Zwierzęta a alergie

Co to jest alergia na zwierzęta?

Alergia na zwierzęta jest wynikiem bardzo silnej reakcji układu odpornościowego na alergeny, którymi w tym przypadku są białka zawarte w sierści, moczu, złuszczonym naskórku i ślinie zwierząt. Jednak czynnikiem charakteryzującym się największym potencjałem uczulającym (czyli zdolnością do wywołania objawów alergii) jest ślina zwierząt. Najczęściej spotykana jest alergia na psy i koty, co wynika głównie z największego kontaktu z tymi zwierzętami. Warto pamiętać również o tym, że jeśli u rodziców występuje alergia na zwierzęta, to prawdopodobieństwo jej wystąpienia u dziecka jest większe niż w populacji ogólnej.

Jakie są objawy alergii na zwierzęta?

Alergia ta może ujawnić się na wiele sposobów, a objawy mogą dotyczyć nie tylko układu oddechowego, ale także skóry czy oczu. Do najczęściej obserwowanych symptomów uczulenia na zwierzęta zaliczamy:

• katar sienny (wodnisty, obfity, pojawiający się po kontakcie z alergenami pochodzenia zwierzęcego),
• astma,
• zapalenie spojówek oczu (oczy są czerwone, mogą piec, szczypać i obficie łzawić),
• dolegliwości ze strony układu oddechowego (kaszel, uczucie drapania w gardle, w nosie, duszność, może pojawić się także chrypka, skurcz oskrzeli),
• wyprysk (po kontakcie alergenu zwierzęcego ze skórą chorego pojawić się mogą na niej grudki, pęcherzyki, zaczerwienienie, miejsce to może być obrzęknięte i swędzące, co sprzyja drapaniu i powstawaniu uszkodzeń naskórka),
• zapalenie pęcherzyków płucnych (spotykane głównie u osób z alergią na ptaki).

Zobacz też: Alergia wziewna – przyczyny, objawy, leczenie

Jakie zwierzęta uczulają najczęściej?

Alergią na zwierzęta, która spotykana jest zdecydowanie najczęściej, jest alergia na psy i koty. Wynika to głównie z tego, że to właśnie psy i koty są wielokrotnie wybierane na domowych pupili i tym samym kontakt z tymi zwierzętami, a także ekspozycja na ich ślinę czy sierść, jest największa. Najsilniejszymi alergenami w przypadku alergii na psy i koty są ich ślina, mocz, naskórek i sierść.

Kolejną często spotykaną alergią jest uczulenie na ptaki – dotyczy to głównie papug, kanarków, gołębi, ale też kur czy gęsi. Jest to w zdecydowanej większości przypadków uczulenie na pierze ptasie. Alergia na ptaki jest schorzeniem niebezpiecznym, gdyż pierze znacznie łatwiej niż alergeny ssaków (pies, kot) dostaje się do powietrza i z nim do naszych dróg oddechowych, powodując bardzo nasilone objawy uczuleniowe.

Zobacz też: Alergia w ciąży – jak leczyć?

Zdecydowanie rzadszym typem alergii jest alergia na zwierzęta futerkowe, takie jak chomik, świnka morska, mysz czy szczur. Najmocniejszymi alergenami pochodzącymi od tych zwierząt jest mocz w przypadku świnki morskiej, myszy i szczura, natomiast u królika najsilniejszy potencjał alergiczny wykazuje jego naskórek.

Innymi zwierzętami, które mogą wywołać objawy uczuleniowe, są konie. Ze wszystkich poznanych alergenów zwierzęcych to właśnie alergeny zawarte w naskórku i włosiu konia są najsilniejsze. U osób uczulonych niejednokrotnie samo wejście do pomieszczenia, gdzie wcześniej przebywało to zwierzę, może wywołać nasilone objawy alergiczne. Spotykane bywa również uczulenie na naskórek i sierść krów.

Czy istnieją zwierzęta bezpieczne dla alergików?

