Poronienie zatrzymane - przyczyny, objawy, metody postępowania

Co to jest poronienie?

Poronienie z definicji jest to każda strata ciąży, która nastąpi przed ukończeniem 22 tygodnia ciąży. Klasycznym objawem mogącym nasunąć podejrzenie poronienia będzie silny ból w okolicy podbrzusza z towarzyszącym krwawieniem z dróg rodnych. Zaistnienie takiej sytuacji w ciąży zawsze wymaga pilnej konsultacji specjalistycznej.

Szacuje się, że ok. 15-20%, czyli średnio co piąta ciąża rozpoznana, zakończy się poronieniem. Zwykle ma to miejsce ok. 8-10 tygodnia ciąży. Bardzo często do poronienia dochodzi na bardzo wczesnym etapie ciąży, przez co obecność krwawienia może zostać mylnie odebrana przez kobietę jako spóźniona miesiączka. Biorąc pod uwagę to ostatnie, podejrzewa się, że niepowodzenie ponad połowy poczęć może być niezarejestrowane. Najczęściej wykazywaną przyczyną poronienia są zaburzenia genetyczne.

Jak może przebiegać poronienie?

Poronienie może być:

• samoistne, czyli takie, do którego doszło w sposób naturalny,
• sztuczne, czyli wywołane farmakologicznie albo zabiegowe.

W przypadku poronienia samoistnego wyróżniamy:

• poronienie zupełne, czyli takie które już się dokonało,
• poronienie niezupełne, kiedy część elementów jaja płodowego nie uległa wydaleniu z jamy macicy,
• poronienie w toku, poronienie które właśnie się dokonuje,
• ciążę bez obecności zarodka, dawniej określana jako tzw. „puste jajo płodowe”,
• obumarcie zarodka, obecna nazwa dla poronienia zatrzymanego, czyli sytuacji kiedy doszło do obumarcia zarodka, który wcześniej rozwijał się prawidłowo.

Czym jest poronienie zatrzymane?

Poronienie zatrzymane, obecnie zgodnie z najnowszą nomenklaturą jest określane przez lekarzy mianem obumarcia zarodka. Sytuacja taka ma miejsce, kiedy po stwierdzeniu prawidłowo rozwijającej się ciąży i zobrazowaniu czynności serca, nie uwidacznia się czynności serca w kolejnym badaniu ultrasonograficznym. O obumarciu zarodka mówi się również w przypadku, kiedy przy odpowiednim zaawansowaniu ciąży oznaczonym na podstawie wymiaru ciemieniowo-siedzeniowego zarodka nadal nie można zarejestrować czynności serca.

Objawy poronienia zatrzymanego

Objawy poronienia zatrzymanego często nie są charakterystyczne dla większości poronień. Dzieje się tak dlatego, że organizm kobiety nie wydala obumarłego zarodka, zatem w pewnym sensie organizm zachowuje się tak, jakby nadal trwała ciąża.

Objawy poronienia zatrzymanego zazwyczaj nie obejmują silnego bólu, czy obfitego krwawienia. Nie obserwuje się również takich objawów poronienia zatrzymanego jak odpłynięcie wód płodowych, czy pojawienie się nietypowej wydzieliny z pochwy.

W przypadku poronienia zatrzymanego, objawy zostają ujawnione podczas wizyty lekarskiej i badania USG. Ginekolog w trakcie badania stwierdza objawy poronienia zatrzymanego, obejmujące:

• brak czynności serca płodu,
• zamkniętą szyjkę macicy,
• brak powiększenia się macicy,
• spadek stężenia hormonu β-hCG (ludzka gonadotropina kosmówkowa) we krwi.

W przypadku stwierdzonych powyższych objawów poronienia zatrzymanego, potwierdzających obumarcie płodu, lekarz podejmuje decyzję, co do dalszego postępowania, w celu uniknięcia niebezpieczeństwa zakażenia lub innych problemów zdrowotnych.

To też może Cię zainteresować: Ciąża po poronieniu – kiedy można się starać o dziecko?

Poronienie zatrzymane – jakie są metody postępowania?

Po zdiagnozowaniu przez lekarza obumarcia płodu dalsze postępowanie może przybrać różne formy.

Postępowanie wyczekujące

Pozwala uniknąć zabiegu, ale jest przeciwwskazane u pacjentek:

• z zaburzeniami krzepnięcia,
• z niedokrwistością,
• ze stanami zapalnymi narządów miednicy mniejszej,
• w przypadku ciąży o nieznanej lokalizacji,
• w przypadku ciąży pozamacicznej i zaśniadowej.

Wymagana jest kontrola ultrasonograficzna, zwykle po tygodniu celem oceny wydalenia tkanek jaja płodowego z macicy. Niepowodzenie tego postępowania oznacza konieczność wykonania zabiegu.

Postępowanie farmakologiczne

Stosowane są leki, których zadaniem jest wywołanie skurczy macicy prowadzących do wydalenia zatrzymanego jaja płodowego. Ta metoda również pozwala uniknąć zabiegu i związanego z nim znieczulenia. Dokładna skuteczność zależy od drogi podania, ogólnie w przypadku poronienia zatrzymanego jest oceniana dosyć wysoko, na poziomie ok. 80%.

Przeciwwskazania są podobne jak poprzednio, dodatkowo należy brać pod uwagę reakcje alergiczne związane ze stosowanymi lekami oraz wszelkie inne przeciwwskazania do ich stosowania.

Czasami wymagane jest powtórzenie dawki po 3 dniach. Pacjentka musi zostać uprzedzona o następowym krwawieniu, które może trwać do 2 tygodni. Kontrolna wizyta zwykle ma miejsce po tygodniu do dwóch. W przypadku niepowodzenia tej metody konieczne jest wykonanie zabiegu.

Postępowanie zabiegowe – łyżeczkowanie macicy

Ten sposób wiążę się z wykonaniem zabiegu wyłyżeczkowania jamy macicy i przebiega w znieczuleniu. Jest metodą z wyboru w przypadku poronienia powikłanego stanem zapalnym, wystąpienia krwotoku lub ciąży zaśniadowej.

Poronienie zatrzymane a łyżeczkowanie macicy

Wybór odpowiedniej metody łyżeczkowania jamy macicy będzie zależał od stanu zdrowia pacjentki oraz zaawansowania ciąży. Lekarz powinien przedstawić wszystkie możliwe sposoby, omówić ich wady i zalety oraz skuteczność, wziąć pod uwagę ewentualne przeciwwskazania i szczegółowo wyjaśnić dalsze zalecenia. W ten sposób pacjentka może świadomie, wspólnie z lekarzem zadecydować o najlepszym możliwym rozwiązaniu w jej konkretnym przypadku.

W przypadku kobiet z grupą krwi Rh ujemną konieczne jest następowe zastosowanie profilaktyki konfliktu serologicznego związanej z podaniem odpowiedniej dawki immunoglobuliny anty-D. Jeżeli jest to pojedynczy epizod poronienia to szanse na kolejną ciążę są duże, ale zwykle trzeba odczekać kilka miesięcy zgodnie z zaleceniami lekarza.