Pokrzywka – co ją wywołuje?

Pokrzywka – czym jest?

Pokrzywka to podstawowy wykwit skórny, który przypomina poparzenie pokrzywą. Zaczerwieniona skóra, bąble mogą lokalizować się w jednym, konkretnym miejscu, np. w miejscu kontaktu z alergenem, lub obejmować większe partie ciała.

Jest to powszechna choroba alergiczna. Szacuje się, że ok. 10-25% ludzi miało lub ma pokrzywkę. Najczęściej występuje u dzieci. Reakcje naczyniowe pod wpływem alergenu występują w powierzchniowej warstwie skóry. Zaburzenia te polegają na rozszerzeniu małych naczyń włosowatych skóry, co wywołuje zaczerwienienie w okolicy bąbla. Zwiększona przepuszczalność poszerzonych naczyń prowadzi do pojawienia się pęcherzyków i obrzęku. Obrzęk jest odmianą pokrzywki. Tu reakcje naczyniowe i działanie podstawowego mediatora reakcji – histaminy – obejmują głębsze warstwy skóry. Opuchlizna może pojawić się w różnych częściach ciała. Najczęściej są to wargi, język, oczy, czasem krtań. Obrzęknięte gardło i krtań są stanem niebezpiecznym dla życia. Opuchnięte tkanki mogą zamykać światło dróg oddechowych, utrudniając choremu oddychanie.

Pokrzywka – przyczyny

Trudno jest ustalić konkretną przyczynę pokrzywki. Dla lekarza może się to okazać nie lada wyzwaniem. Testy skórne na ogół w tym wypadku są nieskuteczne. Bardzo ważny jest więc wywiad przeprowadzony z pacjentem. Często tylko rozmowa i ustalenie okoliczności, po których występują objawy, są podstawą do rozpoznania.

Substancje uczulające mogą być bardzo różne. Pokrzywka pojawia się po:

• spożyciu pokarmów, takich jak: jaja, mleko, krewetki, cytrusy, truskawki, poziomki, czekolada, orzechy i inne,
• lekach, zwłaszcza surowicach, antybiotykach, sulfonamidach,
• styczności z alergenami owadów i pasożytów: pluskiew, pcheł, pająków, mrówek, jadem pszczół czy os,
• zetknięciu się z alergenami wziewnymi: substancjami chemicznymi, bawełną, wełną, pyłkami roślin,
• styczności z alergenami kontaktowymi, jak niektóre metale, kosmetyki, tekstylia,
• doświadczeniu stresu,
• wystawieniu na czynniki fizyczne: ciepło, zimno, promienie ultrafioletowe,
• wysiłku fizycznym.

Przyczyny powstawania pokrzywek niealergicznych, wywołanych przez stres, zmiany temperatury, wysiłek fizyczny, nie są do końca poznane. Pokrzywka wywołana temperaturą występuje najczęściej po styczności skóry z zimną wodą, lodem, a u osób szczególnie wrażliwych nawet po ochłodzeniu skóry przez wiatr. Wykwity pojawiają się na odsłoniętych częściach skóry.

Pokrzywka – leczenie

Aby rozpocząć leczenie pokrzywki, należy przede wszystkim ustalić jej przyczyny. Głównym sposobem leczenia jest tu eliminacja uczulających substancji z otoczenia chorego, zrezygnowanie z niektórych potraw i stosowanie odpowiednich zamienników leków. Nie zawsze jednak unikanie alergenu jest proste. Wtedy włączane jest leczenie objawowe: leki antyhistaminowe, a nawet leki sterydowe. Po konsultacji z lekarzem można stosować również maści, kremy, które będą zmniejszać uczucie swędzenia. W uśmierzeniu swędzenia pomagają również kostki lodu przyłożone na zmienioną skórę. Poprawa stanu może nastąpić także po preparatach zawierających wapń.