Grzybica pochwy u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie, zapobieganie

Infekcje intymne u dziewczynek – upławy, ból i swędzenie pochwy

Infekcje intymne mogą rozwijać się nie tylko u dojrzałych kobiet, ale także u młodych dziewcząt. Niedojrzałość sfer intymnych (nie w pełni wykształcona bariera ochronna naskórka) sprzyja powstawaniu zakażeń. Ich przyczyną są najczęściej drożdżaki – grzyb o nazwie Candida albicans, stąd też często stosowana nazwa schorzenia: kandydoza pochwy.

Infekcję stref intymnych wywołaną przez grzyb Candida określa się jako grzybicze zapalenie sromu i pochwy. U dorastających dziewcząt dość często dochodzi do rozwoju infekcji grzybiczych.

Grzybica pochwy u dziecka może powodować:

• ból,
• swędzenie pochwy,
• pieczenie okolic sromu,
• zaczerwienienie okolic intymnych,
• pojawienie się białej wydzieliny z pochwy (często wskazuje się na wydzielinę o "serowatej" konsystencji),
• ból podczas oddawania moczu.

Jeżeli dziewczynka uskarża się na wskazane wyżej objawy, niezbędna jest wizyta u ginekologa, który specjalizuje się w leczeniu dzieci. Lekarz zaleci leczenie, które pozwoli skutecznie pozbyć się infekcji. Objawy ustąpią w ciągu kilku dni od rozpoczęcia leczenia. Całkowite leczenie powinno zakończyć się w ciągu maksymalnie dwóch tygodni.

W większości przypadków grzybicy pochwy u dziecka można zapobiegać dbając o właściwą higienę okolic intymnych.

Przyczyny zakażeń intymnych

Grzyby Candida w normalnych warunkach, choć obecne na skórze, nie powodują zakażeń. Obecność i aktywność grzyba kontrolowana jest przez bakterie i układ odpornościowy człowieka. Objawy pojawią się wówczas, gdy grzyb zacznie się namnażać i wywoła zakażenie. Dzieje się tak pod wpływem różnych czynników. Szczególnie narażone są osoby o osłabionym układzie odpornościowym, w trakcie leczenia niektórymi lekami, które spowodują zachwianie równowagi organizmu.

Przyczyną grzybicy pochwy u dziecka może być długotrwała antybiotykoterapia. Antybiotyki eliminują wiele bakterii z organizmu, w tym także te, które zapewniają organizmowi równowagę. Na infekcje grzybicze bardziej narażone są osoby cierpiące na cukrzycę. Niewyrównana cukrzyca to znacznie wyższe ryzyko zakażeń grzybiczych. Drożdże rozwijają się w wilgotnym środowisku. Nie jest więc wskazane noszenie ciasnej odzieży wykonanej ze sztucznych tworzyw. Ciepło i wilgoć sprzyjają rozwojowi zakażenia.

Najczęstsze przyczyny grzybicy pochwy u dziecka to:

• antybiotykoterapia,
• niewłaściwa higiena stref intymnych,
• nadmierna higiena stref intymnych (zaburza mikroflorę bakteryjną),
• stosowanie niewłaściwych środków higienicznych (np. perfumowanych),
• cukrzyca,
• obcisłe ubrania wykonane ze sztucznych tkanin.

Zmiany hormonalne jakie towarzyszą okresowi dojrzewania przyczyniają się do zwiększenia ryzyka wystąpienia grzybicy pochwy u dziecka. Czasami do infekcji takich dochodzi tuż przed miesiączką. U młodszych dziewcząt, jeszcze przed okresem pokwitania, infekcje takie są mniej prawdopodobne, ale mogą również występować.

Zapobieganie zakażeniom intymnym u dziecka

Grzybicy pochwy u dziecka można zapobiegać stosując odpowiednie kosmetyki do higieny intymnej. Najlepszym sposobem jest nieperfumowane mydło. W przypadku niektórych dziewcząt żele do kąpieli, balsamy, mydła lub proszki do prania mogą prowadzić do podrażnień, a te sprzyjają powstaniu infekcji drożdżycowych.

W aptekach dostępne są także żele do higieny intymnej dla dziewczynek, mające łagodne działanie pielęgnacyjne. Zawarte w nich składniki wspomagają działanie bariery ochronnej skóry, łagodzą zaczerwienienia i sprzyjają regeneracji podrażnień, co zmniejsza ryzyko infekcji, a także wspomaga leczenie już rozwiniętego zakażenia. Warto postawić na produkt z dodatkiem kwasu mlekowego, który pomaga utrzymać odpowiednie pH pochwy (należy pamiętać, że jest ono inne niż w przypadku dorosłych kobiet – odczyn jest obojętny lub zasadowy, nie zaś kwaśny), działającej kojąco alantoiny czy żelu z owsa, wykazującego właściwości nawilżające. Tego typu płyny do higieny intymnej dla dziecka można stosować powyżej 3. roku życia.

Leczenie zakażeń intymnych u dziecka

W przypadku pojawienia się objawów sugerujących wystąpienie grzybicy pochwy u dziecka należy udać się do lekarza ginekologa. Swędzenie, pieczenie, pojawienie się upławów u dziecka powinno skłonić rodzica do zasięgnięcia porady. Wśród lekarzy ginekologów są tacy, którzy specjalizują się w badaniu i leczeniu dziewczynek.

Lekarz może zlecić badanie moczu w celu wykluczenia zakażenia układu moczowego. Może zostać także pobrana próbka wydzieliny z pochwy w celu badania laboratoryjnego, by zidentyfikować jednoznacznie przyczynę zakażenia.

Jeśli potwierdzona zostanie grzybica pochwy u dziecka, lekarz przepisze lek stosowany doustnie lub krem, tabletkę bądź czopek dopochwowy, które szybko usuną objawy i w ciągu kilku dni pozwolą się pozbyć infekcji.

Jak nauczyć dziecko dbania o higienę intymną?

Aby zapobiec upławom i swędzeniu pochwy u dziecka, zasady higieny intymnej należy wpajać mu już od najmłodszych lat. Ważne jest, aby, po skorzystaniu z toalety czy w czasie podmywania, zachować prawidłowy kierunek ruchu dłoni – od wzgórka łonowego ku odbytowi, nie odwrotnie.

Warto wytłumaczyć dziecku, że w ten sposób zapobiegamy rozprzestrzenianiu się potencjalnie groźnych drobnoustrojów. O ile bakterie przebywające w okolicach końcowego układu przewodu pokarmowego tworzą tam fizjologiczną florę, o tyle migrując do pochwy i cewki moczowej stają się zagrożeniem.

Kilkulatkę należy uczulić, by w czasie mycia miejsc intymnych, nie rozchylała warg sromowych mniejszych, a jedynie delikatnie oczyściła zewnętrzną część. Najlepiej nie stosować w tym celu żadnych gąbek czy myjek, które stanowią rezerwuar mikrobów. Ważne jest także, by po kąpieli dokładnie osuszyć wrażliwe miejsca przeznaczonym do tego ręcznikiem.

W profilaktyce zakażeń duże znaczenie ma także dobór bielizny. Najlepiej sprawdzi się stuprocentowa, dobrze przepuszczająca powietrze bawełna.