Białko w moczu – przyczyny, objawy, leczenie, co oznacza białkomocz

Białko w moczu a badanie ogólne moczu

Białko w moczu nie powinno być obecne. Oznaczenie tego parametru możliwe jest w trakcie badania ogólnego moczu. Badanie to pozwala na ocenę, czy występują nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek, np. choroby nerek. Rzadko, w niektórych stanach, wymienionych poniżej, białko w moczu pojawia się fizjologicznie (jest to tak zwany białkomocz fizjologiczny).

Ogólna klasyfikacja przyczyn białkomoczu zakłada, że istnieje białkomocz przednerkowy, którego przyczyną jest przechodzenie dużej ilości białek występujących w osoczu do moczu, co może prowadzić do uszkodzenia nerek (hemoglobinuria, mioglobinuria, białko Benca-Jonesa. Kolejnym rodzajem jest białkomocz nerkowy. W tym przypadku dochodzi do strukturalnego oraz czynnościowego uszkodzenia cewek nerkowych, a także kłębuszków. Jako ostatni należy wymienić białkomocz pozanerkowy. Jego przyczyną są przeważnie stany zapalne dróg moczowych. W tym przypadku dochodzi do wydzielania białka przez cewki dalsze.

Na czym polega i jak wygląda badanie oznaczania białka w moczu? Badanie może być przeprowadzone z pojedynczej próbki, z dobowej zbiórki moczu, a także pasków testowych, które są wygodną formą kontroli obecność białka w moczu, ale niestety niezbyt czułą. Paski takie są najbardziej wrażliwe na albuminy, w mniejszym stopniu na globuliny.

Zobacz też: Kolor moczu a choroby

Białkomocz – jakie są przyczyny białka w wynikach moczu?

Zdrowe nerki w ciągu doby mogą wydalać 250 mg białka z moczem (nie więcej). Mniej czułe badanie nie wykrywa takiej ilości. Przyczyn białkomoczu jest wiele, oprócz wymienionych wyżej stanów, kiedy można rejestrować białkomocz fizjologiczny, należy pamiętać o stanach chorobowych, które mogą wywołać białkomocz patologiczny, np. sarkoidoza czy anemia sierpowata.

Do pozostałych przyczyn białka w moczu zalicza się:

• zakażenia dróg rodnych u kobiety,
• przerost gruczołu krokowego u mężczyzn,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca (nefropatia cukrzycowa – uszkodzenie nerek w przebiegu cukrzycy i neuropatia w przebiegu cukrzycy),
• wzrost stężenia białek w surowicy, które mogą przejść do moczu,
• zakażenie kiłą,
• wirusowe zapalenie wątroby.

Białko w moczu pojawia się jednak głównie w przebiegu chorób nerek, takich jak: zakrzepica żyły nerkowej, uszkodzenie miąższu nerek, ostre lub przewlekłe zapalenia kłębuszków nerkowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zaawansowana niewydolności nerek, zespół nerczycowy, choroby wrodzone nerek czy nowotwory nerek.

Białko w moczu – co oznacza? Jakie są objawy białkomoczu?

Badanie moczu, a w tym wykrywanie białka stanowi bardzo ważny element diagnostyczny, w celu wykrywania poszczególnych chorób. Dorosły człowiek kontrolnie powinien takie oznaczenie wykonywać raz w roku (badanie ogólne moczu). Nie każdy wynik badania moczu (wskazujący na obecność białka) jest równoznaczny z toczącym się procesem chorobowym.

Wśród objawów białkomoczu należy wymienić:

• pienienie moczu,
• skąpomocz, czyli zmniejszone wydalanie moczu w ciągu doby,
• zmiany na skórze – w poszczególnych okolicach ciała mogą pojawić się obrzęki.

W zaawansowanych przypadkach dochodzi do zblednięcia skóry i wodobrzusza.

Białkomocz fizjologiczny pojawia się w przypadku: stosowania diety bogatej w białko, ekspozycji ciała na długotrwałe działanie wysokiej temperatury, znacznego wysiłku fizycznego, niekontrolowanej i źle leczonej cukrzycy, wysokiej gorączki, długotrwałej pozycji stojącej, a także ciąży (białkomocz w ciąży).

Jest to stan przejściowy i określany jako białkomocz fizjologiczny. Jeśli występuje chwilowo, nie powinien stanowić powodu do obaw. Natomiast jeżeli jest to stan przewlekły, należy odnaleźć przyczynę.

Białkomocz a choroby układu moczowo-płciowego

Obecność białkomoczu wraz z bakteriami w moczu może wskazywać na zakażenie układu moczowego. Wówczas najlepsze rozwiązanie stanowi wdrożenie leczenia przeciwbakteryjnego oraz uzyskanie porady u urologa.

U kobiet białkomocz może wystąpić w przebiegu infekcji pochwy (mogą towarzyszyć jej upławy), wizyta u ginekologa powinna zaradzić problemom.

Mężczyźni, przeważnie po 50. roku życia, często borykają się z problemem rozrostu prostaty – i to ona w tym przypadku może być głównym przyczyną białkomoczu – w tym przypadku również należy zgłosić się po poradę do urologa, wykonać podstawowe badania (USG prostaty, oraz oznaczenie PSA). Jeżeli przyczyna bezpośrednio dotyka nerek, należy zgłosić się do nefrologa w celu ustalenia przyczyny schorzenia, a następnie wprowadzić leczenie przyczynowe.

Białko w moczu u dzieci natomiast, tak jak w przypadku dorosłych, może oznaczać poważniejsze schorzenia lub występować z przyczyn fizjologicznych, np. w przypadku gorączki.

Wypowiedź nefrologa na temat białka w moczu