Jakie są objawy zapalenia krtani u dziecka?

Co to jest zapalenie krtani?

Zapalenie krtani to zapalna choroba błony śluzowej krtani. Jej przyczyną najczęściej są wirusy. Zdarzają się jednak zapalenia krtani o etiologii bakteryjnej lub zapalenia wirusowe powikłane zakażeniem bakteryjnym. Szczyt zachorowań przypada na miesiące jesienne i zimowe. Choroba ta może być ostra, gdy objawy występują nagle i trwają kilka dni, a po wyleczeniu nie pozostają trwałe zmiany.

Zapalenie krtani u dziecka może być też przewlekłe, w wyniku przedłużającego się procesu zapalnego, który doprowadza do zmian włóknistych w obrębie krtani i przewlekłej chrypki. Jednak u dzieci ta choroba ma najczęściej ostry charakter, z gwałtownie pojawiającymi się objawami, co też zmusza nas do szybkiego działania przy podejrzeniu zapalenia krtani u dziecka.

Krtań dziecka różni się od krtani dorosłego. U dziecka w okolicy podgłośniowej (czyli najniższej części krtani), w obrębie błony podśluzowej znajduje się bardzo dużo tkanki łącznej. Toteż w tej okolicy istnieje dużo ryzyko wystąpienia obrzęku. Dodatkowo drogi oddechowe są w tym miejscu wąskie. Obrzęk okolicy podgłośniowej niesie duże ryzyko uduszenia się dziecka.

Objawy zapalenia krtani

Do objawów zapalenia krtani u dziecka zaliczana jest:

• chrypka u dziecka lub bezgłos – wynika z podrażnienia znajdujących się w krtani fałdów głosowych oraz zaburzonego przepływu powietrza,
• suchy, szczekający kaszel,
• duszność – najgroźniejszy z objawów, wynika z obrzęku błony podśluzowej, który powoduje zwężenie dróg oddechowych, zmniejsza to dopływ tlenu i wywołuje problemy z oddychaniem; o duszności krtaniowej mówimy wtedy, gdy dziecko ma problem z wdechem, przy w miarę swobodnym wydychaniu powietrza; duszność u dziecka wymaga pilnej interwencji lekarskiej; w zależności od jej stopnia powinniśmy albo samodzielnie udać się z dzieckiem do lekarza albo, zwłaszcza gdy występują dodatkowe symptomy, takie jak zasinienie wokół ust i nosa, wezwać karetkę pogotowia ratunkowego; zanim ona dojedzie otwórzmy okno, wyjdźmy z dzieckiem na balkon lub na zewnątrz, by miało dostęp do świeżego powietrza; uspokójmy je jeśli płacze; jeśli mamy w domu inhalator, użyjmy go; nie powinno się dziecka z dusznością inhalować gorącą parą wodną, ponieważ gorące powietrze zwiększa obrzęk; dzieciom z atakiem duszności nie powinno się też dawać nic do picia, grozi to bowiem zakrztuszeniem (warto nadmienić, że objawy te nasilają się najczęściej w nocy, kiedy to spada poziom sterydów),
• ból i łaskotanie w gardle.

Infekcja bakteryjna lub wirusowa, która odpowiada za wystąpienie zapalenia krtani u dziecka wywołuje też inne objawy, takie jak gorączka, osłabienie, złe samopoczucie, brak apetytu. Zapalenie krtani może być poprzedzone infekcją kataralną.

Rodzaje zapalenia krtani u dzieci

Jak już wspomniano, zapalenie krtani dzielimy na ostre i przewlekłe. Ponadto, w zależności od tego, które części krtani zajęte są stanem zapalnym, wyróżniamy kilka postaci zapalenia krtani u dziecka:

Zapalenie krtani rozlane

Jest ono najczęstszą formą tej choroby. Przyczyną są wirusy wywołujące zapalenie górnych dróg oddechowych. Wynika z przejścia infekcji z górnych dróg oddechowych do krtani i zajmuje najczęściej tylko jej górne piętro, czyli przedsionek krtani. Oprócz typowych objawów infekcji górnych dróg oddechowych (kataru, czasem gorączki itp.) może pojawić się chrypka, jednak prawie nigdy nie pojawia się kaszel czy duszność.

