MCHC morfologia – co to jest, poniżej normy, podwyższone, w ciąży, u dziecka

MCHC – co to jest?

Morfologia należy do najczęściej wykonywanych badań krwi. Jednym z elementów morfologii krwi są tzw. wskaźniki czerwonokrwinkowe. Obliczane są one na podstawie wyników innych badań wykonywanych w morfologii: liczby krwinek czerwonych RBC, stężenia hemoglobiny Hb oraz hematokrytu Ht. Wskaźniki czerwonokrwinkowe to:

• MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych (skrót od mean corpuscular hemoglobin concentration),
• MCV – średnia objętość krwinki czerwonej,
• MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej.

W jakim celu badanie MCHC oznaczane jest w morfologii krwi? Zarówno podwyższony poziom MCHC, jak i wynik poniżej normy może wskazywać na patologię.

Czytaj również: Niska hemoglobina – przyczyny

Morfologia MCHC – po co badać?

Hemoglobina to białko transportowe, odpowiedzialne za przenoszenie tlenu przez erytrocyty. Poziom hemoglobiny oznaczany jest przede wszystkim w diagnostyce niedokrwistości, jednak wielkość tego parametru wykazuje zmienność. Wyniki oznaczenia hemoglobiny zależą bowiem od wieku, płci, a także wielkości hematokrytu.

Z kolei MCHC morfologia nie zależy od wieku czy płci, ponadto ocenia zawartość hemoglobiny w krwinkach czerwonych, a nie określonej objętości krwi. Dzięki temu można ocenić stopień wysycenia erytrocytów hemoglobiną, także w stanach przebiegających ze zmianą hematokrytu (niedokrwistości i nadkrwistości).

Wynik krwi MCHC uzyskiwany jest poprzez obliczenie ilorazu stężenia hemoglobiny we krwi oraz wartości hematokrytu.

Kiedy wykonuje się badanie krwi MCHC?

Poziom MCHC w morfologii określany jest rutynowo w przypadku wykonywania morfologii z rozmaitych wskazań. Wielkość MCHC ma szczególne znaczenie w przypadku podejrzenia anemii. Najczęściej badanie MCHC (morfologia) wykonywane jest przy pojawieniu się następujących objawów anemii:

• bóle i zawroty głowy,
• bladość skóry i błon śluzowych,
• kołatanie serca,
• osłabienie siły mięśniowej,
• omdlenia,
• przyspieszony oddech i duszności,
• drętwienie kończyn.

Wskazaniem do badania MCHC może być także podejrzenie odwodnienia, które nasunąć może wystąpienie takich symptomów jak suchość w jamie ustnej, bóle głowy, niewielka objętość moczu czy wzmożone pragnienie.

MCHC – norma – jaki wynik w morfologii jest prawidłowy?

Norma MCHC we krwi to 32–36 g/dl, czyli 20–22 mmol/l. Wyniki badań krwi MCHC muszą być interpretowane wyłącznie z innymi parametrami morfologii. Jeżeli wynik nieznacznie różni się od wartości referencyjnych (np. MCHC 31,6 czy 36,3), a reszta parametrów jest prawidłowa, nie ma powodu do obaw.

Należy pamiętać, że normy mogą być nieco inne – zależnie od tego, gdzie została wykonana analiza; ponadto laboratoria pracują na różnych odczynnikach.

MCHC morfologia – jak wygląda?

W celu oznaczenia wartości wskaźnika MCHC konieczne jest wykonanie morfologii krwi. Badanie to wykonywane jest przez pobranie próbki krwi żylnej. Pacjent powinien pojawić się w laboratorium na czczo, czyli co najmniej 10–12 godzin od spożycia ostatniego posiłku w dniu poprzedzającym badanie.

Z próbki krwi wykonywane jest pełne badanie morfologiczne, którego interpretacja wymaga znajomości wyników badań wszystkich poszczególnych parametrów, w tym MCHC. Czas oczekiwania na wynik to 1 dzień roboczy, a cena morfologii to około 10–12 zł.

MCHC podwyższone – co oznacza taki wynik badań?

Morfologia MCHC powyżej normy najczęściej świadczy o odwodnieniu organizmu. Ciężkiemu odwodnieniu towarzyszy bowiem zwiększenie koncentracji hemoglobiny w krwinkach czerwonych. Rzadziej zbyt wysokie MCHC towarzyszy sferocytozie krwinek czerwonych, w przebiegu której dochodzi do zmian w kształcie erytrocytów i spadku objętości komórek.

Lekko podwyższone MCHC może towarzyszyć hiperlipidemii – wówczas wysoki poziom lipidów ingeruje w proces analityczny, prowadząc do zwiększenia mętności osocza i fałszywie zawyżonego wyniku MCHC.

MCHC podwyższone w ciąży wynika najczęściej z odwodnienia towarzyszącego wymiotom w pierwszym trymestrze ciąży.

MCHC poniżej normy w badaniu krwi – co to znaczy?

MCHC obniżone najczęściej wskazuje na niedokrwistość z niedoboru żelaza. W przebiegu tej anemii dochodzi do obniżenia syntezy hemoglobiny, co prowadzi do niskiego poziomu MCHC. Na tego typu rodzaj niedokrwistości narażone są szczególnie kobiety w okresie rozrodczym, które doświadczają obfitych krwawień miesięcznych. Inne czynniki ryzyka to dieta uboga w żelazo (zwłaszcza wegetariańska), krwawienia i krwotoki oraz biegunki i zaburzenia wchłaniania. Z powodu występowania anemii z niedoboru żelaza u ciężarnej możliwe jest uzyskanie obniżonego MCHC w ciąży.

Kiedy w morfologii MCHC jest za niskie, przyczyną może być też inny rodzaj niedokrwistości – niedokrwistość syderoblastyczna, w przebiegu której syntetyzowane są nieprawidłowe krwinki czerwone, czyli syderoblasty zawierające żelazo pozahemowe.

MCHC za niskie w wyniku badania krwi może występować w przebiegu talasemii, czyli wrodzonego zaburzenia syntezy hemoglobiny, prowadzącego do powstania nieprawidłowych łańcuchów hemoglobiny i rozpadu erytrocytów. Kolejną przyczyną MCHC poniżej normy jest przewodnienie organizmu.

MCHC u dziecka – wysokie i niskie

Fizjologicznie może występować nieco większe MCHC u dziecka po porodzie – u noworodka i niemowlaka wystąpią nieco wyższe wartości MCHC. U starszych dzieci MCHC podwyższone wynika najczęściej z odwodnienia w przebiegu gorączki i wymiotów. Z kolei niskie MCHC w morfologii u dzieci wynika zazwyczaj z anemii z niedoboru żelaza.