Słuchowe potencjały wywołane – badanie

Czym jest badanie słuchowych potencjałów wywołanych?

Badanie słuchowych potencjałów wywołanych jest badaniem elektrofizjologicznym, w którym bada się obecność określonych potencjałów powstających na różnych odcinkach drogi słuchowej w odpowiedzi na dźwięki o różnej intensywności, aplikowane do ucha pacjenta.

Dla zrozumienia tego skomplikowanego badania niezbędne jest poznanie anatomii drogi słuchowej. Ucho zewnętrzne i środkowe przewodzą i wzmacniają falę akustyczną. W uchu wewnętrznym, w narządzie spiralnym, znajdują się komórki zmysłowe rzęsate. Ich pobudzenie jest odbierane przez komórki dwubiegunowe ślimaka. Ze ślimaka zaś wychodzą włókna nerwowe, tworzące część ślimakową nerwu przedsionkowo-ślimakowego. Nerw ten dochodzi do znajdujących się w moście (części mózgowia) specjalnych struktur – jąder ślimakowych brzusznych i grzbietowych.

Z jądra grzbietowego wypustki nerwowe kierują się do wzgórków dolnych blaszki pokrywy przez tzw. wstęgę boczną, zaś z jąder brzusznych do jąder ciała czworobocznego. Impulsy słuchowe ze wzgórków dolnych kierują się do ciał kolankowatych przyśrodkowych, a stamtąd do kory słuchowej. Kora słuchowa to obszar kory mózgowej, w którym zachodzi interpretacja usłyszanych dźwięków – odebranie i zanalizowanie zawartych w nich informacji. Znajduje się w zakręcie skroniowym górnym mózgu.

To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?

Jak działa badanie słuchowych potencjałów wywołanych?

Słuchowe potencjały wywołane są obiektywną metodą oceny słuchu. Polegają na badaniu potencjałów czynnościowych na różnych piętrach drogi słuchowej.

Potencjały czynnościowe są sposobem organizmu na przekazywanie sygnału z komórki na komórkę. W stanie spoczynku, po obu stronach błony komórkowej panuje równowaga jonowa. Gdy do komórki dociera impuls, jony przemieszczają się i powstaje prąd. To właśnie ten prąd jest rejestrowany podczas badania potencjałów wywołanych. Po zadziałaniu bodźca akustycznego, elektrody umieszczone w specjalnych miejscach na ciele rejestrują fale potencjałów czynnościowych. Dzięki poznaniu, po jakim czasie oczekiwania pojawia się dana fala i jaki ma kształt, możliwe było przypisanie poszczególnych fal do etapów drogi słuchowej.

I tak,

• po ok. 1,5 milisekundach potencjał czynnościowych pojawia się w ślimaku,
• po 2,6 ms w jądrach ślimakowych,
• po 3,8 ms w składowej N3 wstęgi bocznej,
• po 5,0 ms w składowej N4 wstęgi bocznej.

Kolejno pojawiające się fale na krzywej odpowiadają potencjałom we wzgórkach dolnych, ciałach kolankowatych i korze słuchowej. Dzięki temu istnieje możliwość identyfikacji, po zmianie czasu pojawienia się lub kształtu fali, który z elementów drogi słuchowej został uszkodzony. Kształt fali nie zależy od siły bodźca ani snu, ale występują różnice osobnicze.

Czytaj również: Tympanometria – co to jest i na czym polega? Wskazania, przebieg badania, powikłania

Wskazania do badania słuchowych potencjałów wywołanych

Badanie słuchowych potencjałów wywołanych przeprowadza się jako badanie słuchu:

• u małych dzieci,
• innych osób, z którymi kontakt jest utrudniony,
• także w celu wykluczenia symulacji (orzecznictwo sądowo-lekarskie).

Jak wygląda badanie słuchowych potencjałów wywołanych?

Przed badaniem słuchowych potencjałów wywołanych należy umyć głowę, nie wolno stosować żadnych lakierów ani żeli do włosów.

Przed samą procedurą pacjent musi zostać dokładnie przebadany przez laryngologa. Po przeprowadzeniu tego badania, na czubku głowy, na płatku stymulowanego ucha i na środku czoła umieszcza się elektrody rejestrujące potencjały czynnościowe.

Następnie pacjent nakłada słuchawki, przez które słyszy dźwięki – bodźce akustyczne. Bodziec taki musi spełniać kilka warunków – przekraczać próg słyszalności, mieć standardową amplitudę, wysokość i natężenie. Podawany jest około 3000 razy, najpierw do jednego ucha, potem do drugiego. Podczas badania należy zgłaszać badającemu wszelkie nieprawidłowości – ból i zawroty głowy, nagłe osłabienie. Badanie trwa około godziny.

Po badaniu słuchowych potencjałów wywołanych pacjent może udać się domu. Jedynymi powikłaniami mogą być niewielki krwiak w miejscu wkłucia elektrody.

Przeciwwskazania do badania

Nie istnieją żadne przeciwwskazania do wykonywania badania słuchowych potencjałów wywołanych. Badanie jest całkowicie bezpieczne.