Alergia na sierść – objawy i leczenie uczulenia na sierść zwierząt

Uczulenie na sierść kota i alergia na sierść psa – objawy

Alergie u dzieci stanowią obecnie grupę bardzo powszechnych dolegliwości. Jednym z najczęstszych alergenów jest sierść zwierząt, najczęściej kota (jego sierść bywa bardzo silnym alergenem) i psa, ale uczulać może też naskórek oraz wydzieliny: konia, świnki morskiej, królika czy chomika.

Manifestacją alergii na sierść psa czy uczulenia na sierść kota jest alergiczny nieżyt nosa i spojówek. Jego objawy pojawiają się zwykle bardzo szybko po kontakcie z alergenem (w tym przypadku sierścią zwierząt) i są to:

• kichanie,
• przezroczysta wydzielina z nosa i wodnisty katar alergiczny,
• łzawienie oczu (spojówek),
• uczucie drapania i swędzenia w nosie,
• pocieranie nosa (tzw. „salut alergiczny”),
• zaczerwienienie oczu,
• obrzęk powiek (spuchnięte powieki),
• pieczenie, świąd skóry.

W przypadku bardziej nasilonej alergii oraz u osób z astmą oskrzelową kontakt z sierścią zwierzęcia może wyzwolić napad duszności. Zdarza się czasem, że po kontakcie ze zwierzęciem obserwowane są swędzące zmiany skórne o typie rumienia lub pokrzywki.

Najbardziej nasiloną formą alergii jest anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny. Rzadką, ale możliwą przyczyną tych stanów jest kontakt z sierścią zwierząt. W przebiegu anafilaksji dochodzi do zmian skórnych (pokrzywka, rumień) i ze strony tkanki podskórnej (obrzęki), objawów ze strony układu oddechowego (duszność), układu pokarmowego (biegunka, wymioty, ból brzucha), objawami ze strony układu krążenia (tachykardia). Jeżeli dodatkowo dojdzie do obniżenia ciśnienia tętniczego, mówimy o wstrząsie anafilaktycznym – to stan zagrożenia życia.

Zobacz też: Alergia wziewna – przyczyny, objawy, leczenie

Alergia na sierść – jakie zwierzęta uczulają najczęściej?

Mówiąc o alergii na sierść zwierząt, tak naprawdę używamy uproszczenia, bo uczulają także naskórek i wydzieliny zwierząt.

Zwierzęciem, którego sierść, naskórek i wydzieliny uczulają najczęściej, jest kot. Często spotykamy się także z uczuleniem na sierść psa. Stopień uczulenia jest zależny od rasy – zwierzęta, które mają włos zamiast sierści zwykle uczulają słabiej lub mogą nie uczulać wcale. Ponadto spotykamy się z uczuleniem na sierść chomika, królika czy konia.

Uczulać mogą także ptaki – co prawda w ich przypadku nie mówimy o sierści, ale alergizować może ich pierze. Dotyczy to ptaków hodowanych w domach (takich jak np. papużki), ale też ptaków, z których pierzem możemy mieć kontakt po wyjściu na podwórko (np. gołębie).

Powszechnie uważa się, że dobrymi zwierzętami dla alergika są rybki akwariowe – nie jest to do końca prawdą, ponieważ alergizująco może działać charakterystyczny mikroklimat akwarium.

To też może Cię zainteresować: Jak rozpoznać i leczyć katar sienny?

Uczulenie na sierść – badania i testy na alergię u dziecka

Pierwszy i tak naprawdę najważniejszy krok w diagnostyce alergii na sierść zwierząt u dziecka to obserwacja (w przypadku opiekunów) i dobrze zebrany wywiad (w przypadku lekarza). Stwierdzenie regularnego występowania wyżej wymienionych objawów po kontakcie ze zwierzętami jest niezbitym dowodem na to, że dziecko jest uczulone na sierść danego zwierzęcia.

Aby potwierdzić rozpoznanie uczulenia na kota lub alergii na psa i ustalić właściwe postępowanie, zaleca się zgłoszenie na konsultację do poradni alergologicznej. Diagnostyka jest zależna m.in. od wieku dziecka oraz od tego, w jakim stopniu potrafi ono współpracować przy badaniu.

Zobacz też: Alergia w ciąży – jak leczyć?

U starszych dzieci metodą z wyboru są punktowe testy skórne. Przeprowadza się je na skórze przedramienia, nanosząc krople alergenu i nakłuwając skórę lancetem (aby wprowadzić alergen do głębszych warstw skóry). Po 15–20 minutach odczytuje się testy, porównując poszczególne odczyny z odczynem po histaminie. Wykonanie punktowych testów skórnych wymaga współpracy z pacjentem i bywa stresujące dla małego pacjenta, dlatego nie wykonuje się ich u małych dzieci.

W tej grupie stosowaną metodą diagnostyczną są tzw. t esty alergologiczne z krwi, czyli panel swoistych IgE (można wykonać panel inhalacyjny i/lub pokarmowy). Metoda opiera się na oznaczeniu stężenia swoistych przeciwciał przeciwko określonym alergenom. Warunkiem stwierdzenia przeciwciał jest dostatecznie długie i częste stykanie się z alergenem, dlatego u małych dzieci, pomimo predyspozycji do alergii, testy mogą wyjść ujemne. Należy pamiętać o tym, że testy alergologiczne mają wartość w sytuacji, gdy są rozpatrywane w zestawieniu z objawami klinicznymi.

Alergia na kota i uczulenie na psa – leczenie alergii na sierść

Najlepszą metodą zapobiegania objawom alergii jest unikanie kontaktu z alergenem. Niestety, często zdarza się, że objawy uczulenia na psa czy kota obserwowane są u dziecka po tym, jak w domu pojawia się wymarzony pupil – dochodzi wówczas do trudnych decyzji, a rolą lekarza jest uświadomienie rodzicom, że stały kontakt z alergenem jest dla dziecka szkodliwy i sprzyja postępowaniu alergii (u dziecka może rozwinąć się astma oskrzelowa).

Jeżeli dziecko skontaktowało się ze zwierzęciem i zgłasza występowanie objawów alergii na psa czy kota, konieczne jest podanie leku z grupy leków przeciwhistaminowych. Najczęściej stosowanymi lekami są: cetyryzyna i lewocetyryzyna, lotatadyna i desloratadyna. W przypadku wystąpienia duszności zaleca się wziewne podanie szybkodziałającego leku rozszerzającego oskrzela – salbutamolu.

Jeżeli dziecko sporadycznie ma kontakt z alergenem i jest on nieunikniony (np. konieczna jest wizyta u osób mających zwierzę w domu), może dojść do pojawienia się objawów uczulenia na kota albo psa (mniej lub bardziej nasilonych), dlatego też warto profilaktycznie podać mu lek przeciwhistaminowy.

W przypadku wystąpienia anafilaksji lekiem ratującym życie, który należy podać w pierwszej kolejności (za pomocą specjalnego pena domięśniowo w udo), jest adrenalina. Jeżeli mamy do czynienia z bardzo silnymi objawami alergii lub w przeszłości doszło do epizodu anafilaksji, dziecko powinno mieć taki pen zawsze przy sobie.