USG połówkowe – kiedy zrobić, jak wygląda i o co pytać lekarza?
Wiele kobiet planujących lub będących już w ciąży zadaje sobie pytanie: co jeść w ciąży? Otóż dieta w ciąży nie odbiega od tej, która stosowana była przed ciążą. Powinna być zrównoważona i zgodna z zasadami racjonalnego odżywiana. Miernikiem prawidłowego odżywiania kobiety jest prawidłowa waga ciała przed zajściem w ciążę oraz jej optymalny przyrost w czasie jej trwania. Jest to o tyle ważne, że zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża waga w ciąży jest groźna dla rozwijającego się płodu.
Ważne mikroelementy oraz witaminy dla kobiet w ciąży, których zapotrzebowanie w tym okresie wzrasta, to witaminy z grupy B, niacyna, kwas foliowy, żelazo, cynk oraz jod. Aby uniknąć niedoborów pokarmowych, wskazana jest różnorodność spożywanych posiłków.
Produkty zbożowe są cennym źródłem brakujących witamin w ciąży (np. witaminy B1, niacyny) oraz mikroelementów (żelazo, magnez, cynk). Najlepiej sięgać po produkty pełnego przemiału, tzn. razowe pieczywo, kaszę gryczaną, płatki owsiane.
W diecie dla kobiet w ciąży nie powinniśmy zapomnieć o odpowiedniej podaży wapnia. Aby zapewnić odpowiednią ilość wapnia, zaleca się picie 3–4 szklanek mleka dziennie. Źródłem wapnia są także jogurty, kefiry, twarożki. Odpowiednia suplementacja zapewnia prawidłowy rozwój kośćca u dziecka oraz zapobiega późniejszej osteoporozie u matek.
Mięso, najlepiej chude, powinno również być nieodzownym elementem diety ciężarnej. Jest ono cennym źródłem żelaza, którego zapotrzebowanie w ciąży jest większe niemal o połowę. Raz w tygodniu zaleca się spożywanie ryby, która dostarcza kwasów tłuszczowych omega-3 – ważnych w rozwoju mózgu i siatkówki płodu.
Warzywa i owoce są bogate w witaminy, minerały i mikroelementy. Najbardziej wartościowe warzywa to: boćwina, brokuły, brukselka, kapusta, marchew, papryka, pomidory, natka pietruszki, sałata oraz szparagi. Jeśli chodzi o owoce – aronia, pomarańcze, grejpfruty, truskawki, maliny, porzeczki, poziomki, agrest, kiwi, morele.
Czego nie jeść w ciąży? Bezwzględnie przeciwwskazane jest picie alkoholu. Ponadto na liście tej znajdują się również surowe i niedopieczone mięsa (np. befsztyk czy tatar), wątróbka, dojrzewające wędliny (salami, szynka parmeńska), sery pleśniowe, niepasteryzowane mleko, surowe lub niedogotowane jajka oraz wędzona żywność. Dodatkowo kobiety w ciąży powinny zachować umiar w spożywaniu słodyczy, soli oraz tłuszczów pochodzenia zwierzęcego (smalec, masło, śmietana, twarde margaryny), a także nie przesadzać z kawą i mocną herbatą.
Suplementacja farmakologiczna u kobiety w ciąży powinna obejmować przede wszystkim kwas foliowy. Jest on konieczny ze względu na udowodniony wpływ na zapobieganie wadom wrodzonym cewy nerwowej u płodów. W zależności od stanu zdrowia kobiety ciężarnej, wyników badań oraz analizy jej diety, lekarz może dodatkowo zalecić suplementację witaminy D, żelaza, jodu czy kwasów omega-3.
