Czy dzieci powinny jeść słodycze?

Słodycze w diecie dziecka

Odnosząc się do zadanego w tytule pytanie, czy dzieci powinny jeść słodycze, trzeba przyznać, że w zdecydowanej większości dzieci lubią słodycze. Z kolei ich rodzice często mają problem z apetytem na słodycze u swoich pociech. Słodki smak jest dla dzieci atrakcyjny, ale to nie jedyny powód, dla którego tak wiele osób chętnie sięga po słodycze. Węglowodany zawarte w słodyczach wpływają na zwiększenie wydzielania serotoniny odpowiedzialnej za poprawę nastroju.

Z racji tego, że stężenie węglowodanów prostych we krwi ulega obniżeniu stosunkowo szybko, natychmiast pojawia się ochota na ponowne spożycie czegoś słodkiego. To sprawia, że spożywanie słodyczy jest wręcz uzależniające.

Nadmiar słodyczy w diecie dziecka może prowadzić jednak do poważnych problemów ze zdrowiem u dziecka. Wraz ze wzrostem spożycia słodyczy przez dzieci w Polsce, wzrosła ilość zachorowań na schorzenia związane z nieprawidłową dietą.

Skutki jedzenia słodyczy przez dzieci

Zagrożeniami zdrowotnymi związanymi z nadmiernym spożyciem słodyczy są:

• próchnica zębów – choruje na nią ponad 90% dzieci w Polsce, a rozwój choroby obserwuje się w coraz młodszym wieku; winowajcami tego stanu rzeczy są m.in. słodycze; węglowodany proste w nich zawarte stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii, dodatkowo, słodycze (np. lizaki) często traktowane są przez dzieci jako przekąska, po której nie myje się zębów;
• nadwaga i otyłość u dziecka – słodycze są złożone głównie z węglowodanów i tłuszczów, są bardzo kaloryczne i zawierają dużo tzw. "pustych kalorii", które sprzyjają tyciu; nadwaga i otyłość pociągają za sobą takie konsekwencje, jak nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, miażdżyca, cukrzyca, spadek kondycji fizycznej i sprawności, przeciążenie stawów itd.;
• niedobór wartościowych składników odżywczych – zaspokajając głód słodyczami, dziecko nie ma apetytu na wartościowe posiłki; dieta, w której niewiele jest takich produktów, jak kasze, nabiał, warzywa czy owoce, skutkuje m.in. hipowitaminozami, niedoborem składników mineralnych itp.;
• dostarczanie organizmowi konserwantów i sztucznych barwników – w wielu słodyczach (np. w uwielbianych przez dzieci lizakach czy żelkach) kryją się konserwanty i sztuczne barwniki, które nie są obojętne dla zdrowia i mogą np. uczulać;
• brak akceptacji ze strony rówieśników, wyśmiewanie z powodu nadwagi i otyłości.

Czy dziecko może jeść słodycze?

Zatem czy dzieci powinny jeść słodycze? Zgodnie z zaleceniami specjalistów do spraw zdrowego żywienia, dziecko może zjadać do 20 g sacharozy dziennie. Odpowiada to czterem kostkom czekolady, 4–5 landrynkom owocowym lub 2–3 łyżkom cukru. Taka dawka jest dla zdrowia dziecka całkowicie bezpieczna. Oznacza to, że nie ma konieczności całkowitej eliminacji słodyczy z diety. Kwestią jest zachowanie umiaru i odpowiedni dobór produktów.

Słodycze zawierają również pożądane składniki – np. w lodach kryje się wapń, w sorbetach – witaminy, a w czekoladzie – magnez, dlatego nie ma niczego złego w podawaniu ich dzieciom w odpowiedniej ilości, z zachowaniem zasad zdrowego rozsądku. Najlepiej, jeśli dziecko otrzymuje produkty domowej produkcji, bez konserwantów i sztucznych barwników (np. samodzielne wykonane lody, kawałek domowego ciasta z owocami).

Dieta bez słodyczy – co zamiast słodyczy dla dziecka?

