiącym na zwyrodnieniowe zapalenie stawów.