Badanie kału (posiew) na salmonellę – nosicielstwo salmonelli

Czym jest badanie na nosicielstwo salmonelli?

Wykonanie badania kału na salmonellę jest niezbędne w przypadku ubiegania się o pracę związaną z kontaktem z żywności (w sklepach, restauracjach). Zarażenie bakterią może mieć poważne konsekwencje dlatego przeprowadza się te profilaktyczne badania sanitarno-epidemiologiczne. Badanie wykonuje się z próbki kału zebranej w ciągu 3 dni (3 oddzielne próbki oddawane przez 3 kolejne dni).

Salmonella jest bakterią z rodziny Enterobacteriaceae, która wywołuje ciężkie zatrucia żołądkowo-jelitowe. Do zarażenia może dojść w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorymi pacjentami, personelem medycznym, dziećmi lub za pośrednictwem skażonego pokarmu. Zarazić można się również w wyniku kontaktu z przedmiotami używanymi przez osobę, która jest zarażona Salmonellą.

Przed podjęciem pracy związanej z gastronomią lub kontaktem z innymi ludźmi zaleca się wykonanie badań sanitarno-epidemiologicznych w kierunku nosicielstwa bakterii Salmonella oraz Shigella. Badania pod kątem nosicielstwa bakterii Salmonella można wykonać w specjalnych stacjach sanitarno-epidemiologicznych w danym województwie.

Przebieg choroby wywołany pałeczką Salmonelli może przebiegać pod kilkoma postaciami. Niekiedy człowiek nie wie, że został zarażony, ponieważ przebieg choroby jest bezobjawowy lub objawy są na tyle łagodne, że przypominają zwykłe zatrucie pokarmowe.

Salmonelloza może mieć również ciężki przebieg (silne bóle brzucha, uporczywe biegunki, gorączka). Wówczas konieczne będzie leczenie Salmonelii (najczęściej w szpitalu), w przeciwnym razie może dojść do poważnych powikłań ustrojowych. Salmonelloza może doprowadzić do zakażenia narządów wewnętrznych, stawów, a także do sepsy.

Kto powinien wykonywać badanie na nosicielstwo Salmonelli?

Badanie na nosicielstwo bakterii (posiew kału) powinny wykonać osoby, które chcą podjąć pracę związana z żywnością, lekami, a także wymagającą kontaktu z innymi ludźmi. Badania do książeczki sanepidowskiej muszą wykonać pracownicy:

• gastronomi – kelnerzy, kucharze, barmani;
• hurtowni żywność lub zakładów produkujących żywność;
• ochrony zdrowia – lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, sanitariusze, farmaceuci;
• salonów piękności – kosmetyczki, fryzjerki;
• szkół, przedszkoli, żłobków, opiekunowie koloni;
• transportu publicznego – kierowcy, piloci;
• mający bezpośredni kontakt z klientem – kasjerzy, recepcjonistki, bankierzy;
• oraz uczniowie, studenci kształcący się w kierunku ww. wymienionych zawodów oraz innych, które są związane z kontaktami międzyludzkimi i potencjalnie mogą stanowić źródło rozprzestrzeniania choroby.

Jak pobrać kał do badania?

Badanie na nosicielstwo wymaga dostarczeni trzech próbek kału. By je pobrać, należy zaopatrzyć się trzy jałowe, specjalne pojemniki na kał. Można je kupić w aptece lub otrzymać w stacji sanitarno-epidemiologicznej danego województwa.

Materiał do badania zbiera się przez trzy kolejne dni. Każda wymazówka (probówka) jest przeznaczona na jeden dzień. Kał należy oddać do czystego pojemnika. Następnie za pomocą wymazówki pobiera się materiał do badania z kilku miejsc na stolcu. Wymazówkę z wyraźnym śladem kału umieszcza się w probówce z podłożem transportowym. W dniu następnym oraz kolejnym czynność tę należy powtórzyć. Każdą próbkę należy dokładnie opisać imieniem, nazwiskiem, a także datą i godziną pobrania materiału. Próbówki należy przechowywać w temperaturze lodówki lub oddawać je każdego dnia osobno.

Badanie sanepidowskie wymaga, aby trzeciego dnia po wykonaniu ostatniego wymazu, próbki oddać do specjalnego punktu wykonującego badania mikrobiologiczne. Wyniki powinny być gotowe po 3–4 dniach. Po ich otrzymaniu należy zgłosić się do lekarza medycyny pracy, aby na podstawie wyników wystawił książeczkę sanitarno-epidemiologiczną oraz wystawił zdolność do pracy.