Znając odpowiedź na pytanie, czy dzieci powinny jeść słodycze, należy zastanowić się, jak odzwyczaić je od nadmiaru słodyczy? Najlepiej, jeżeli dziecko od najmłodszych lat ma wyrobione prawidłowe nawyki żywieniowe i słodycze zjada sporadycznie, w odpowiedniej ilości. Trudniej jest, jeżeli są one stałym elementem jego codziennej diety. Najważniejsze jest wówczas nauczenie dziecka zasad racjonalnego odżywiania, zmiana diety na odpowiednio zbilansowaną, atrakcyjną dla dziecka (posiłki ładnie podane, apetycznie wyglądające, kolorowe).

Dziecko, które zjada wartościowe posiłki zaspokajające głód, ma mniejszy apetyt na słodycze. Warto też podsuwać dziecku do spożycia owoce, bakalie, jogurty, budyń itp. – są one bardziej wartościowe niż czekolady czy batony, a zaspokajają pragnienie zjedzenia czegoś słodkiego. Suszone owoce i naturalne pokarmy to najlepsze słodycze dla dzieci.

Rodzice powinni pamiętać, że nabywanie nawyków żywieniowych odbywa się przede wszystkim przez naśladowanie sposobu odżywiania domowników, dlatego podstawą jest to, by do zasad racjonalnego żywienia stosowała się cała rodzina.

W domu nie powinno być słodyczy, bo stanowią one pokusę dla dziecka. O ile to możliwe, dzieci nie powinny być zabierane z rodzicami na zakupy. Będąc w sklepie dziecko zwraca uwagę na słodycze, które, zgodnie z zasadami psychologii handlu, są ustawione w widocznych miejscach, na wysokości oczu dziecka i tam, gdzie klient zatrzymuje się na dłużej (np. przy kasach), a to wzmaga ochotę na zjedzenie czegoś słodkiego. W ten sam sposób działa oglądanie reklam słodyczy.

Rodzice powinni także uczulić osoby odwiedzające dziecko (np. babcie, dziadków), aby nie przynosiły słodyczy jako prezentu lub nie traktowały słodyczy jako nagrody dla dziecka.

Sposoby na apetyt na słodycze

Jak zmniejszyć apetyt na słodycze u dziecka? Czasem zdarza się, że mimo stosowania się do powyższych zasad, rodzicom nie udaje się osiągnąć pożądanego efektu – dziecko nie może pohamować apetytu na słodycze i wykorzystuje każdą okazję, by mimo zakazów zjeść coś słodkiego. Można wówczas szukać wsparcia w suplementach diety. Środki na apetyt na słodycze są pochodzenia naturalnego, przez co są bezpieczne dla dziecka. Apetyt na słodycze ograniczają wyciągi, które pomagają utrzymać właściwy poziom glukozy, zawierające w składzie m.in.:

• opuncję figową – dzięki właściwościom regulowania stężenia glukozy we krwi i dużej zawartości błonnika, który pęcznieje w żołądku i zapewnia uczucie sytości,
• dziką różę – podobnie jak opuncja figowa ma ona zdolność do ochrony przed nadmiernymi wahaniami poziomu cukru we krwi, a tym samym chroni przed napadami wzmożonego apetytu na słodycze,
• gymnema sylvestere – pomaga w utrzymaniu właściwego poziomu glukozy we krwi i ma bezpośredni wpływ na kubki smakowe, osłabiając czucie słodkiego smaku, a to sprawia, że apetyt na słodycze staje się mniejszy.

Duża ilość słodyczy w diecie dziecka jest odpowiedzialna za często obecnie spotykane wśród dzieci problemy zdrowotne, takie jak np. próchnica zębów, nadwaga i otyłość. Dzieci nie rozumieją zagrożeń płynących z nieprawidłowego odżywiania się, dlatego dbanie o ich zdrową dietą jest obowiązkiem rodziców. Kluczem do odzwyczajenia dziecka od nadmiernego spożywania słodyczy jest wprowadzenie racjonalnej diety, bogatej w syte, zdrowe posiłki i zastępowanie słodyczy zdrowymi przekąskami, a wsparciem mogą być suplementy diety zawierające wyciągi roślinne ograniczające apetyt na słodycze.