Wirus RSV, grypa czy koronawirus – jak je odróżnić?

Krótka charakterystyka wirusów grypy i RSV oraz koronawirusa SARS-CoV-2

Wirus grypy sezonowej należy do ortomyksowirusów. Okres jego inkubacji wynosi około 3 dni. Wyróżnia się trzy typy grypy sezonowej u ludzi – A, B i C, przy czym ostatni jest łagodny i nie powoduje epidemii. Grypa to ostra choroba zakaźna, przenoszona bezpośrednio drogą kropelkową oraz pośrednio przez skażone powierzchnie.

Wirus RSV należy do paramyxowirusów, które powodują zakażenia dolnych dróg oddechowych. Czas wylęgania się wirusa wynosi od 2 do 7-8 dni. Wywołuje on chorobę zapalenia oskrzelików, która może przenieść się na oskrzela oraz płuca. Jest ona szczególnie niebezpieczna dla wcześniaków, niemowlaków do 1. roku życia i małych dzieci z osłabioną odpornością, a także chorobami wrodzonymi, dotyczącymi układu oddechowego i mięśnia sercowego. Narażenie na przebycie ciężkiego przebiegu zakażenia dotyczy także osób starszych oraz dorosłych o osłabionej odporności.

Koronawirus SARS-CoV-2 to patogen pochodzenia zwierzęcego, który został zdiagnozowany po raz pierwszy w grudniu 2019 roku w Wuhan. Okres wylęgania się jest zróżnicowany i zależy od wariantu koronawirusa. SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się drogą kropelkową i wywołuje chorobę COVID-19.

Charakterystyczne objawy chorób wirusowych atakujących drogi oddechowe

Grypa, RSV oraz COVID-19 to choroby, które powodują podobne objawy u zainfekowanych osób. Amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób, w skrócie CDC, instruuje, że wspólnym objawem omawianych chorób wirusowych i przeziębień jest kaszel. Poza nim objawy, które występują w każdej infekcji dróg oddechowych, to: osłabienie organizmu, zaczerwienie oraz obrzęk nosa i katar. To sprawia, że trudno je od siebie odróżnić.

Istnieje jednak kilka objawów charakterystycznych dla poszczególnych jednostek chorobowych, choć i w tym przypadku nie można mieć 100% pewności, dopóki nie wykona się testu.

W przypadku grypy za objawy charakterystyczne najczęściej wskazuje się wysoką gorączkę oraz bóle mięśniowe, choć mogą one występować także przy COVID-19.

Objawami wyróżniającym COVID-19 są: utrudnienia w oddychaniu, czyli duszności, a także zaburzenia węchu i smaku (choć w nowych wariantach występują one rzadziej).

Natomiast cechą charakterystyczną, wskazującą na zakażenie wirusem RSV, jest świszczący oddech.

Objawy grypy sezonowej

Grypa sezonowa pojawia się nagle i jest wysoce zakaźna. Objawy charakteryzujące grypę sezonową to, m.in.:

• bóle mięśni, stawów oraz ich zesztywnienie,
• wysoka gorączka, powyżej 38 stopni Celsjusza,
• bóle głowy i gardła,
• bóle w klatce piersiowej,
• suchy kaszel,
• biegunka,
• nudności oraz wymioty u dzieci.

Jakie są objawy RSV?

W przypadku zakażenia wirusem RSV mogą pojawić się następujące objawy:

• suchy kaszel na początku infekcji, a następnie po 2-3 dniach mokry kaszel z trudną do odkrztuszenia gęstą wydzieliną;

• świszczący oddech.

Warto podkreślić, że wirus RSV jest najgroźniejszy dla najmłodszych. Dorośli zakażenie wirusem RSV przechodzą często jak przeziębienie. W przypadku infekcji wirusem RSV stosuje się leczenie objawowe. W terapii stosowanej u wcześniaków leczenie opiera się o preparaty immunologiczne, które zawierają przeciwciała monoklonalne.

Jakie są objawy koronawirusa?

Do najczęstszych objawów zakażenia wirusem SARS CoV-2 należą:

• wysoka gorączka,
• suchy kaszel,
• bóle w dole pleców,
• duszności,

• zaburzenia węchu i/lub smaku.

Trzeba jednak na bieżąco śledzić informacje, ponieważ wciąż pojawiają się nowe warianty koronawirusa SARS-CoV-2, które charakteryzują się innymi objawami.

Przeciwko którym chorobom wirusowym można się szczepić?

Najskuteczniejszym znanym do tej pory sposobem zabezpieczenia się przed zachorowaniem lub ciężkim przebiegiem choroby są szczepienia ochronne. Obecnie na rynku dostępne są skuteczne szczepionki chroniące przed ciężkim przebiegiem COVID-19 oraz grypy sezonowej.

Niestety, nie opracowano do tej pory szczepionki chroniącej przed wirusem RSV. Nadzieją na jej powstanie są najnowsze badania kliniczne, prowadzone przez firmę Moderna, oparte na technologii mRNA. Nie istnieją też szczepionki przeciwko wirusom przeziębienia.

Jakie testy wykrywające choroby wirusowe są dostępne na rynku?

Podstawową zasadą skutecznego leczenia jest prawidłowa diagnoza choroby. W przypadku infekcji układu oddechowego, które dają podobne objawy, stosuje się różnego rodzaju testy antygenowe i badania diagnostyczne, w tym molekularne.

Na rynku dostępne są oddzielne testy antygenowe, wykrywające zakażenie wirusami: grypy typu A i B, RSV oraz SARS-CoV-2. Jest także badanie molekularne RT-PCR, które pozwala określić, który rodzaj wirusa, spośród wyżej wymienionych, zaatakował organizm. Polega ono na pobraniu materiału genetycznego, obecnego w wymazie z gardła lub nosogardzieli.

Niektóre testy można kupić w aptece i wykonać samodzielnie, zgodnie z instrukcją zawartą w ulotce. W przypadku innych trzeba wybrać się do placówki medycznej.

Czy test na koronawirusa wykrywa grypę?

Istnieją też specjalne testy, typu 2 w 1, które wykrywają obecność zarówno wirusów grypy sezonowej typów A i B, jak i koronawirusa SARS-CoV-2, a także testy Combo, które dodatkowo wskazują wirusa RSV.

Czym są testy Combo?

Test Combo Antygen to immunochromatograficzna metoda diagnostyki, która przy pomocy jednego testu umożliwia wykrycie antygenów wirusów: grypy sezonowej typu A i B, RSV oraz SARS-CoV-2. Dobrą wiadomością jest zapowiedź Ministra Zdrowia Adama Niedzielskiego z 22 grudnia 2022 r., o wprowadzeniu w 2023 roku bezpłatnych testów diagnostycznych na powyższe wirusy, czyli testów COMBO.