Czkawka u dziecka

Co to jest czkawka?

Czkawka u dziecka jest naturalną reakcją na czynniki zewnętrzne. Jest reakcją na chwilowe zakłócenie pracy przepony malucha. Podczas nagłych wdechów może pojawić się mimowolny odgłos na skutek skurczów mięśni przepony i krtani. Skurcze te spowodowane są drażnieniem przepony oraz jej nerwów. Częste występowanie czkawki u niemowlaka może wynikać z niedostatecznego rozwinięcia układu nerwowego oraz słabo rozwiniętego mięśnia przeponowego. Mimo że brzmi to poważnie, jest to naturalny proces. Wraz z wiekiem częstotliwość występowania czkawki u dziecka będzie się zmniejszała.

Występowanie czkawki u dziecka

Czkawka u dziecka może mieć różne przyczyny i pojawiać się w różnych sytuacjach:

• podczas karmienia – dzieci często jedzą bardzo szybko i zasysają powietrze wraz z pokarmem, co może powodować czkawkę (ale też kolkę); u malucha karmionego naturalnie występowanie czkawki po jedzeniu może być spowodowane nieprawidłowym uchwyceniem sutka przez dziecko; podczas karmienia butelką czkawka może być następstwem niecałkowitego wypełnienia smoczka pokarmem lub zbyt dużą dziurką w smoczku butelki;
• po karmieniu może wystąpić tak zwana czkawka pokarmowa (najczęstszą przyczyną czkawki u dziecka jest przepełniony brzuszek – układ pokarmowy nie radzi sobie z dużą ilością pokarmu; czkawka zniknie, gdy zawartość żołądka trochę się zmniejszy, więc nie ma powodu do zmartwień);
• za dużo powietrza w przewodzie pokarmowym;
• niska temperatura (najczęściej występuje podczas kąpieli, gdy maluch zostaje wyjęty z wanienki, która była wypełniona ciepłą wodą – zanim zostanie okryty ręcznikiem może zacząć czkać; dolegliwość ta zniknie, gdy maluchowi zrobi się ciepło);
• podczas śmiechu (dziecko śmiejąc się łyka powietrze, czego następstwem jest czkawka).

Sposoby na czkawkę dziecka

Czkawka u dzieci jest niegroźna. Warto jednak pamiętać, iż nie wolno stosować takich samych metod przezwyciężenia czkawki co u dorosłych. Dziecka nie wolno straszyć bądź wstrzymywać jego oddechu. Lepiej poczekać aż dolegliwość sama ustanie. Pozbycie się czkawki jest możliwe, jeśli wiemy, co ją wywołało.

W wielu przypadkach można zapobiec czkawce u dziecka:

1. Podczas karmienia należy pamiętać o właściwym przystawieniu dziecka do piersi oraz o prawidłowym ułożeniu malucha. Natomiast w trakcie karmienia butelką trzeba zawsze pamiętać, aby smoczek butelki był wypełniony pokarmem, co zapobiegnie zapowietrzaniu.
2. Po karmieniu zawsze należy pamiętać, aby dziecku się odbiło. Jeśli czkawka u dziecka mimo wszystko się pojawi, karmionego naturalnie malucha można na krótko przystawić do piersi.
3. Noszenie dziecka w pozycji pionowej pomaga w szybszym pozbyciu się czkawki.
4. Należy upewnić się, że maluch nie zmarzł. Najlepszą metodą jest sprawdzenie karku dziecka. Kiedy dziecko ma chłodny kark, pomoże okrycie kocem, właściwe ubranie oraz przytulenie.
5. Nakarmienie dziecka (regularne przełykanie może zmienić rytm oddechu dziecka).
6. Zmiana pozycji dziecka. Malucha należy położyć na brzuchu oraz delikatnie poklepać go po plecach.
7. Wyjście na spacer (zmiana rytmu oddychania na świeżym powietrzu).

Rodzice powinni być cierpliwi. Kiedy zastosowane metody nie pomagają, prędzej czy później objawy przejdą same.

Czytaj również: Kostniakomięsak (osteosarcoma) – co to jest? Przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, rokowanie

Kiedy czkawka powinna zaniepokoić rodziców?

Trwająca bardzo długo czkawka u dziecka to sygnał alarmowy dla rodziców. Kiedy czkawka trwa nawet do kilku godzin i mimo zastosowania różnych metod nie ustaje, należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.

Częste oraz uporczywe czkawki mogą wskazywać na refluks żołądkowo-przełykowy. Wtedy czkawka u dziecka może utrudniać regularne karmienie czy nawet zakłócać sen dziecka. W takim przypadku konieczna jest także konsultacja z lekarzem pediatrą. Efektem długo utrzymującej się czkawki mogą być choroby jamy brzusznej, ośrodkowego układu nerwowego czy zaburzenia metaboliczne.