Gorączka u niemowlaka – co warto wiedzieć?

Czym jest gorączka u niemowlaka?

U noworodka mechanizm termoregulacji nie jest jeszcze w pełni dojrzały. W tym okresie temperatura ciała może się podnieść nawet wtedy, gdy maluch nie jest chory. Temperatura ciała u zdrowego niemowlaka waha się pomiędzy 36,6ºC a 37,5ºC. Takie wahania spowodowane są zmienną aktywnością hormonów w ciągu całej doby – najczęściej rano temperatura ciała jest niższa o około 0,5ºC w porównaniu to temperatury mierzonej wieczorem.

Kiedy podwyższona temperatura u niemowlaka jest fizjologicznym objawem?

Układ termoregulacyjny niemowlaka nie jest jeszcze w stanie sprawnie sprostać zadaniu ochładzania organizmu, gdy zaistnieje taka potrzeba. Zdarza się więc, że zdrowe dziecko może mieć wyższą temperaturę, np. po śnie, płaczu lub w zbyt ciepłym ubraniu.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Stan podgorączkowy u niemowlaka

Stan podgorączkowy wynosi 37,5–38ºC, może być on spowodowany pogorszonym stanem zdrowia dziecka bądź rutynową szczepionką. W większości takich przypadków nie ma konieczności podawania dziecku żadnych leków, wyjątkiem jest stale rosnąca temperatura. Należy lżej ubrać dziecko i schładzać jego ciało gąbką namoczoną w letniej wodzie.

Gorączka u dziecka występuje wtedy, gdy temperatura ciała przekroczy 38ºC, jest ona spowodowana infekcjami lub chorobami wirusowymi.

Przyczyny gorączki u niemowlaka

Podwyższenie temperatury ciała dziecka najczęściej jest wyrazem toczącej się w organizmie malucha infekcji, której mogą towarzyszyć inne objawy, takie jak:

• katar ,
• kaszel ,
• biegunka ,
• rozdrażnienie malca,
• niechęć do ssania piersi.

Najczęstszymi przyczynami gorączki u niemowlaka są:

• zakażenia dolnych i górnych dróg oddechowych,
• zapalenie gardła, krtani, oskrzeli, oskrzelików oraz płuc,
• zapalenie ucha środkowego,
• infekcje układu moczowego (częściej zapadają na nie dziewczynki; spowodowane jest to budową anatomiczną, ponieważ cewka moczowa jest krótsza niż u chłopców oraz znajduje się blisko odbytu, przez co łatwiej o przeniesienie bakterii chorobotwórczych).

Jak mierzyć temperaturę ciała u noworodka?

Temperaturę u niemowląt i noworodków można mierzyć na wiele sposobów:

• na czole,
• w uchu,
• w ustach,
• w odbycie.

Obecnie mamy do wyboru dużo urządzeń do pomiaru temperatury, ułatwiających pomiar temperatury u niemowląt i noworodków.

Termometry douszne

Bardzo wygodne, zarówno dla rodziców, jak i maluszków są termometry douszne na podczerwień, które należy wsunąć do ucha dziecka. Wynik na wyświetlaczu pokazuje się już po 1 sekundzie i jest on bardzo dokładny. Ośrodek termoregulacji w mózgu ma tę samą ciepłotę, co błona bębenkowa.

Termometry w smoczku

Innym mało stresującym sposobem na zmierzenie temperatury dziecku jest termometr w smoczku, który wygląda jak zwykły gryzak (z czujnikiem w części silikonowej).

Termometr elektroniczny - pomiar w odbycie

Temperaturę można zmierzyć również termometrem elektronicznym, wsuwanym do odbytu. Dokonując w ten sposób pomiaru ciepłoty ciała, najlepiej dziecko położyć na boku, pod pupę podkładając pieluszkę terową. Końcówkę termometru należy nasmarować tłustym kremem dla niemowląt, a następnie delikatnie wsunąć do odbytu, a wynik uzyskamy po 30 sekundach. Termometr należy wyjąć, jeśli dziecko zacznie zaciskać pośladki bądź zacznie wierzgać nóżkami. Podczas mierzenia temperatury w ten sposób należy zachować szczególną ostrożność, aby końcówka termometru nie uszkodziła odbytu dziecka.

Paski przykładane do czoła - czy to dobry sposób na mierzenie temperatury?

Pediatrzy raczej odradzają dokonywania pomiarów ciepłoty ciała paskami przykładanymi do czoła, gdyż nie dają one gwarancji prawidłowego pomiaru i służą wyłącznie do określenia przybliżonej temperatury.

Gorączka u niemowlaka - domowe sposoby na obniżenie temperatury

Umiarkowaną gorączkę u niemowlaka – do 38ºC – można pozostawić bez podawania leków. Jednak temperatury powyżej 38⁰C nie należy lekceważyć, ponieważ nieobniżona na czas, może stać się źródłem problemów.

Chłodne kompresy

Można zastosować kompresy ochładzające, które moczy się w wodzie o temperaturze pokojowej i przykłada na kark i czoło dziecka, łydki natomiast owija zwilżonym ręcznikiem. Taki kompres należy zmieniać co 15 minut.

Kąpiel

Innym sposobem na gorączkę u niemowlaka jest kąpiel dziecka w wodzie o temperaturze niższej o 1ºC od temperatury ciała dziecka. Czasami zalecana jest kąpiel w wodzie niższej o 2ºC poniżej temperatury ciała, jednak u niektórych dzieci kąpiele takie wywołują nieprzyjemne dreszcze. Nie wolno kąpać dziecka w zimnej wodzie, ponieważ może to spowodować szok termiczny.

Schładzanie dziecka

Gorączkujące dziecko zawsze należy schładzać, nigdy nie ogrzewać. Nawet w przypadku, kiedy maluch ma dreszcze, w wyniku ogrzewania, temperatura ciała może wzrosnąć. W ciepłym pomieszczeniu, w którym jest około 20ºC, można rozebrać dziecko do pieluszki i założyć mu cienkie, przewiewne śpioszki lub można przykryć dziecko bawełnianą pieluszką.

Częste przystawianie do piersi

Przy gorączce u niemowlaka należy pamiętać o jak najczęstszym przystawianiu dziecka do piersi, aby się nie odwodniło.

Syropy przeciwgorączkowe

Przy temperaturze ponad 38,5ºC przed wizytą u lekarza nawet najmniejszemu maluchowi podaje się ibuprofen lub paracetamol w syropie (przeznaczonym dla niemowląt). Czopek można zastosować, jeśli dziecko nie ma biegunki.

Gorączka u niemowlaka - kiedy należy zgłosić się do lekarza?

U dzieci mających mniej niż 3 miesiące gorączka zawsze wymaga szybkiej konsultacji z pediatrą, a u noworodka – natychmiastowej.

Gorączce u niemowlaka mogą towarzyszyć różne objawy:

• duszność,
• rozpaczliwy płacz,
• kłopoty z oddychaniem,
• drgawki,
• biegunka,
• wymioty,
• niechęć do jedzenia i picia,
• osłabienie,
• senność,
• silne pobudzenie,
• zatrzymanie moczu,
• światłowstręt,
• czerwone plamy na skórze.

W powyższych przypadkach niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza. Stany podgorączkowe u dziecka również należy wyjaśnić. Konsultacji z lekarzem wymaga w niewielkim stopniu podwyższona temperatura, utrzymująca się dłużej niż 7 dni.

Wypowiedź pediatry na temat gorączki u dziecka