Oczywiście, nie wszystkie zwierzęta stanowią zagrożenie dla osób z alergią. Osoby uczulone na przykład na pierze ptasie niekoniecznie będą też uczulone na psy czy koty. Zdarza się, że chory prezentuje objawy alergiczne po kontakcie z niemalże każdym zwierzęciem, ale takie przypadki na szczęście są dość rzadkie. Zwierzętami, które nie powinny wywoływać objawów uczuleniowych i które można polecić alergikom, są między innymi:

• portugalski pies wodny,
• maltańczyk – rasa psa, która polecana jest osobom z alergią, ponieważ po pierwsze, nie gubi sierści, a po drugie, pies ten nie posiada sierści takiej jak inne psy. Ta przypomina budową ludzkie włosy, dzięki czemu nie uczula,
• niektóre gatunki psów rasy terrier, bichon, grzywacz chiński, hawańczyk, polski owczarek nizinny, pudle oraz sznaucery,
• koty rasy sfinks – zwierzę to nie posiada sierści, która często jest przyczyną uczulenia,
• niebieski kot rosyjski – kot ten w porównaniu do innych kotów wydziela zdecydowanie mniej substancji uczulających, dlatego może być polecony osobom z alergią o małym nasileniu objawów. U osób wykazujących silne uczulenie na koty niestety on również może wywoływać objawy,
• kot syberyjski, Devon Rex, kot balijski,
• jaszczurki i węże,
• rybki akwariowe.

Diagnostyka i leczenie alergii na zwierzęta

Jak w każdym przypadku alergii, największe znaczenie w diagnostyce przypisuje się rozmowie z lekarzem, czyli wywiadowi, podczas którego lekarz dowiaduje się o występujących u pacjenta objawach – ich charakterze i nasileniu oraz związku z narażeniem na potencjalny alergen, a także, czy objawy znikają, gdy nie ma kontaktu z alergenem. Kolejnym etapem diagnostyki alergii na zwierzęta jest wykonanie testów skórnych. Możliwe jest także wykonanie prób prowokacyjnych z wykorzystaniem konkretnego alergenu.

Podobnie jak w zdecydowanej większości alergii, najlepszym sposobem leczenia jest unikanie kontaktu z alergenem. W przypadku alergii na zwierzęta jest to bardzo trudne, ponieważ styczność z alergenami pochodzenia zwierzęcego możemy mieć zarówno w środowisku domowym, jak i poza nim (sklepy, parki, środki komunikacji miejskiej). Innym sposobem jest leczenie farmakologiczne. Najczęściej stosuje się leki antyhistaminowe i glikokortykosteroidy. Kolejną metodą stosowaną w leczeniu alergii na zwierzęta jest immunoterapia swoista, czyli odczulanie.

Porady dla osób cierpiących na alergię na zwierzęta

Istotnym faktem w przypadku alergii na zwierzęta jest to, że produkty pochodzenia zwierzęcego również mogą uczulać. Dotyczy to głównie wyrobów z wykonanych z futra zwierząt. U osób uczulonych noszenie swetrów, skarpet czy też innych elementów garderoby wykonanych z wełny (owczej, wielbłądziej) może skutkować pojawieniem się kataru, uczucia pieczenia oczu, łzawienia czy też zmian w miejscu kontaktu skóry chorego z wełną (zaczerwienienie, obrzęk, świąd, pokrzywka). Właśnie z tego powodu osobom chorym na alergię na zwierzęta nie zaleca się noszenia ubrań wykonanych z surowców pochodzenia zwierzęcego. Warto również zadbać o to, aby w mieszkaniu chorego nie znajdowały się poduszki czy też kołdry wypełnione pierzem ani puchem, gdyż są to produkty pochodzenia zwierzęcego, a kontakt z nimi może u osoby chorej powodować wystąpienie kataru, bólów głowy, a także duszności. Z domu osoby uczulonej na zwierzęta powinno się również usunąć wszystkie skóry i ozdoby wykonane ze skóry oraz piór. Rzeczą, o której także należy pamiętać, jest konieczność usunięcia z mieszkania dywanów, narzut, tapicerowanych mebli, gdyż są one doskonałym miejscem gromadzącym alergeny. To właśnie w nich sierść zwierząt może przetrwać miesiące i ciągle wywoływać objawy alergii.