Zaparcia u niemowlaka – jak pomóc dziecku?

Zaparcia u niemowlaka – czym są?

Noworodki karmione mlekiem z piersi zwykle nie mają problemów z oddawaniem stolca. Najczęściej jednak uwagę rodziców przykuwa zbyt mała ich zdaniem ilość wypróżnień.

Zaparcia u niemowlaka to taka sytuacja, gdy niemowlak oddaje zbite, twarde masy kałowe z dużym wysiłkiem oraz towarzyszy temu płacz dziecka. Niektóre dzieci do pierwszego roku życia mogą oddawać kupkę nawet raz na 1-2 tygodnie i jest to całkiem normalne, o ile nie towarzyszą mu niepokojące objawy. Oczywiście noworodek w pierwszym miesiącu życia może się wypróżniać nawet przy każdym karmieniu i również nie powinno to wzbudzać podejrzeń, jeśli nie zauważymy nagłej zmiany koloru, czy konsystencji oddawanego stolca. Jednak zaparcia u dzieci zawsze niepokoją rodziców.

Zaparcia u niemowlaka a dieta

Od dawna wiadomo, że pokarm matki jest dla dziecka najlepszym dobrodziejstwem. W mleku z piersi znajdują się zarówno naturalne przeciwciała budujące odporność dziecka , ale także substancje pomagające w trawieniu. Dzięki tym ostatnim mleko matki jest w zasadzie całkowicie trawione przez niemowlę, co oznacza, że jedynie niewielka jego ilość musi być usunięta w postaci stolca. W tym mechanizmie właśnie upatruje się przyczyn mniejszej ilości wypróżnień u niemowląt karmionych piersią .

Przeczytaj też: Czym dopajać niemowlaka?

Dlaczego dzieci karmione mlekiem modyfikowanym częściej mają zaparcia?

Dziecko karmione mlekiem modyfikowanym może mieć większe tendencje do zaparć. Warto zwrócić uwagę w tym wypadku na prawidłowe przygotowanie mieszkanki. Być może są używane złe proporcje proszku i wody. Niemowlak karmiony sztucznie ma też większe zapotrzebowanie na wypijaną ilość płynów. Podczas karmienia mlekiem matki początkowo jest ono wodniste, a dopiero później gęste i sycące – w ten sposób dziecko otrzymuje dodatkową porcję wody.

Niemowlę oprócz mleka modyfikowanego, powinno zatem dopijać z butelki także wodę lub herbatki przeznaczone specjalnie dla dzieci poniżej 1 roku życia. Dodatkowa ilość płynów zmiękcza masy kałowe i ułatwia wypróżnianie.

Zaparcia u niemowlaka a wybór mleka modyfikowanego

Jeśli zatwardzenie u niemowlaka nadal się utrzymuje, warto spróbować innych mieszkanek. Na rynku dostępnych jest kilka różnych odmian mleka modyfikowanego, a niektóre zawierają dodatkową porcję błonnika regulującego oddawanie stolca u dzieci.

Domowe sposoby na zaparcia u dziecka

Kiedy dziecko ma problemy z wypróżnianiem - twardy, zbity stolec oddawany z dużym wysiłkiem - nie należy wpadać w panikę. Taka sytuacja może być przejściowa i czasem wystarczy kilka domowych sposobów, aby pomóc niemowlakowi.

Do domowych sposobów na zaparcia u dziecka należą:

• wzbogacenie diety matki karmiącej piersią w dodatkowe porcje błonnika – wieloziarniste pieczywo, kasze, warzywa; warto wyeliminować z jadłospisu ziemniaki, biały ryż oraz biały chleb;
• podawanie dziecku odpowiedniej ilości płynów – oprócz mleka niemowlak powinien wypijać równą ilość soków, herbatek i najlepiej wody;
• wzbogacenie diety starszych dzieci, które oprócz mleka spożywają dodatkowe posiłki, o przeciery z jabłek czy śliwek, które mają dużą zawartość błonnika, podobnie jak soki z tych owoców;
• masaż brzuszka – delikatne ruchy w okolicach brzuszka mogą pobudzić motorykę jelit i ułatwić wypróżnienie zalegających mas; należy wykonywać go do 3-4 razy na dobę, np. w trakcie ciepłej kąpieli;
• zmiana mleka modyfikowanego na takie, które zawiera odpowiednią porcję błonnika lub probiotyk.

Zaparcia u niemowlaka - kiedy warto zgłosić się do lekarza?

Jeśli wymienione wyżej metody nie przynoszą rezultatów, warto zwrócić się o poradę do lekarza. Dokładny wywiad pozwoli ocenić, czy dziecko wymaga zastosowania leków. Zwykle stosuje się laktulozę lub czopki glicerynowe, jednak ich wprowadzenie nie jest obojętne i nie należy nadużywać tej formy radzenia sobie z zaparciami.

W żadnym wypadku nie powinno się także drażnić okolic odbytu dziecka, celem wywołania defekacji. Takie metody mogą jedynie prowadzić do odwrotnego skutku i nadmiernego wstrzymywania stolca przez dziecko.

Zaparcia u dziecka a niepokojące objawy

Istnieje kilka objawów, które jeśli występują wraz z zaparciem u niemowlaka, powinny budzić niepokój, a na pewno skłonić rodzica do konsultacji z lekarzem. Objawy takie to między innymi:

• opóźnione oddanie smółki (pierwszego stolca) powyżej 48 h od urodzenia,
• wymioty ,
• krew w stolcu lub stolec barwy malinowej,
• nieprawidłowy przyrost masy ciała dziecka,
• brak apetytu ,
• płacz dziecka przy każdej defekacji.

Jeśli u dziecka, które ma zaparcia , obserwuje się dodatkowo powyższe symptomy, warto porozmawiać o nich ze swoim lekarzem pediatrą.