Potnica (wyprysk dyshydrotyczny) – przyczyny, objawy, leczenie

Potnica – co to za choroba skóry? Jakie są przyczyny?

Potnica jest rodzajem choroby skóry (dermatologicznej) obejmującej dłonie lub stopy. Zwiększoną zapadalność na tę chorobę zanotowano u pacjentów w młodym oraz średnim wieku. Statystycznie częściej do pojawienia się choroby dochodzi w okresie wiosennym oraz letnim. Opisywane schorzenie określa się również mianem wyprysku potnicowego, wyprysku dyshydrotycznego lub wyprysku pęcherzykowego.

Wzrost temperatury otoczenia zwiększa potliwość dłoni i stóp. Dodatkowo słabo wentylowane obuwie przyczynia się do stworzenia wilgotnego otoczenia stóp, co zwiększa ryzyko pojawienia się wyprysku potnicowego. Wzmożona potliwość nie jest jednak przyczyną wystąpienia potnicy, a jedynie czynnikiem sprzyjającym jej powstaniu.

Czynniki wywołujące potnicę można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne. Do czynników zewnętrznych zalicza się stosowane przez pacjentów leki czy alergeny kontaktowe. Do czynników wewnątrzustrojowych sprzyjających potnicy zalicza się: zakażenia bakteryjne i grzybicze, uogólniony odczyn alergiczny, a także przyczyny idiopatyczne.

To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?

Pęcherze i wysypka na skórze – czy to potnica?

Głównym objawem potnicy jest wystąpienie wysypki na skórze o charakterze pęcherzyków. Wyprysk potnicowy zlokalizowany jest w okolicy bocznej palców z wyjątkiem palucha. Praktycznie nie występuje po stronie grzbietowej i dłoniowej ręki. Jeśli chodzi o stopę, zmiany skórne o charakterze wyprysków pęcherzykowych można spotkać po stronie podeszwowej stóp. Objawem potnicy jest pojawienie się licznych, drobnych pęcherzyków lub grudek na skórze o typowej lokalizacji.

Jeśli zmiany skórne znajdują się blisko siebie mogą się łączyć, tworząc większe pęcherze. Wyprysk potnicowy przeważnie wypełniony jest przezroczystym płynem. Czasami o charakter żółtej ropy. Może wystąpić także uporczywe swędzenie skóry.

Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?

Potnica a stan zapalny skóry i nadżerki

Potnica może mieć przebieg łagodny lub zaostrzony. Różnica polega na nasileniu się objawów. Przebieg łagodny objawia się wysypką pod postacią licznych, drobnych pęcherzyków na skórze, które mogą się złuszczać. Skóra, na której występują pęcherzyki, ma rumiany odcień, co może wskazywać na stan zapalny skóry.

W zaostrzonym przebiegu obserwuje się tworzenie nadżerek oraz twardej skorupy na dłoniach i stopach. Skorupa może ulec bolesnym pęknięciom. Wykwitom na skórze może towarzyszyć swędzenie dłoni i stóp.

To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie

Zmiany i wykwity skórne – co robić?

Pacjenci, którzy zauważą niepokojące zmiany skórne na dłoniach lub stopach powinni zgłosić się do lekarza. Specjalista wykona odpowiednie badania w celu ustalenia przyczyny potnicy. Będzie konieczne wykonanie testów alergicznych lub badań w kierunku grzybicy (badanie mykologiczne).

Diagnostykę wyprysku potnicowego przeprowadza się oglądając wykwity skórne wraz z ich lokalizacją. Lekarz na podstawie tych danych może zróżnicować potnicę z innymi chorobami dermatologicznymi, np. grzybicą dłoni, rumieniem wielopostaciowym czy atopowym zapaleniem skóry.

Wyprysk potnicowy (pęcherzykowy) – jak leczyć?

W leczeniu miejscowym stosuje się specjalne kremy i maści zawierające antybiotyki lub glikokortykosteroidy. Należy pamiętać, aby nie stosować tych leków przewlekle.m Wspomagająco w leczeniu potnicy można zastosować fototerapię, maść cynkową, maści z wyciągiem z aloesu lub okłady z roztworu soli. W terapii potnicy ważne jest osuszanie miejsc dermatologicznie zmienionych oraz odkażenie powstałych nadżerek.

Najważniejszym postępowaniem w leczeniu potnicy jest eliminacja czynnika wywołującego wyprysk. Jeżeli przyczyną wyprysku pęcherzykowego jest grzybica, należy wdrożyć leczenie przeciwgrzybicze. Usunięcie pierwotnej przyczyny sprawi, że wyprysk potnicowy ustąpi samoistnie w ciągu kilku lub kilkudziesięciu dni.

W przypadku wystąpienia uporczywego świądu skóry należy stosować leki przeciwświądowe. Jeśli przyczyną pierwotną jest alergia, należy zastosować doustne leczenie antyalergiczne (leki antyhistaminowe). Pomoże to w eliminacji podstawowej przyczyny oraz załagodzi objawy miejscowe.

Duże i rozległe wykwity na skórze lekarz może naciąć, ewakuując tym samym zgromadzony w pęcherzykach płyn surowiczy, po czym wprowadzić lek z antybiotykiem lub glikokorykosteroidem do środka pęcherzyka.