Badanie HBeAg - co to, wskazania, jak czytać wynik

Badanie HBeAg - co badamy?

Wirusowe zapalenie wątroby typu B to schorzenie przenoszone drogą krwiopochodną, a także poprzez wydzieliny ludzkiego organizmu, w tym ślinę, spermę, łzy czy mleko. Im więcej cząsteczek wirusa, tym bardziej aktywny proces zapalny, oraz większe ryzyko zakażenia osób pozostających w najbliższym otoczeniu pacjenta.

Oznaczenie antygenu „e”, białka powstającego po rozpadzie cząsteczki dzielącego się wirusa, odzwierciedla szybkość namnażania się patogenów. Jego nazwa pochodzi od słowa „early”, czyli wczesny, ponieważ jego obecność we krwi można stwierdzić w pierwszych tygodniach od zakażenia, jeszcze przed pojawieniem się jakichkolwiek dolegliwości.

Fakt ten jest szczególnie ważny, ponieważ okres wylegania wynosi od 2 do nawet 6 miesięcy. W tym czasie pacjent nie ma żadnych dolegliwości, ale proces chorobowy się rozwija. Do badania pobiera się próbkę krwi żylnej lub izoluje surowicę, najczęściej w celu oznaczenia wszystkich markerów zakażenia wirusem WZW typu B. Pacjent powinien być na czczo, a na wynik oczekuje się około 4 dni. Badanie przeprowadzane jest metodą immunochemiczną.

Badanie HBeAg - wskazania do badania

W diagnostyce WZW typu B powszechnie wykorzystuje się kilka markerów laboratoryjnych, są to najczęściej antygen Hbs i Hbe oraz poziom przeciwciał anty-HBc, anty-HBs i anty-HBe w klasach IgM i IgG. Na podstawie konstelacji uzyskanych wyników określa się, czy i z jaką postacią zakażenia mamy do czynienia.

Poziom HbeAg pozwala odróżnić aktywny proces zapalny od nosicielstwa, a także określić ryzyko przenoszenia choroby na osoby pozostające w kontakcie z pacjentem.

Jest to szczególnie ważne dla kobiet w ciąży. W przypadku nosicielki z ujemnym wynikiem HbeAg, ryzyko przeniesienia choroby na płód wynosi około 10 %, natomiast jeśli matka jest HbeAg dodatnia, ryzyko to wzrasta aż do 90 %. Stąd też celowe jest przeprowadzanie badania w okresie ciąży, aby móc zastosować określone leczenie u noworodka zaraz po przyjściu na świat.

Badanie HBeAg - interpretacja wyniku

Stwierdzenie wysokiego miana HbeAg świadczy o aktywnym procesie zapalnym, czyli ostrym wirusowym zapaleniu wątroby w przypadku wykrycia do 11 miesięcy od zakażenia, lub przewlekłym aktywnym wirusowym zapaleniu wątroby, jeśli oznaczenia dokonano po tym okresie.

Oprócz tego, jak już wspomniano, marker HbeAg odzwierciedla poziom namnażania się wirusa i pozwala na określenie potencjalnej zakażalności. Niestety, istnieją zmutowane odmiany wirusa, które nie wytwarzają antygenu e, w takim przypadku, mimo ujemnego wyniku badania, pacjent może być zakażony. Na szczęście, zdarza się to rzadko, typowo u osoby z rozpoznanym zakażeniem wirusem WZW B na podstawie dodatniego wyniku na antygen Hbs, stwierdzenie ujemnego antygenu Hbe oznacza tak zwaną serokonwersję, czyli zaprzestanie namnażania się wirusa.

Choć nie zawsze jest to stan nieodwracalny, z reguły wiąże się z zakończeniem procesu chorobowego lub przejściem w proces przewlekły, ale o niewielkim stopniu zakaźności. Po zniknięciu antygenu HBe we krwi pojawiają się przeciwciała anty-HBe, które również zanikają po pewnym czasie.