Pielęgnacja okolic intymnych w ciąży

Podstawowe zasady higieny intymnej w ciąży

Okolice intymne kobiety ulegają zmianom w czasie ciąży pod wpływem działania hormonów. Zmienia się środowisko pochwy: wzrasta pH ilość wydzielanego śluzu, przyczyniając się do zwiększonego ryzyka wniknięcia nieprawidłowych drobnoustrojów i rozwoju infekcji. Aby temu zapobiec, należy stosować podstawowe zasady higieny:

• mycie okolic krocza dwa razy dziennie używając płynu do higieny intymnej, nie należy stosować zapachowych, sztucznych mydeł ani żelów pod prysznic – niszczą prawidłową florę bakteryjną pochwy, zwiększając ryzyko zakażenia, a także wysuszają naskórek i mogą wywoływać alergię, specjalistyczne płyny do higieny intymnej zawierają pałeczki kwasu mlekowego, zapewniając pochwie odpowiednie pH i hamując rozwój niechcianych drobnoustrojów, należy wybierać te zawierające wyciągi roślinne, bezzapachowe i bez dodatków koloryzujących; wspomoże to rozwój prawidłowej flory bakteryjnej pochwy i zminimalizuje ryzyko wtargnięcia szkodliwych drobnoustrojów,
• do osuszania okolic sromu należy używać osobnego ręcznika; trzeba pamiętać, że największe ryzyko zakażenia spowodowane jest przeniesieniem bakterii z okolic odbytu do pochwy – należy podmywać się i osuszać od przodu do tyłu, zmniejszając ryzyko przeniesienia się drobnoustrojów w stronę okolic krocza,
• w specjalnych okolicznościach, kiedy kobieta nie ma możliwości podmywania się po skorzystaniu z toalety, np. w podroży lub miejscach publicznych, powinna mieć ze sobą chusteczki higieniczne stworzone do higieny okolic intymnych, zapewnią one utrzymanie prawidłowego, kwaśnego pH pochwy,
• w przypadku upławów lub zwiększonej wydzieliny z pochwy można zakładać wkładki higieniczne lub podpaski; należy jednak pamiętać o konieczności ich regularnej wymiany, maksymalnie co 4 godziny lub częściej, jeśli zachodzi taka potrzeba; wkładki higieniczne ze śluzem są bowiem doskonałym miejscem do namnażania się bakterii i grzybów,
• noszenie odpowiedniej bielizny intymnej jest ważnym elementem dbania o higienę: bawełniane majtki i luźne, przewiewne, oddychające ubrania zapewniają dostęp powietrza zmniejszając ryzyko infekcji, na czas ciąży dobrze jest całkowicie zrezygnować ze sztucznych tkanin,
• kąpiele w wannie powodują wniknięcie wody do pochwy, co sprzyja namnażaniu się bakterii; dobrze jest więc zrezygnować z kąpieli na rzecz prysznica,
• ważnym elementem dbałości o okolice intymne jest także dieta: codziennie spożywane jogurty naturalne działają zakwaszająco na środowisko pochwy, zabezpieczając ją przed rozwojem niechcianych drobnoustrojów.

Powyższe zasady, stosowane na co dzień, zapewniają wzrost prawidłowej flory bakteryjnej pochwy i zmniejszają ryzyko infekcji. Higiena intymna jest szczególnie ważna w okresie ciąży, należy jednak mieć świadomość, że obecność niektórych bakterii jest niezbędna, by zapewnić ochronę przed szkodliwymi drobnoustrojami. Rozsądne stosowanie się do wyżej wymienionych zasad zapewni właściwą ochronę przed infekcjami. Można także porozmawiać z lekarzem o dostępnych na rynku produktach, takich jak tabletki dopochwowe zawierające kwas mlekowy czy żele do okolic intymnych, które mogą być stosowane w zapobieganiu infekcjom pochwy.

Sprawdź też: Co oznacza nieprzyjemny zapach z pochwy?

