Astma kaszlowa (zespół Corrao) – objawy i leczenie wariantu kaszlowego astmy

Rodzaje astmy – oskrzelowa i kaszlowa

Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa, zadyszka) to stosunkowo częsta przewlekła choroba układu oddechowego. Schorzenie to objawia się m.in.: napadowym, suchym kaszlem, problemami z oddychaniem, uczuciem ucisku w klatce piersiowej oraz epizodami duszności. Pojawia się także świszczący oddech (świsty oddechowe) – w tym przypadku rozpoznanie postawione zostaje dosyć szybko.

Istnieje jednak jeszcze inny rodzaj tej choroby układu oddechowego nazywany astmą kaszlową (zespół Corrao). W tym przypadku dominującym, a czasem jedynym objawem, jest przewlekły kaszel. To sprawia, że zanim dojdzie do rozpoznania choroby, konieczna jest dokładna diagnostyka różnicowa obejmująca przyczyny symptomu, który jest często błędnie przypisywany nawracającym infekcjom dróg oddechowych (wtedy zalecane są m.in. antybiotyki) lub bywa rozpoznawany jako kaszel psychogenny.

Astma kaszlowa – jakie są objawy zespołu Corrao?

Zespół Corrao, jak już wspomniano, stanowi jeden z wariantów astmy oskrzelowej – przewlekłej choroby układu oddechowego, której istotą jest nadreaktywność oskrzeli. Wiodącym objawem astmy kaszlowej, a czasami jedynym, jest przewlekły, astmatyczny kaszel. Mamy do czynienia z kaszlem w nocy, jak i w dzień.

Odruch kaszlowy nasila się po wysiłku, w trakcie infekcji oraz pod wpływem czynników termicznych (np. po przejściu z ciepłego do chłodnego pomieszczenia) czy intensywnych zapachów itd.

Chorzy obserwują sezonowość objawów – w okresie pylenia drzew i traw pojawia się silny, uciążliwy kaszel. Astma kaszlowa może mieć swój wariant złośliwy – oporny na tradycyjne leczenie.

Zespól Corrao a inne choroby układu oddechowego

Kaszel przewlekły może być objawem wielu chorób, nie tylko układu oddechowego. To sprawia, że astma kaszlowa wymaga różnicowania z wieloma chorobami, m.in. z : infekcjami dróg oddechowych i kaszlem poinfekcyjnym czy przewlekłym zapaleniem zatok.

Inne schorzenia, którym towarzyszy nieustanny kaszel to:

• choroby śródmiąższowe i zawodowe płuc,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• eozynofilowe zapalenie oskrzeli,
• mukowiscydoza,
• wady wrodzone układu oddechowego,
• kaszel polekowy,
• kaszel psychogenny.

Chroniczny kaszel będący dominującym objawem zespołu Corrao stwierdza się także w przypadku sarkoidozy. Warto wspomnieć, że również rozpoznanie astmy u dzieci przysparza wielu trudności.

Jakie badania na astmę wykonać?

Podstawą każdej diagnostyki długotrwałego kaszlu jest badanie podmiotowe i przedmiotowe. Bardzo dużo informacji wynika z wywiadu lekarskiego – możemy się z niego dowiedzieć m.in., w jakich sytuacjach nasila się objaw, czy obserwowana jest sezonowość, jakie są inne objawy i choroby towarzyszące, czy chory posiada obciążony wywiad rodzinny. W badaniu przedmiotowym zwykle nie stwierdza się odchyleń.

Spośród badań dodatkowych, podstawą w diagnostyce astmy i ciągłego kaszlu jest badanie spirometryczne (w astmie kaszlowej często zdarza się, że spirometria w warunkach spoczynkowych jest prawidłowa, a na rozpoznanie naprowadza dodatni wynik prowokacji histaminą i metacholiną).

Wykonywane bywa także RTG klatki piersiowej, testy alergologiczne, a także podstawowe badania laboratoryjne. W diagnostyce różnicowej bywają też wykonywane takie badania, jak: bronchoskopia, ocena stężenia chlorków w pocie, TK klatki piersiowej (w tym HRCT, czyli tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości pomocna m.in. w rozpoznawaniu śródmiąższowych chorób płuc), TK zatok. W różnicowej diagnostyce zespołu Carrao powinno się także wykluczyć refluks żołądkowo-przełykowy mogący być przyczyną długotrwałego, przewlekłego kaszlu.

Wariant kaszlowy astmy – jak leczyć kaszel astmatyczny?

W terapii astmy kaszlowej stosuje się takie same preparaty jak w leczeniu astmy oskrzelowej (klasycznej). Podstawowe leczenie mają leki wziewne: długodziałające beta-2-mimetyki oraz glikokortykosteroidy. W leczeniu zaostrzeń kaszlu astamtycznego stosowane są glikokortykosteroidy podawane systemowo (np. doustnie).

Spośród doustnych leków na astmę bardzo dobre rezultaty dają środki antyleukotrienowe. Osoby z kaszlowym wariantem astmy powinni unikać także czynników wyzwalających objawy choroby, takich jak np.: czynniki termiczne, pyłki (kaszel alergiczny), kurz, intensywne zapachy, wzmożony wysiłek fizyczny itd.