W Polsce WZW E należy do rzadkości – stwierdzono jak dotąd kilka przypadków. Przyczyną jest tu kontakt z wirusem zapalenia wątroby typu E wydalanym z organizmu nosiciela z kałem. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu E to m.in.: bóle mięśni, nudności, wymioty, brak apetytu, osłabienie, żółtaczka (tu ciemny mocz, odbarwiony stolec). Leczenie WZW typu E często nie jest koniecznie, ponieważ zapalenie ustępuje samoistnie.
Wirusowe zapalenie wątroby typu E (WZW E) – przyczyny, objawy, leczenie
WZW E – jakie są przyczyny?
WZW typu E uznawane jest za zoonozę, czyli chorobę odzwierzęcą. Głównym rezerwuarem wirusa są świnie, rzadziej jelenie, dziki czy krowy. Wirus wirusowego zapalenia wątroby typu E należy do wirusów RNA. Główną drogą zakażenia WZW E jest spożycie zakażonej wody bądź żywności. Najwięcej przypadków WZW E odnotowano w Afryce, Azji i Ameryce Południowej, choć coraz częściej choroba zdarza się wśród mieszkańców Ameryki Północnej i Europy.
W krajach rozwijających się zakażenie WZW E jest wynikiem braku odpowiedniej higieny, zaś w krajach rozwiniętych wszystkie odnotowane przypadki dotyczą osób, które powróciły z podróży z Afryki lub Azji. Możliwe są także przypadki rodzinnych zachorowań. Najczęściej przypadki WZW typu E odnotowuje się u osób w przedziale wiekowym 15–40 lat, kilka razy częściej u mężczyzn.
Najczęściej do zakażenia na drodze zwierzę-człowiek bądź człowiek-człowiek dochodzi poprzez kontakt z wirusem zapalenia wątroby typu E, HEV ( Hepatitis E Virus ), wydalanym z organizmu nosiciela z kałem. Natomiast rzadziej do zakażenia dochodzi na drodze bezpośredniego kontaktu.
Nie stwierdza się nosicielstwa wirusa WZW E, brak jest zatem poważnych konsekwencji w postaci przewlekłego zapalenia wątroby lub raka wątroby.
Wirusowe zapalenie wątroby typu E – objawy
Wirusowe zapalenie wątroby typu E objawia się jak każdy inny typ WZW. Mogą zatem wystąpić liczne objawy, często o ogólnym, niespecyficznym charakterze.
Najczęściej spotykane objawy wirusowego zapalenia wątroby typu E to:
- bóle mięśniowe, osłabienie, gorączka,
- bóle stawów, najczęściej obejmujące drobne stawy,
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, biegunki, brak apetytu.
Wirusowe zapalenie wątroby typu E może mieć przebieg bezżółtaczkowy – wtedy najczęściej występuje u dzieci. Natomiast żółtaczka w przebiegu WZW E dotyczy głównie dorosłych i najczęściej poprzedzona jest wystąpieniem wspomnianych objawów zwiastujących.
Żółtaczka najczęściej obejmuje najpierw białkówkę oka, a dopiero potem skórę. Towarzyszą jej: bóle brzucha, świąd skóry generowany zwiększonym stężeniem kwasów żółciowych, ciemny mocz oraz odbarwiony stolec. Od momentu zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów WZW E najczęściej upływa 10–60 dni.
Natomiast objawy WZW E utrzymywać mogą się przez kilka – kilkanaście tygodni.
WZW typu E – jakie badania wykonać?
Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby typu E polega przede wszystkim na dodatnim wyniku badań laboratoryjnych. Podstawowym badaniem na WZW E jest oznaczanie miana przeciwciał anty-HEV w surowicy krwi. W początkowym okresie choroby obecne będą przeciwciała anty-HEV klasy IgM, a potem zastępowane są one przez przeciwciała IgG.
Oznaczenie przeciwciał anty-HEV klasy IgM oznacza się u każdego chorego z objawami nasuwającymi podejrzenie wirusowego zapalenia wątroby, u których nie stwierdzono przeciwciał anty-HAV, anty-HBV czy anty-HCV.
Dodatkowo wykonuje się badania laboratoryjne oceniające funkcje wątroby: aminotransferazę alaninową AlAt i asparaginianową AspAt (tzw. próby wątrobowe), bilirubinę oraz czas protrombinowy zależny od poziomu czynników krzepnięcia syntetyzowanych przez wątrobę.
Czytaj również: Jak wyciągnąć kleszcza? Sposoby, narzędzia, na co zwrócić uwagę?
WZW E – jak leczyć, zapobiegać, czy jest szczepionka?
Wirusowe zapalenie wątroby typu E najczęściej ustępuje samoistnie i nie wymaga wdrażania leczenia. Wystarczające okazuje się zazwyczaj prowadzenie umiarkowanego trybu życia i zażywanie odpoczynku.
Ważne jest stosowanie lekkostrawnej diety oraz zakaz spożywania alkoholu – ten obowiązuje przez rok od rozpoznania choroby.
Niekiedy u osób z upośledzoną odpornością stosować można rybawirynę w dawce 600–800 mg na dobę przez okres powyżej 3 miesięcy. Ponadto leczenia wymaga najpoważniejsze powikłanie WZW E, czyli piorunujące zapalenie wątroby. Dotyczy ono kobiet w ciąży i objawia się: gwałtowną żółtaczką, zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz niekontrolowanymi krwawieniami, a także zmianami osobowości i zaburzeniami neurologicznymi.
Zapobieganie WZW typu E polega na: utrzymywaniu właściwej higieny rąk, dokładnym myciu owoców i warzyw, poddawanie mięs właściwej obróbce cieplnej, co zabija wirusa WZW E. Szczepionka na ten typ wirusa nie jest dostępna.
Czytaj również: Choroba kociego pazura – co to jest? Przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stale kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewnia jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem oraz interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 20.02.2019