Zastrzał palca – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Czym jest zastrzał palca?

Zastrzał na palcu (panaritium) częściej rozwija się w obrębie dłoni, rzadziej nóg. Istotą tego schorzenia jest powstanie stanu zapalnego, który rozwija się pod wałem płytki paznokciowej, co oznacza, że obejmuje skórę pod przyśrodkową i boczną jej częścią. Jest to ropne zapalenie wywołane zakażeniem bakteryjnym lub grzybiczym spowodowanym zwykle przez konkretne grypy patogenów, takie jak: paciorkowiec, gronkowiec, Pseudomonas, C. Albicans.

Zastrzał w palcu jest ostrym zapaleniem bakteryjnym dłoniowej części palców ręki, nie zaś samego paznokcia. Obejmuje skórę oraz tkankę podskórną, może szerzyć się nawet na struktury kostne, ścięgniste i stawowe. W przypadku rąk najczęściej obejmuje palec wskazujący, a na stopach – palucha.

Więcej o zastrzale kostnym i ścięgnistym przeczytaj tutaj.

Zastrzał paznokcia – jakie są przyczyny?

Wśród bezpośrednich przyczyn wymienia się m.in. uraz jego okolicy – uszkodzenie tkanek stanowi wrota do wnikania bakterii i rozwoju zakażenia. Schorzenie to może się rozwinąć również w wyniku nieprawidłowo wykonanego zabiegu manicure lub pedicure czy nadmiernego wycięcia skórek wokół paznokcia. Inne przyczyny stanowi ponadto: obgryzanie paznokci, nieprawidłowa higiena lub wrastający paznokieć.

Do uszkodzenia skóry wokół płytki paznokciowej może dojść także podczas: prania, zmywania naczyń, uderzenia. Zastrzałowi paznokcia sprzyja także długotrwałe i częste moczenie rąk oraz choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca.

Przeczytaj też: Wybity palec – przyczyny i objawy

Objawy – ropa pod paznokciem i ból

Zastrzał paznokcia (palca) przebiega zwykle jako ostre zapalenie wału paznokciowego, ale może być też procesem przewlekłym. Uszkodzenie palca przy paznokciu objawia się jako:

• ostry i silny ból palca ręki oraz w jego obrębie (wokół), który stopniowo się nasila także pod wpływem ruchu, ucisku, dotyku, wysokiej temperatury, etc;
• obrzęk palca, opuchlizna pojawia się głównie w okolicy wału otaczającego paznokieć,
• guzek, zgrubienie na palcu, czyli zazwyczaj żółty pęcherz z ropą obok lub nad paznokciem;
• ropa pod paznokciem widoczna po boku paznokcia;
• zaczerwienie skóry palca otaczającej płytkę paznokciową, skóra jest rozpalona i tkliwa.

W przypadku gdy zastrzał wywołany jest pałeczką ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), mamy do czynienia z zabarwieniem sinawym lub zielonkawym paznokcia i skóry, która go otacza.

Nieleczony zastrzał w palcu prowadzi do nasila się stanu zapalnego – opuchlizna palca jest coraz większa, pojawia się pulsujący ból palca wokół paznokcia. Ucisk wału paznokciowego prowokuje ewakuację (wypływanie) treści ropnej. W dalszej kolejności może pojawić się gorączka, a nawet dreszcze. W skrajnych przypadkach niepodjęcie leczenia może skutkować groźnymi powikłaniami, takimi jak np. bakteryjne zakażenie organizmu, znane jako sepsa.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Jakie domowe sposoby pomagają na zastrzał podskórny?

Co robić, kiedy opuchnięty palec boli, dolegliwości bólowe mają charakter pulsujący, a pod paznokciem zbiera się ropa? Leczenie zastrzału zależy od rozległości zakażenia. Niewielkie zaczerwienienie i znikoma bolesność obok paznokcia wymagają jedynie leczenia zachowawczego. Stosuje się ciepłe okłady z użyciem wody i szarego mydła. Woda nie może być gorąca, gdyż podrażniałaby skórę. Łagodzą one stan zapalny, zmniejszają ból i opuchliznę palca wokół paznokcia.

Warto stosować okłady łagodzące obrzęk, świąd i ból. Mogą być wykonane z rumianku. Można zastosować też Rivanol, żel chłodzący, np. zawierający aloes i zmniejszający opuchliznę. Część pacjentów stosuje maść ichtiolową, trzeba jednak pamiętać, by nie nakładać jej na otwarta ranę. Ten preparat bez recepty pozwala przyspieszyć usuwanie ropy spod paznokcia.

To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?

Można spróbować zastosować maść z antybiotykiem na rany (np. Tribiotic). Maść na zastrzał bez recepty powinna ograniczyć dolegliwości i zwalczać miejscowo stan zapalny.

Na zastrzał na palcu u dziecka można zastosować wspomniany okład z rumianku, a także okładać chore miejsce liśćmi z babki zwyczajnej, która pomaga wyciągać ropę z rany. Sprawdzi się także napar z szałwii. Stosując go należy zamoczyć wacik higieniczny w roztworze i przykładać na miejsce objete stanem zapalnym.

Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?

Leczenie zastrzału na palcu

Obecność ropnych pęcherzy na palcu, które utrzymują się przez długi czas i nie wykazują oznak ewakuacji ropy, jest wskazaniem do wdrożenia leczenia chirurgicznego – wał paznokciowy zostaje nacięty w celu ewakuacji treści pęcherzyków. Leczenie zastrzału skórnego polega na wykonaniu podłużnego nacięcia w miejscu pogrubiałego naskórka i następczej ewakuacji zalegającej pod nim treści ropnej. Znieczulenie jest przewodowe (miejscowe), przez co zabieg nie boli.

Czasami stan zapalny toczy się także pod płytką paznokciową i konieczne jest wycięcie okienka celem drenaży ropnia. Wrastający paznokieć jest wskazaniem do częściowego lub całkowitego usunięcia płytki paznokciowej. Zdarza się, że przed wycięciem podejmuje się próbę leczenia za pomocą specjalnej klamry na wrastające paznokcie, która unosi płytkę. W przypadku dużych pęcherzy ropnych stosuje się antybiotyk miejscowo, rzadziej doustnie. Tylko u chorych z obniżoną odpornością wdraża się antybiotykoterapię doustną.

Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?

Jakie mogą być powikłania?

Zdarza się, że zastrzał okołopaznokciowy przybiera postać przewlekłą. W celu zapobiegania zaostrzeniom trzeba unikać moczenia rąk oraz urazów zajętej okolicy. Ważne jest właściwe wykonywanie zabiegów kosmetycznych. Po doznaniu urazu zaleca się dokładne umycie i zdezynfekowanie powstałej rany.

Przewlekający się stan zapalny wokół paznokcia i wokół niego może szerzyć się głębiej, do tkanek położonych pod płytką paznokcia. Zakażenie pod wałem paznokcia prowadzi do powstania ropnia, który stopniowo wypełnia się treścią – w efekcie dochodzi do niszczenia płytki. Tworzą się przebarwienia, pofałdowania i zgrubienia na płytce paznokciowej. Długo nieleczony zastrzał palca może prowadzić nawet do całkowitego zniszczenia paznokcia.