Ezofagoskopia – na czym polega, przygotowanie do badania, wskazania i powikłania

Czym jest ezofagoskopia?

Ezofagoskopia jest badaniem endoskopowym, które umożliwia lekarzowi obejrzenie wnętrza przełyku pacjenta. Nazwa badania pochodzi od łacińskiej nazwy przełyku – łac.esophagus.

Przełyk jest strukturą łączącą gardło z żołądkiem. Odpowiada za transport pokarmu do żołądka. Jego długość wynosi średnio około 25 cm.W przełyku wyróżniono trzy zwężenia fizjologiczne, które mają znaczenie podczas wykonywania badania endoskopowego.

Za pomocą ezofagoskopu lekarz może ocenić wygląd błony śluzowej przełyku. Pozwala to uzyskać odpowiedź na pytanie, czy w obrębie przełyku istnieje stan zapalny, owrzodzenia, naloty, bądź inne zmiany patologiczne.

Badanie endoskopowe przełyku umożliwia również wykrycie takich nieprawidłowości jak:

• guzy w przełyku,
• uchyłki przełyku,
• żylaki przełyku,
• patologiczne zwężenia przełyku.

Istnieją dwa rodzaje ezofagoskopii:

• ezofagoskopia z użyciem wziernika sztywnego,
• ezofagoskopia z użyciem wziernika giętkiego.

Ezofagoskopia przełyku – kiedy bada się przełyk?

Ogólnym wskazaniem do wykonania ezofagoskopii przełyku jest podejrzenie występującej u pacjenta patologii w obrębie przełyku. U pacjenta mogą występować wówczas zaburzenia przełykania początkowo pokarmów stałych, później płynnych, a także ból podczas połykania.

Wskazaniami do zastosowania ezofagoskopu z wziernikiem sztywnym są m.in.:

• podejrzenie ciała obcego znajdującego się w obrębie przełyku,
• podejrzenie nowotworu przełyku,
• polipy przełyku,
• poszerzanie zwężeń przełyku,
• kontrola stanu ścian przełyku, po zażyciu przez pacjenta substancji żrących.

Wskazaniami do zastosowania giętkiego endoskopu są m.in.:

• zaopatrzenie żylaków przełyku
• możliwość rozszerzenie zabiegu endoskopowego o żołądek i dwunastnicę
• gdy istnieją przeciwwskazania do użycia wziernika sztywnego

Ta metoda stosowana jest głównie w celach diagnostycznych.

Za pomocą ezofagoskopu lekarz może pobrać materiał z podejrzanej zmiany w obrębie przełyku, a także wykonać drobne zabiegi.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania ezofagoskopii?

Przeciwwskazaniami do wykonania ezofagoskopii z użyciem wziernika sztywnego są:

• występujące u pacjenta przeciwwskazania do zastosowania znieczulenia ogólnego;
• istotne zmiany w obrębie kręgosłupa, przede wszystkim w odcinku szyjnym i piersiowym.

Przeciwwskazania do wykonania obu typów ezofagoskopii to m.in. :

• niedawny zawał serca;
• ostra niewydolność oddechowa;
• nadciśnienie tętnicze, które jest nieustabilizowane i niekontrolowane;
• zaburzenia krzepnięcia, w przypadku planowanej endoskopii terapeutycznej.

Endoskopia przełyku – jak się przygotować do badania przełyku?

Przygotowanie i przebieg ezofagoskopii z użyciem wziernika giętkiego jest taki sam jak w przypadku panendoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego. Pacjent musi pozostać na czczo na około 6 godzin przed planowanym badaniem. Endoskopia przełyku wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym, pacjent otrzymuje również leki uspokajające.

W przypadku ezofagoskopii z użyciem wziernika sztywnego konieczne jest zastosowanie znieczulenia ogólnego. Niezbędna będzie konsultacja anestezjologiczna i omówienie odpowiedniego przygotowania do zabiegu. Przed wykonaniem tej procedury wykonuje się również zdjęcie rentgenowskie. Podczas tego zabiegu pacjent leży na plecach, z lekko uniesioną głową na czas wprowadzenia endoskopu, później głowa pacjenta zostanie obniżona. Następnie lekarz ogląda dokładnie wnętrze przełyku, usuwa ewentualne ciała obce, pobiera wycinki do badania.

Powikłania po badaniu przełyku

W przypadku ezofagoskopii z użyciem wziernika giętkiego powikłania występują stosunkowo rzadko i wiążą się z zastosowaniem endoskopii terapeutycznej.

Do powikłań tych należą:

• przebicie przełyku,
• krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• zakażenie bakteryjne.

Ezofagoskopia z użyciem wziernika sztywnego jest procedurą bardziej inwazyjną. W tym przypadku powikłania mogą wiązać się również z koniecznością zastosowania znieczulenia ogólnego. W tym przypadku może wystąpić: przedziurawienie przełyku z towarzyszącym zapaleniem śródpiersia, zapalenie płuc. Może również dojść do uszkodzenia zębów, wystąpienia chrypki, zaburzeń połykania, duszności.