Ciąża, a konkretnie zmiany hormonalne, które podczas niej zachodzą, nie są obojętne dla włosów, paznokci czy cery. Włosy kobiety ciężarnej stają się gęstsze i bardziej błyszczące, a ich wypadanie w ciąży jest konsekwencją przyspieszenia cyklu rozwojowego włosa. Wypadanie włosów po ciąży, kiedy to gospodarka hormonalna wraca do pierwotnego stanu, jest jeszcze bardziej nasilone. Ponadto wzrost poziomu estrogenów w ciąży wpływa na zmniejszenie produkcji łoju. Włosy mogą być wysuszone. Na przekór temu, gruczoły potowe działają aż nadto, w związku z czym skóra głowy może się pocić bardziej niż zwykle. W efekcie mamy do czynienia z suchymi końcówkami oraz włosami przetłuszczonymi u nasady. Z racji pobudzonych gruczołów potowych zaleca się mycie głowy w ciepłej, letniej wodzie (nie gorącej) oraz suszenie ich letnim powietrzem.
Jeśli chodzi o farbowanie włosów w ciąży – brak jest szczegółowych badań na temat wpływu koloryzacji na płód. Nie popadajmy jednak w panikę, wszystko w graniach zdrowego rozsądku. W I trymestrze zaleca się unikania farbowania włosów przy użyciu kosmetyków zawierających amoniak. Najlepszym wyjściem jest stosowanie farb na bazie naturalnych składników (pozbawionych amoniaku).
Paznokcie w czasie ciąży również rosną szybciej. Ich wzrost jest około 2 razy szybszy niż przed ciążą. Pielęgnacja paznokci nie odbiega od tej przed ciążą. Nie ma również uzasadnienia dla unikania malowania paznokci. Co najwyżej można unikać lakierów z dodatkiem formaldehydu czy toluenu, gdyż może on podrażniać skórę dookoła wałów paznokciowych.
Skóra w ciąży reaguje inaczej niż przed ciążą. Kosmetyki sprawdzone, na które skóra reagowała bardzo dobrze, w ciąży mogą nas uczulać, podrażniać. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, warto zastąpić dany kosmetyk produktem hipoalergicznym.
Rozstępy w ciąży to częsty problem kobiet, który wynika z nadmiernego rozciągnięcia tkanki skórnej. Nie udowodniono skuteczności kremów na rozstępy w ciąży. Kobiety jednak chwalą sobie kremy na bazie kolagenu i elastyny.
Ponieważ w trakcie ciąży pH pochwy zmienia się z kwaśnego na zasadowe – zwiększa się ryzyko zakażeń bakteryjnych i grzybiczych. Stąd wskazana jest należyta higiena okolic intymnych. Zaleca się podmywanie 2–3 razy dziennie. Płyn do higieny intymnej w ciąży powinien zawierać kwas mlekowy i mieć pH 5,5. Powinno się unikać stosowania żeli pod prysznic – do ciała i do higieny okolic intymnych, ponieważ mogą one działać drażniąco.
Regularna aktywność fizyczna jest niezwykle korzystna dla przyszłych mam – zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy ciężarnych, otyłości i związanych z tym chorób ze strony układu krwionośnego. Regularne ćwiczenia w ciąży poprawiają samopoczucie, zmniejszają ryzyko cięć cesarskich i porodów operacyjnych drogą naturalną, a także przyspieszają powrót do pełnego zdrowia po porodzie. Ważne jest dostosowanie wysiłku fizycznego do dotychczasowych nawyków i kondycji ciężarnej.
Za bezpieczne ćwiczenia w ciąży uważa się bieganie, jazdę na rowerze czy pływanie. Joga w ciąży czy pilates to coraz popularniejsze zajęcia w klubach fitness, często szczególnie dostosowywane do możliwości i potrzeb przyszłych mam. Nie powinno się natomiast uprawiać sportów obarczonych wysokim ryzykiem urazu – takich jak surfing, gry kontaktowe (koszykówka, piłka nożna, hokej), narty czy jazda konna.
Istnieją również sytuacje, w których aktywność fizyczna jest przeciwwskazana u kobiet ciężarnych. Należą do nich: niewydolność szyjki macicy, ciąże zagrożone porodem przedwczesnym, stan przedrzucawkowy i nadciśnienie tętnicze, pęknięcie błon płodowych czy krwawienie z dróg rodnych.
Nie jest zalecane także korzystanie z sauny – wiąże się ono ze spadkiem ciśnienia, co może być niebezpieczny dla płodu. Z masażu w ciąży powinno się zrezygnować w II i III trymestrze, o ile wymaga on leżenia ciężarnej na brzuchu.
0