Leczenie tej postaci choroby jest objawowe. Polega na zwalczaniu infekcji, która wywołała zapalenie krtani u dziecka. Można stosować inhalacje z soli fizjologicznej. Jeżeli dziecko gorączkuje, należy pamiętać o podawaniu mu odpowiednio większej ilości płynów do picia.

Podgłośniowe zapalenie krtani

Jest to druga co do częstości występowania postać zapalenia krtani u dziecka. Chorują na nią głównie niemowlęta i małe dzieci, a przyczyną są wirusy. Może być poprzedzona infekcją górnych dróg oddechowych. Objawy, w tym kaszel krtaniowy, najczęściej pojawiają się w nocy i są nimi duszność wdechowa (ze stridorem krtaniowym, czyli charakterystycznym dźwiękiem podczas wdechu), chrypka i szczekający kaszel. Mogą występować też objawy infekcji wirusowej w postaci osłabienia, gorączki, bólów mięśni i kości, braku apetytu.

Stan zapalny może poza krtanią objąć także oskrzela i płuca. Choroba ma charakter napadowy, z napadami trwającymi po kilka godzin. Leczenie tej postaci choroby zasadniczo powinno odbywać się w warunkach szpitalnych ze względu na duszności w jej przebiegu i duże ryzyko uduszenia się dziecka.

Bezwzględnie konieczna jest wizyta u lekarza, który po zbadaniu dziecka i ocenie jego stanu zadecyduje o sposobie leczenia i stwierdzi, czy niezbędna jest hospitalizacja. W leczeniu stosuje się leki przeciwzapalne i leczenie objawowe. Można (tak jak w rozlanym zapaleniu krtani) stosować inhalacje. Jeżeli u dziecka wystąpiła duszność, podstawowym lekiem stają się glikokortykosteroidy podawane dożylnie lub doodbytniczo.

Zapalenie nagłośni

Nagłośnia to fałd zbudowany z chrząstki, tkanki łącznej i mięśni, który zamyka wejście do krtani. Stan zapalny w tym miejscu wywołany jest najczęściej przez Haemophilus influenzae, a chorują głównie dzieci w wieku przedszkolnym. W tym obszarze w przypadku obrzęku szybko może dojść do masywnego zwężenia dróg oddechowych. W związku z tym przy podejrzeniu zapalenia nagłośni konieczny jest natychmiastowy kontakt z lekarzem, a nawet szybki transport dziecka do szpitala karetką reanimacyjną.

Objawami, które wskazują na zapalenie nagłośni są: silny ból przy połykaniu, ślinotok, krztuszenie się, zmiana barwy głosu na tzw. "barani głos", duszność wdechowa. Objawy pojawiają się nagle i szybko postępują. Dziecko jest bardzo osłabione, blade, spocone, gorączkuje. Leczenie należy prowadzić tylko w warunkach szpitalnych. Podstawą leczenia są antybiotyki z grupy cefalosporyn.

Zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli

Jest to ciężkie, często groźne dla życia powikłanie podgłośniowego zapalenia krtani. Obrzęk obejmuje krtań, tchawicę i oskrzela i zwęża je. Leczenie odbywa się w warunkach oddziałów intensywnej opieki medycznej (OIOM).

Złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli

Jest to bardzo rzadkie powikłanie podgłośniowego zapalenia krtani, w którym oprócz obrzęku krtani, tchawicy i oskrzeli pojawia się w drogach oddechowych krwisty wysięk. Leczenie odbywa się w warunkach oddziałów intensywnej opieki medycznej w specjalistycznym ośrodku, gdzie możliwe jest sprawowanie odpowiedniej opieki nad pacjentem.

Ostre bakteryjne zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli

Obecnie bardzo rzadka bakteryjna choroba układu oddechowego. Wywołują ją Staphylococcus aureus lub Haemophilus influenzae typu b. Obrzęk obejmujący krtań, tchawicę i oskrzela powoduje ich zwężenie. Choroba przebiega z gorączką. Leczenie odbywa się w warunkach szpitalnych.