Niepokojące objawy dotyczące infekcji pochwy

W czasie ciąży pojawienie się wydzieliny z pochwy jest normalne i nie powinno niepokoić, chyba że:

• zmieni się kolor wydzieliny z białej lub przezroczystej na brunatną, żółtawą, szarawą czy zielonkawą,
• zmieni się konsystencja wydzieliny na serowatą lub pienistą,
• zmieni się zapach wydzieliny z bezwonnego na mocny, nieprzyjemny zapach, przypominający np. zapach świeżych ryb,
• pojawi się swędzenie lub pieczenie okolic intymnych,
• pojawi się ból w podbrzuszu,
• wzrośnie temperatura ciała.

Powyższe objawy mogą świadczyć o rozwijającym się zakażeniu. Należy skonsultować się z lekarzem, gdyż każdą infekcję w ciąży należy leczyć, by nie dopuścić do wystąpienia poważniejszych konsekwencji. Uwaga: należy pamiętać o jednoczesnym leczeniu partnera seksualnego.

Zobacz również: Jakie mogą być przyczyny opuchniętych (powiększonych) warg sromowych?

Najczęściej występujące infekcje w ciąży

Do najczęstszych infekcji intymnych w ciąży należą:

• bakteryjne zapalenie pochwy – objawia się mlecznymi lub żółtawymi upławami o nieprzyjemnym zapachu świeżych ryb, a także świądem i pieczeniem,
• grzybica pochwy – wywołana jest drożdżakami, stąd pochodzi jej druga nazwa: drożdżyca. Grzybica pochwy w ciąży objawia się gęstymi upławami o konsystencji serka twarogowego oraz białym nalotem na wargach sromowych i śluzówce pochwy,
• rzęsistkowica – objawia się szarawą lub zielonkawą, pienistą wydzieliną o nieprzyjemnym zapachu, a także świądem, pieczeniem i bólem okolic intymnych.

Nieleczona infekcja pochwy w ciąży

Nieleczona infekcja pochwy w ciąży powoduje dyskomfort związany z obfitymi upławami oraz pieczeniem, świądem i bólem okolic intymnych. Jednakże lekceważenie infekcji pochwy może doprowadzić do poważniejszych konsekwencji, zagrażających zdrowiu, a nawet życiu dziecka:

• na wczesnym etapie ciąży infekcja pochwy może wywołać poronienie; może także doprowadzić do zapalenia błon płodowych i przydatków,
• w drugiej połowie ciąży nieleczona infekcja może spowodować przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego; pęknięcie pęcherza może zaś doprowadzić do infekcji wewnątrzmacicznej lub przedwczesnego porodu – stanów bardzo groźnych dla dziecka; przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego wymaga hospitalizacji i stałego nadzoru ciężarnej na oddziale patologii ciąży;
• infekcja wewnątrzmaciczna: na wczesnym etapie ciąży może prowadzić do uszkodzenia płodu lub poronienia; na późniejszym etapie ciąży wywołuje wady rozwojowe, uszkodzenie słuchu, osłabienie odporności, a nawet obumarcie płodu,
• poród przedwczesny, czyli przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży, wiąże się z dużym ryzykiem wystąpienia nieprawidłowości w rozwoju dziecka – tym większe, im wcześniej nastąpił poród. Dziecko urodzone przedwcześnie wymaga hospitalizacji w oddziale intensywnej terapii. Wcześniactwo wiąże się z ryzykiem krwawień do mózgu, zaburzeń oddychania, zaburzenia słuchu i wzroku, zapalenia jelit i opóźnienia rozwoju.

Jak widać, infekcja okolic intymnych u kobiety ciężarnej nigdy nie może być lekceważona. Nieleczona może doprowadzić do poważnych konsekwencji w przebiegu ciąży oraz stanu zdrowia i życia dziecka. Wszelkie niepokojące sygnały powinny być natychmiast zgłaszane lekarzowi prowadzącemu ciążę.